Дәрісті құрастырушы қалыпты физиология кафедрасының доценті Росляковой Е. М



бет1/9
Дата10.12.2023
өлшемі1,31 Mb.
#136607
  1   2   3   4   5   6   7   8   9
Байланысты:
РЕПРОДУКТИВТІК ЖҮЙЕ - 2022-2023-каз

  • Дәрісті құрастырушы қалыпты физиология кафедрасының доценті Росляковой Е.М.
  • Аударған қалыпты физиология кафедрасының дәріскері Шайхынбекова Р.М.
  • Адамның репродуктивтік жүйесі (РЖ) жыныс бездерінен немесе или гонадалардан (әйелдерде – аналық жұмыртқа жасушасы, ерлерде – аталық бездерден) және жыныс жолдары мүшелерінен тұрады.
  • Ер ағзасының жыныс жолдары мүшелеріне: ұрық шығарушы жолдар, қуық асты безі, ұрық көпіршіктері, ерлердің жыныс мүшесі жатады.
  • Әйелдердің жыныс жолдары мүшелеріне: жатыр түтігі, жатыр, қынап жатады. Сүт бездері де РЖ құрамына кіреді.
  • Адамның жыныс немесе репродуктивтік қызметтері.
  • белгілі бір гормондық жүйе негізінде пайда болатын жыныс жасушаларының жетілу үдерістері;
  • жыныстық құштарлық (либидо);
  • жыныстық құштарлық негізінде туындайтын жыныстық салт мінез-құлық;
  • жыныстық қатынас (копуляция, коитус);
  • ұрықтандыру процесі; жүктілік; босану, лактация; ұрпаққа қамқорлық жасау.
  • Жыныстың ажыратылуы
  • (адам жынысының қалыптасуы)
  • Жыныстың қалыптасуы ұрықтандыру кезінде жүзеге асады.
  • Х хромосомалы жұмыртқа жасушасы Y хромосомалы сперматозоидпен қосылса, еркек жынысты ұрық қалыптасады.
  • Х хромосомалы жұмыртқа жасушасы Х хромосомалы сперматозоидпен қосылғанда, әйел жынысты ұрық қалыптасады.
  • Генетикалық жыныс болашақ ағзаның генетикалық бағдарламасын , әсіресе жыныс бездерінің – нағыз немесе гонадалық жыныстың қалыптасуын анықтайды.
  • Эмбриогенездің бастапқы кезеңінде ұрық гонадаларының жынысы қалыптаспаған болады.
  • Жыныстың ажыратылуы
  • (адам жынысының қалыптасуы)
  • 7-8 аптада – Y хромосомасының әсерінен ұрықтың еркек жыныс гормондарын шығара бастайтын аталық жыныс бездері қалыптасады. Андрогендердің әсерінен эмбрион еркек түріне сәйкес дамиды. Андрогендер әсерінен ер жынысты эмбрионның дамуы жүреді.
  • Сыртқы жыныс мүшелерінің қалыптасуы құрсақішілік дамудың 19-20 аптасында анықталады. Осы кезде УДЗ бойынша болашақ сәбидің жынысын анықтауға болады.
  • Эмбриональды кезеңде аналық бездер белсенді дамымайды, қалыптасуы баяу жүреді, әйел жынысты ұрықтарда жыныс мүшелерінің қалыптасуы еркектерге қарағанда кеш жүреді. Туылған сәттен бастап жыныс сыртқы жыныс мүшелерінің құрылымымен анықталады.
  • Жаңа туылған нәрестелерде:
  • Қыздардың жыныс бездерінде біріншілік фолликулалар көп болады.
  • Ұлдардың аталық бездерінде – қалыптаспаған ұрық жасушалары болады.
  • Балалық шақта (1 жастан 7 жасқа дейін) сыртқы және ішкі жыныс мүшелері гормондардың деңгейі төмен болуынан баяу дамиды.
  • Жыныстық жетілу кезеңдері
  • 1. Пубертаттық (жыныстық жетілу) кезең
  • I.1. Балалық (препубертаттық) кезең
  • I.2. Жасөспірім (нағыз жыныстық жетілу – пуберттанттық) кезең
  • I.3. Бозбалалық (постпубертаттық) кезең
  • 2. Жыныстық жетілген кезең
  • 3. Жыныс әрекеттің бәсеңдеу кезеңі


Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет