білім беру саясаты – білім беру қызметін басқа жүйелер арасында
қамтамасыз ету;
білім беруді басқару – оның тұтас қызмет етуін ұйымдастырушылық
қамтамасыз ету.
Жобалаудың философия, мәдениеттану, әлеуметтану және психология
ғылымдарының әдіснамасында орын ала бастауы оны гуманитарлық
тұрғыдан
қарастыруды
алып
келді.
Н.Г.Алексеев
Ю.В.Громыко,
В.А.Никитин
зерттеулерінде
жобалау
туралы
білім
берудегі
инновациялардың мәдени түрі деген түсініктер де берілді.
Жобалау түрлерін классикалық сипаттағы инженерлік – техникалық
жобалау, әлеуметтік жобалау деп қарастырсақ, білім берудегі жобалауды
әлеуметтік жобалаудың бір түрі ретінде гуманитарлық жобалау деуге
болады. Оны дәлірек түсіндіру үшін гуманитарлық жобалардың мәнісін
айқындап алу керек. Атынан белгілі болып тұрғандай, гуманитарлық
жобалаудың мән –мақсаты адам табиғаты мен адами қатынастардың
ерекшеліктеріне сай жаңғыртулар жасау болып табылады. Г.П.Щедровицкий
білім берудегі жобалаудың екі стратегиялық түрін белгілейді, олардың бірі –
әлеуметтік ортаға және оның жағдайларына бейімделу, басқаша айтқанда,
педагогтардың білімнің әлеуметтік өзгерістерге жауап беру түрлері деуге
болады; екіншісі –өз құндылықтарына, мақсаты мен ұстанымдарына сәйкес
жетілдіру немесе жаңарту, қайта құру.
Бүгінгі әдебиеттерде жобалау – «алда болуы тиіс нәрсенің өте қысқаша
және өте нақты сипаттамасын жасау әрекеті», бұл жерде ең маңызды нәрсе –
бір нәрсенің болашақ сипаты туралы, оның қолжетімдігі туралы мақсаттық –
құндылықтық ұстаным болуы. Басқаша айтқанда, адамның ойлау әрекетінің
қалыпты өз шеңберінен шыға алуы – трансценденттенуі – ойлау қызметінің
дамытушылық функциясы іске асырылады.
Жобалауға – педагогикалық жобаны жасау және жүзеге асыру үрдісі,
тұлғаны дамытудың ерекше жолы, оқыту технологиясы – деген түсініктер
берушілер де бар. Жобалау әдістерімен оқыту үрдісінен педагогикалық
қоғам оқытудағы жобалауға, немесе жобалау негізінде оқытуға, жобалау
негізіндегі тәрбиелеуге (О.И.Газман), жобалау негізіндегі білім беруге
(Г.Ильин) көшу жүзеге асырылуда. Бұл үрдісті жобалық ортаның білім беру
ортасына айналуы деп те айтуға болады, өйткені, типік жоба құрастыру
логикасы бүгінгі таңда оқытудың басты құралдарының бірі ретінде
тәжіибеге белсенді түрде еніп келеді.
Білім беруді басқарудағы жобалауға туралы зерттеушілер пікірлері
төмендегідей
болып
келеді.
«Педагогикалық
жобалау»
түсінігі
В.Безруковтың анықтамасы бойынша «гуманистік мазмұндағы білімді
Достарыңызбен бөлісу: