2. Бейнелеу және құрастыру әрекетінің екінші бір түрі - мүсіндеу.
Бейнелеу және құрастыру әрекеті түрлерінің бірі ретінде мүсін жасаудың ерекшелігі – бейнелеу аумақтық әдіспен жасалады. Мүсіндеу жұмсақ материалмен ғана емес, сонымен қатар қатты материалмен де жұмыс жасауды қамтитын скульптураның бір түрі болып табылады. Мектеп жасына дейінгі балалар қолдың әсеріне тез икемделетін жұмсақ пластикалық материалдармен – саз балшықпен, пластилинмен ғана жұмыс істеу тәсілдерін меңгере алады.
Балалар адамдардың, хайуанаттардың, ыдыс – аяқтың, транспорттың, көкөністердің, жемістердің, ойыншықтардың мүсіндерін жасайды. Тақырыптардың алуан түрлілігі мынаған байланысты мүсіндеу, бейнелеу іс-әрекетінің басқа түрлері сияқты, баланың танымдық және шығармашылық қажетсінуін қанағаттандыра отырып, тәрбие міндеттерін орындайды.
Материалдың әсемділігі мен бейнеленетін форманың ауқымдылығы мектепке дейінгі балаға, сурет салуға қарағанда, мүсіндеуде бірқатар техникалық тәсілдерді меңгеруіне мүмкіндік береді. Мысалы, ол ұзақ уақыт үйренуді қажет етеді. Мүсіндеуде бұл міндет шешу жеңіл. Бала алдымен затты статикалық жағдайда мүсіндеуді де одан кейін оның бөліктерін түпкі ойға сәйкес майыстырады.
Мүсіндеуде заттардың кеңістіктік арақатынасын беру оңайлатылады- объектілер, нақты өмірдегідей, бірінен соң бір, композиция ортасына жақын не алыс қойылады. Перспектива мәселелері мүсіндеуде атымен болмайды.
Мүсіндеуде бейне жасаудың негізгі формасы – ауқымды форманы беру. Түс шектеулі түрде пайдаланылады. Әдетте кейін балалар ойындарда пайдаланылатын жұмыстар боялады.
Мүсіндеу сабақтарында неғұрлым пластикалық материал ретінде саз балшық негізгі орын алады. Жақсы дайындалған саз балшық тіпті 2-3 жастағы баланың қолының илеуіне тез көнеді. Кептірілген саз балшықтық жұмыстар ұзақ уақыт сақталына алады.
Пластилиннің иілімдік мүмкіндігі аз. Ол алдын ала қыздыруды қажет етеді, сонымен бір мезгілде қатты қыздырылған ол өзінің созылымдылығын жоғалтады, қолға жабысып, жағымсыз тері сезу түйсіктерін туғызады. Мектепке дейінгі балалар пластилинмен негізінен топ сабақтарынан тыс кезде жұмыс істейді.
Достарыңызбен бөлісу: |