Д. Т. Кен же таев Ә.Ә. Сай лы баев Ө. О. Тұяқ баев зайырлылық ЖӘне дінтану негіздері негізгі орта білім беру деңгейінің 9-сыныбына арналған оқулық



Pdf көрінісі
бет75/194
Дата18.10.2023
өлшемі3,82 Mb.
#118474
түріОқулық
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   194
Байланысты:
Зайырлылык жане динтану 9 каз УЧЕБНИК

Дін та ну әліп пе сі нен
Мек ке ден Мәди наға жап пай қо ныс ауда ру оқи ға сы ис лам та ри хын да 
«Хиж ра»
(қо ныс ауда ру) деп атал ды. Мұ хам мед пай ғам бар мен бір ге Мек-
ке ден Мә ди на ға қо ныс ау дар ған дар ды «мұ ха жи рун» деп ата ған. Ис лам 
ді ні нің ор ны ғуына зор әсе рін ти гіз ген бұл оқи ға мұ сыл ман дық жыл са науы ның 
ба сы бол ды. Хиж ра мұ сыл ман жыл са науын Мұ хам мед пай ғам бар дың жа қын 
се рі гі, ха лифа (дін басшысы) Омар ибн Хат таб қа лып тас тыр ды.
Ан сар лар
(кө мек ші лер) – Мұ хам мед пай ғам бар дың Мә ди на қа ла сын да 
дін та ра ту ына жәр дем дес кен са ха ба лар.
Мүш рік тер – 
политеистер, яғни көпқұдайшылдар, пұтқа табынушылар.
Мұ 
хам 
мед пай 
ғам 
бар Мек 
ке 
де 12 жыл, Мәди 
нада 10 жыл араб 
хал қын ис лам
 
ді ні не үгіт те ді. Мек ке ке зең індегі Мұ хам мед пай ғам-
бардың өмі рін де гі ерек ше ру ха ни құ бы лыс Миғ раж са па ры еді (
Ис ра 
Дін та ну әліп пе сі нен


90
уал­Миғ раж). 
Арабияны ме кен де ген жер гі лік ті тай па лар кө бі не ис лам ды 
өз ерік те рі мен қа был да ды. 
Мұ хам мед пай ғам бар дың тұсында исламды қабылдап, онымен сұх бат 
құр ған, дінді жаюға жәр дем ші, қам қор шы бол ған се рік те рін 
«са ха ба»
деп 
атай ды. Мұ сыл ман дар cа ха ба лар дә ре же сін, өте жо ға ры орын ға қояды. 
Са ха ба лар ды кө ріп, олар дан дә ріс ал ған, тәр бие көр ген, жа қын сұх бат тас-
қан мұ сыл ман дар ды «та би ғин», яғ ни «ізі не ер ген дер» деп атайды.
22-сурет. Меккедегі қасиетті Қағба
Ара бия тү бе гін де ис лам ді ні ор нық қан ға дейін гі ке зең де көш пен ді 
араб тай па ла ры ара сын да өза ра бі тіс пес қас тан дық тар мен аз ғын дық іс тер 
кеңінен жайыл ған еді. Ол ке зең ис лам та ри хын да «на дан дық (жа һи лия) 
ке зе ңі» деп атал ады. Осын дай мо раль дық құл ды рау етек ал ған кез де 
Ал ла ның ел ші сі – Мұ хам мед бей біт ші лік пен та ту лық қа, ке лі сім мен 
бір лік ке не гіз дел ген ис лам ді нін жай ды.
Мәди на да Мұ хам мед пай ғам бар түйесі шөк кен жер ді Сә һіл, Су һейл 
есім ді ағай ын ды жі гіт тер ден са тып алып, ме шіт са ла ды. Мәдинада мұ-
сыл ман дар дан бас қа иу дей лер, көп дін ді араб тар мен хрис тиан ді ні өкіл-
де рі де бар еді. Олар дың ара сын да ғы бақ та лас тық, жан жал ды тоқ та ту, 
тәр тіп ті ны ғайт у үшін құ қық тық, қо ғам дық тәр тіп не гіз де рі жа сал ды. 


91
Ол ру, дін өкіл де рі та ра пы нан ма құл да нып, ке лі сім шарт ар қы лы рә сім-
дел ді. Нә ти же сін де Мә ди наның жер гі лік ті Аус, Хаз раж сияқ ты ру ла-
ры ара сын да ғы ұзақ жыл дар ға со зыл ған қақ ты ғыс тар мен жан жал дар 
то лас тап, дос тық, бауыр лас тық қа рым-қа ты нас ор нық ты. Әр түр лі топ 
өкіл де рі бір-бі рі мен сый ла сып, ті ле гі ор тақ, жо ға ры адам гер ші лік қа-
сиет ке ие ор та қа лып тас тыр ды.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   194




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет