Митоздық (пролиферациялық) цикл - жасушаныңбөлінуге даярлануы,бөлінуікезеңдеріндежасушаныңқұрылысыменқызметініңжәнегенетикалық материалдыңқұрылымдарыныңқайта түзелуісатылы түрдеөтетін, бір бірімен тығыз байланыста жүретін үдерістердіңжиынтығы.Бұлциклкелесікезеңдердентұрады:
а)митоз–М;
б) постмитоздық (пресинтездік) кезең – G1;в)синтездік кезең–S;
г)постсинтездік(премитоздық)кезең–G2.
Митоздықциклкезеңдерініңсызбасы,сурет1:
Сурет1. Жасушаныңмитоздықциклы
Постмитоздықкезең(пресинтездік)кезеңG1:
жасушақұрылымдарыныңқайтатүзілуі,жасушаныңөсуіжәнеДНҚрепликациясынадайындық;
митохондриялардаАТФсинтезделедіжәнежасушағажинақталады;
цитоплазмадаДНҚ-полимеразаферментіжәнебарлықтөртазоттықнегіздер(аденин,гуанин,тимин,цитозин),синтезделіпкариоплазмағаөтеді;
РНҚ барлық түрлері мен ақуыздар синтезделеді және ядроға жинақталады,көлемі ұлғаяды;
екіцентриольдеррепликацияланады(екідиплосомалартүзіледі);
жасушада хромосомалар жиынтығы (2п) және ДНҚ мөлшері - диплоидты(2с).
СинтездіккезеңS:
ядродакомплементарлыұстанымбойыншаДНҚ(өздігіненеселену)редупликациясыжүреді;
ДНҚ еселенуімен қатар цитоплазмда параллельдітүрде рибосомалардаерекшегистондыақуыздарсинтезделедідеядроғаөтіпДНҚ-менбайланысады;
КезеңніңсоңынақарайхроматидсаныменондағыДНҚмөлшерітетраплоидтыболады(2п,4с).
ПостсинтездіккезеңG2:
жасушабөлінугедаярланады;
жасушаның митоздық бөліну үдерісіне қажетті құрылымдар қалыптасып,арнайыақуыздарсинтезделеді.
Жасушаның генетикалық материалы, хромосомалардыңқосарланғанжиынтығындағыәрбір(гомологты)хромосомаларжұбында4ДНҚ
молекуласы – (2n4с) болады.Постсинтездік кезеңі G2 аяқталысымен жасушамитозға түседі.
Достарыңызбен бөлісу: |
