ДәСТҮрлі қазақ ҚОҒамы: этникалық ҚҰрылымы және әлеуметтік ұйымдасуы


қарасақал  • Жетіру бірлестігіне кірген рулар: табын, тама, кердері, төлеу, керейіт, жағалбайлы, рамадан



Pdf көрінісі
бет2/6
Дата03.06.2023
өлшемі218,22 Kb.
#98557
1   2   3   4   5   6
Байланысты:
10-кл 24-34 тақырып базасы

қарасақал 
• Жетіру бірлестігіне кірген рулар: табын, тама, кердері, төлеу, керейіт, жағалбайлы, рамадан 
• Кіші жүздегі ең көп санды бірлестік: байұлы 
• Байұлы тайпалары иеленген аумақ: Жайық және Ембі өзендері аралығы және Үстірт 
• Байұлы бірлестігіне кірген рулар: шеркеш, ысық, байбақты, масқар, алаша, қызылқұрт, 
тана, алтын-жаппас, беріш, есентемір, таз, адай 


Құрастырған: Мадалим Еркежан
&26. Дәстүрлі қазақ қоғамының әлеуметтік жіктелуінің ерекшеліктері 
• Дәстүрлі қазақ қоғамында айқын иерархия орын алған уақыт: XV-XVIII ғасырлар 
• Әлеуметтік сатының жоғарғы сатысында орналасқандар: ақсүйектер 
• Ақсүйек адамдардың бірінші тобы: төрелер 
• Ақсүйек адамдардың екінші тобы: қожалар 
• Қазақ қоғамындағы ең ықпалды саяси күш: төрелер, яғни сұлтандар 
• Орталық Азияға ислам дінін таратушылардың ұрпағы: қожалар 
• Рулар мен тайпалардың басшылары: билер 
• Әдеттік құқық бойынша жүргізілетін сот: билер соты 
• Көп мал мен мүлікке ие болған ықпалды, дәулетті адам: бай 
• Қазақ қоғамында еріксіз адамдар аталды: құл мен күң 
• Қоғамдық сатының басында тұрған: хан 
• Қоғамдық сатыда жоғары сословиені иеленгендер: сұлтандар мен мұсылман аристократиясы 
• Қоғамдық сатының төменгі деңгейінде тұрғандар: қатардағы көшпелілер 
 
ҚАЗАҚСТАН АУМАҒЫНДАҒЫ ЕРТЕ МЕМЛЕКЕТТЕР 
 

&27. Қазақстан аумағындағы ерте мемлекеттердің саяси құрылымы 
• Көшпелі мемлекеттердің үш үлгісі: 
Көсемдік – туыстыққа негізделген, мұрагерлік билігі бар көсем басқаратын саяси 
құрылым 
Ерте көшпелілер империясы – рулық және рудан тыс байланыстарға негізделген 
көпсатылы саяси құрылым 
Дамыған көшпелілер империялары – мемлекеттің дамыған кезеңі 
• Скиф (сақ) қоғамында жоғары мәртебеге ие болды: әйелдер 
• Б.з.б. ІІ ғасырда Сырдарияның орта ағысында күшейген мемлекет: қаңлы 
• Қаңлылардың астанасы: Битянь 
• Қаңлы мемлекеті бірнеше иеліктерге бөлініп кеткен уақыт: І-ІІ ғасырлар 
• Үйсін мемлекеті құрылған уақыт: б.з.б. І мыңжылдық соңы 
• Үйсін мемлекеті құрылған аумақ: Жетісу, Тарбағатай, Тянь-Шань аумағы 
• Сақ-тиграхаудалардың ұрпағы: үйсіндер 
• Үйсіндердегі жоғары билік иесі: күнби (гуньмо) 
• Үйсіндердің ордасы: Чигу 
• Үйсін мемлекетінің бөліктері: сол жақ (шығыс), оң жақ (батыс), орталық 


Құрастырған: Мадалим Еркежан
• Үйсін мемлекетінде күнбиден кейінгі лауазымды тұлға: тулы (дулы) 
• Үйсін мемлекеті б.з.б. І ғасырда бөлінген иеліктер: кіші күнби, үлкен күнби 
• Ғұн мемлекетінің басында тұрған лауазым иесі: тәңірқұт (шаньюй) 
• Ғұн мемлекетіндегі тәңірқұттан кейінгі жоғары тұлғалар: кіші хандар 
• Кіші хандардан төменгі сатыда тұрғандар: 24 түменбасы 
• Әр түменбасыдағы әскер саны: 10 мың 
• Көшпелілер тарихындағы алғашқы империя: ғұндар 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет