Дәрістер Мәдениеттану пәніне кіріспе
Исламның қасиетті кітабы – ҚҰРАН
жүктеу/скачать 161,52 Kb.
|
madeniettanu darister (1)
| Исламның қасиетті кітабы – ҚҰРАН.
Ораза-иламның бес шартының бірі.Жасы 9-ға толған қыз,12-ге толған ұләр мұсылман рамазан айында 30 күн ораза үстауға міндетті.Оған мүмкіндігі келмеген кейбір адамдарға оразаның басында және аяғында 3 күннен ауыз бекітуіне болады.Сол сиякты аурулар,қарт адамдар,екі қабат,бала емізген әйелдер,сапарда жүрген адамдар ораза ұстамауына болады.Бірақ олар бұл міндетті кейін орындауы керек. Ораза ұстағандарға оразаң қабыл болсын деп сыйлап,құрмет көрсету керек,оларды ренжітуге болмайды.Көршілері немесе жақын адамдары ораза тұтқандарды ауыз ашарға шақырса,үлкен сауап болады.Ораза кезінде барлық адам өздерін жаман әдеттер мен сөздерден тыйып ұстағаны жөн. Ораза ұстаудың денсаулыққа пайдалы жақтарын дін ғана емес,Шығыс ғұламалары да,басқа шипнерлер де дәлелдеген. Намаз – мұслмандардың екінші шарты,дін діңгегі,иманның тәні,құдайға құлшылық пен сенімнің ең үлкені.Ол Мұхаммед пайғамбар тұсында,621 жылы Мекке қаласында мұсылманға парыз болып белгіленген. Бес намаз бар,олар:таң намазы,бесін намазы,екенді намазы,ақшам намазы,жашиық намазы.Күн шығып келе жатқанда,тал түсте және кұн батып бара жатқанда намаз оқуға болмайды. Намаз оқу – мұсылмандықтың және адамшылық пен әдептіліктің де белгісі. Пітір – жыл сайын ораза кезінде мешітке арнайы апарып,әр адам ата-аналарына,т.б. аруақтарға бағыштап құран оқытып берілетін садақаның бір түрі. Садақа – жетім-жесірге,қаріп-қасерлерге немесе дін жолына бағышталып берілетін құдайы.Садақа беру – мұсылмандықтың белгісі. Құрбан айты – мұсылмандардың ең үлкен және қасиетті мейрамы.Ол ораза айтынан соң 70 күннен кейін қажылық сапарына тұстас келеді.Бұл айтта малдан құрбан шалынады.Құрбанға қой,ешкі,сиыр және түйе шалады. Басқа мал жарамайды.Қой,ешкіні бір адам үшін,сиыр,түйені жеті адам бірігіп шалуға болады.Құрбанды түнде шалуға болмайды. Құрбан айтында әр мұсылман бір-бірін құттықтап, тілек айтады,қатесі болса кешірім жасайды,бір-бірінен айттық сұрайды.Айт күндері әркім таза жүруге,әдепті сөз сөйлеуге тиіс. Жұма – мұсылмандардың қасиетті және демалыс күні.Жұма түнінде көктен Құран түсе бастады. Бұл күні әр үйден аруақтар дұға дәметеді. Мұсылман қауымының жұма күні аруақтарға арнап шелпек пісіріп,құран оқытатын себебі осындай.Жұмада қайтыс болған немесе жанбасы жерге тиген адамдар иманды жандар болып саналады. Глоссарий Миф – құдайлар мен кейіпкерлердің істері туралы аңыз, әлем суреті, ертегілер. Нус – ой, ақыл, жан – интунитиві білімдер, өзінше ойлану Плюрализм – көп-түрлілік Полиандария – көп-күйееулілік Менталитет – ақыл-ой құрылымы, сананың ерекше түрі Магия – сыйқырлық, табиғат құбылыстарына рәсімдер арқылы әсер ету талабы Мәңгүрт – мәдени-тарихи жадынан айырылған адам Агностицизм – білімнің қолжетіссіздігі Дао – жол, әдіс, алдын ала тағдыр Зайырлы – шіркеуден тыс, өмірлік азаматтық Интелект – сана, ой, сезімге мүмкішшілігі Йога – қосылу, ойға бату. Карма – норма, ереже Ғалам - әлемде бар барлық заттар мен құбылыстардың жиынтығы Догма – күдік келтіруде, сын айтуға жатпайтын, ескірген ереже Ересь – ортодоксиядан, догмадан тысқары кету Интерьер – ғимараттың ішкі кеңестігі, сондай-ақ оның жиналуы Казустика – күнделікті дәлел келтіргенде икемді, тапқыр болу Ипостась – негіз Конъюктуралық – ұстанымсыз Символ – бір нәрсені білдіретін белгі Теизм – құдай туралы ілім Тотальді – жалпы, бәрін қамтыған Таным – білім алудың үрдісі жүктеу/скачать 161,52 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|