Дәріс №1 Бұйымдарды және технологиялық процестерді стандарттаудың негізгі мақсаты мен принциптері



бет7/29
Дата15.10.2023
өлшемі158,15 Kb.
#115188
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   29
Байланысты:
Д ріс №1 Б йымдарды ж не технологиялы процестерді стандарттауды

Мамандандыру - бұл ең төменгi өзiндiк құн және жақсы сапаның жанында оңтайлы технологияның қолдануымен жаппай немесе үлкен сериялы ауқымда бiрөңкей өнiмдi өткiзу арналған өндiрiстер немесе кәсiпорындардың жасау бағытталған шаралар жиынтығы.
Мамандандыру оның объектiлерiненгi мамандандыру, тәуелдiлiктiң өңдерi пәндiк, толық, технологиялық және функционалдық бола алады. Таралу мамандандыру облысынан тәуелдiлiкте ал зауыт, салалық, сала аралық және халықаралық бола алады.
Айтып ескертуге болады, ғылыми-техникалық iлгерiлеудiң дамуымен тарырақ жаңа стандарттардың енуiн базада стандарттаудың органикалық байланысында әдiспен және халық шаруашылығын экономика арқылы жаңа стандарттарды енгізуге болады. Ғылым және әдiстi даму, тұтынушылардың талаптарын өзгеру сонымен бiрге ал стандарттау нысандарының моралдiқ қартаюына себепшi болады. Жұмыстардың өңдерi өнiм сапасының көрсеткiш және қызметтер, өткiзудiң ережесi әртүрлi уақытпен айырбастайды. Стандарттардың ескіруі немесе жаңартуға керегетiн басқа нормативтiк құжаттама пайда болады. Сондықтан өнiмнiң жасауында және стандарттау нысандарына нормативтiк құжаттарды әзiрлеу сияқты мұндай стандарттаудың пiшiндерi тiзгiнүздi кешендi параметрлiк танып бiледi
Осылай, ғылыми-техникалық iлгерiлеу озығырақ техникалық мiнездемелермен жаңа өнiмнiң жасауының мерзiмдерiнiң тұрақты жиырылуы талап етедi.
Бұл есептердiң шешiмiнде жетекшi рөл кешендi стандарттау жатады. Кешендi стандарттау - бұл және табандатқан кешендi стандарттауының объект ретiндесiне өзара байланысты талаптарын жүйесiнiң қолдануы жоспарлы анықтау нысананы көздейтiн, сол сияқты оныңның негiзгi элементтерi
Бастың кешендi стандарттау Кеңес Одағы кезінде 1930ж пайдаланыла басады, дегенмен кешендi стандарттаудың теориялық және әдiстемелiк негiздерiнiң тәжiрибесiне 1965 жылы еніп, халықаралық тәжiрибеде сонымен бiрге пайдаланылды.
Қолдану объектілеріне қарай мамандану түрлері.

Мамандану түрі

Мазмұны

Пәндiк мамандандыру

Жеке кәсіпорындарда анықталған, өндіріс профильна сәйкес келетін, бір өнімнің түрін шығаруға бағытталады. Мысалы, теледидарлар, кiржуғыштарының ет бұйымдар, кондитер бұйымдарының шығаруы бойымен зауыттың мамандандыруы және т.б. Пәндiк мамандандыру - бұл өндiрiстi мамандандырудың бастапқы формасы.

Бөлшектік мамандандыру

Дайындау процесiнде жеке бөлшектер, түйiндер немесе жиынтық бiрлiктердi өндiрiс шығарады. Маманданудың бұл түрі экономикалық тұрғыдан өте тиімді.

Технологиялық мамандандыру

Технологиялық үдерiстiң жеке кезеңдерiнiң мамандандырылған зауыттарында, цех, бөлiмшенiң шығаруы. Мысалы: тоқыма өнеркәсiпте тоқымашы және жұмыстанылатын фабрикалардың ұйымының иiретiн құймаларының өндiрiсi; ет өндеу өнеркәсiбiнде соғымдық, шұжық және басқа цехтар және т.б. Технологиялық мамандандырудың жанында өндiрiстiң ауқымдары үлкеедi, еңбек өнiмдiлiгi жоғарылайды, өнiмнiң өзiндiк құнын арзандатылады, производствава қаржыларды ұтымды пайдаланады.

Функциональды мамандандыру

Қосалқы қызмет етуін қамтамасыз етеді. Мысалы, тоңазытқыштар, автокөлiктер, тұрмыстық техниканы мамандандырылған жөндеу және т.б.

Өнiм сапасы көп факторлардан бағынышты болады: бастапқы материалдардың қасиеттерi, құрылым, технологиялық операциялар және процестердi орындау, жағдай және сынақтар әдiсi, тасымалдау, пайдалану және т.б. Қорыта келгенде, өнiм сапасының жоғарылатуы үшiн бәрi объектiлер және дайын бұйымның сапаларына әсер еткен процесс әлi стандарттау керек дайын өнiмнiң түпкi параметрлерiне стандарт жеткiлiксiз орнату.


Өнiм сапасының жоғарылатуының мәселесiн шешiм үшiн тек қана емес түпкi өнiм оңтайлы сапа көрсеткiштерi анықтауы керек, бiрақ және өндiрiстiң сапа әсер ететiн факторларды олардыңның барлық мүмкiншiлiкпен байлау. Өнiм сапасының жоғарылатуының мәселесiн шешiм үшiн тек қана емес түпкi өнiм оңтайлы сапа көрсеткiштерi анықтауы керек, бiрақ және өндiрiстiң сапа әсер ететiн факторларды олардыңның барлық мүмкiншiлiкпен байлау.
Кешендi стандарттау мемлекеттiк стандарттар даяр өнiм, талаптарға тиiстiлер бiрлескен өндiрiс бойымен жапсарлас салалардың өзара байланыс және өзара тәуелдiлiгiн қамтамасыз етедi. Мысалы: автокөлiкке стандартта металлургияға, химия, электротехникалық және басқа өнеркәсiп салалары болатын норма, талап және т.б. Қазiргi автокөлiктi сапа мың материалдарға екiлiктерi аса сапамен анықталады - металдар, пластмассалар, электротехникалық бұйымдар, лактар, бояулар, отын және тағы басқа егер оларда перспективалы көрсеткiштер салса, мұндай жағдайлардағы жеке стандарттары, керек нәтижелер әрқашан қамтамасыз ете алады.
Кешенді стандарттау объектісінің схемасы.
Кешендi стандарттаудың объектiлерi негiзгi таңдау критерийлермен стандарттаудың орындылығы және өнiмнiң техникалық әбден жетiлуiн деңгей техникалық-экономикалық болып табылады. Құрама жиiрек бұйым және еңбек заттары сапа көрсеткiштерiнiң арасындағы оныңының негiзделген өзара байланыстардың iздеп табуларында кешендi стандарттауының әдiстемелiк қағидаттары.
Оны бұйымы және материалдарын сипаттамасы бәрi құрама бөлiктерi мәселенiң шешiмiнде кешендi стандарттарының әзiрлеуi қай жасалған олардыңның түпкi қолдану кезiндегi арналуы анықтауға талдау керек. Кешендi стандарттардың әзiрлеуiн дербес қолдану кезiндегi тағайындау ие болмаған компоненттермен бастауы керек.
Өнiмнiң кешендi стандарттауы бойымен жаттығу жұмысты ұйымдастыруын аспаптың қазiргi жағдайларында ПКС-ының (ПКС) кешендi стандарттауының бағдарламаларының әзiрлеу және өткiзуi болып табыл сабақтас нормативтiк құжаттар, жататын әзiрлеулердi оңтайлы болатын оңтайлы жиынтықты жоспарлы құжаты немесе қайта қарау болады және орындаушыларды шаралар және құрам техникалық деңгейге және (шикiзат, материал, комплект жасайтын түйiндер, жабдық және тағы басқалар) өнiм сапасы, жұмыстарды өткiзудiң мерзiмдерi, тiзiм баланс жасалған талаптарды анықтайды.
Ғылыми-техникалық iлгерiлеудiң бас әсер етулерiнiң бiрi оза стандарттау жаңа, ғылымның қазiргi талаптарына жауап беретiн озығырақ, әдiс және тұтынушыларды әлдеқашанғы (өндiрiсте әлi болатын) бұйымдарды тұрақты, дер кезiнде алмастыру болып табылады және қоғамдық еңбектiң өнiмдiлiгiн түбегейлi жоғарылатуды қамтамасыз етедi. Ғылыми-техникалық iлгерiлеудiң шапшандықтарын ұзақ мерзiмдi болжамдар және озу есеппен қаралу жүйелi түрде тиiстi стандарттардағы жазып қойған бұйымдарды негiзгi параметрлер осымен байланысты. Бұл талаптарға қол жеткiзген үлкен нормалар және талапты сол нормалар және талаптарды деңгейдiң тәжiрибесiнде сәйкестiкте стандарттауда үлкен нормалар және объектiге талап орнатқан оза стандарттау, келiсемiн болжамға жауап бередi, оңтайлы болады және болашақта кенінен қолданылады. Ілгермелі стандарттаудың мәнi перспективалы нормалар және өнiмге қойылатын талаптардың стандарттарындағы анықтауда қосылады, болжам келiсемiн болашақ оңтайлы болады. Бұл жаңа өнiмнiң өндiрiс болғандай етiп оныңның техникалық деңгейi және сапа үшiн керек оза стандарттау жақсы әлемдiк үлгiлерге жол берме iлтипат тал жеке немесе стандарттар кешендердi әзiрлеу ерекше жолымен жүзеге асырылады анықтауы болжаудың негiзiнде жүргiзiлуi керек болатын оңтайлы сапа көрсеткiштерiнiң әзiрлеуге және енуiне зер салады.
Ілгерінді стандарттаудың ауқым және шапшандықтары талаптардан осы артта қалады. Стандарттардың тамақ өнiмдерiне үлкен сан ғылым және әдiстi қазiргi деңгейге сәйкес келмейдi, көрсеткiш арналған әсiресе қауiпсiздiктiң пiсiруiсiз.
Озат немес ілгерінді стандарттаудың қағидатын қолдану мемлекеттiк сынау өнiмдi топтап шығаруға қабылданбайды шартты өткен машина болған алып келедi, сондықтан көрсеткiш олардың техникалық-экономикалық та ескiруге үлгеретiн. Халық шаруашылығын даму параметрлiк стандарттау маңызды түрлер және механикаландыру және өндiрiстi автоматтандыруды ендi дамуда жаңа өнiм түрiнiң жасауы және қажеттiлiкпен байланатын бұйымдардың өлшемдi түрлерiнiң одан әрi үлкеюiне алып келедi.
Одан басқа, қазiргi өнеркәсiп үшiн шығарылған тауарларды жағдайларды қатарда номенклатура тағайындау арналған тым үлкен номенклатураны шығару ұқсас орын алуға және конструктивтiк орындаумен және мөлшерлер азын-аулақ ерекшеленуге тұрақты тұрақты бөлтек - бөлтегiлгендiк ендi өзiндiк. Номенклатура және бұйымдардың өлшемдi түрлерiнiң санының құрастыруы стандарттаудың ең маңызды есептерiнiң бiрi болып табылады.
Бұл өнiмнiң өндiрiсiнiң сериялылығын арзандатылады, бұйымдарды бiр iзге салуды қиындатады, өндiрiстi мамандандырудың дамуын бөгелтедi, жаңа әдiстi игеру мерзiмдi ұзартады, өндiрiстiк шығындарды iлгерiлетедi, жөндеудi бағасын көтерiп жiбередi, пайдаланудың жанында қызмет етудiң құнын жоғарылатады.
Номенклатураның тиiмдi жиырылуы және өнiмнiң өлшемдi түрлерiнiң саны үшiн негiз өте тиiмдi өңдер, түрлер және машиналар, аспаптардың өлшемдi түрлерiнiң параметрлер және мөлшерi, жабдық қоятын параметрлiк стандарттардың әзiрлеуi болып табылады. Бұйымдарды жасау және қолдану сол олардыңның параметрлерi өзара келiсiлетiнде жағдайда өте табысты болады. Параметрлiк стандарттауды әдiстiң әр түрлi параметрлер және мөлшерлерiн келiсiлу елдiң жинағы халық шаруашылығы ауқымдарындағын үлкен экономикалық әсерге келтiрген өзара әр түрлi өнеркәсiп салаларын байланыстыруға мүмкiндiк бередi.




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   29




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет