4.2 ГПП-ны жерлендіру
Жерлендіру құрылғысын есептеу кезінде жерге тұйықталудың құрама параметрлері: жерге тұйықтау өткізгіштерінің саны, өлшемі және орналасу тәртібі анықталады. Жерлендірілген корпусқа фазаның тұйықталуы кезінде жанасу кернеуі мен қадам кернеуі рұқсат етілген мәндерден аспайды.
Станцияның негізгі жерлендіруі контурлы жерлендіру болып табылады. ПУЭ талаптары бойынша жер бетіне тиімді бейтарап және үлкен тұйықталу тогымен (>500А) жерлендірілген желілер үшін жерлендіру құрылғысының рұқсат етілген кедергісі 0,5 Ом-нан аспау керек.
Бастапқы төмендеткіш қосалқы стация 40000 кВА, 110/10 кВ тең екі трансформатордан тұрады.
110 кВ жағында күтілетін қысқа тұйықталу тогы: Iкз = 1,56 кА.
Трансформатордың бейтарабын және БТҚС қорғанысын жерлендіру алаңының өлшемдері: Sгпп = 54x66м = 3564 м2.
Топырақ екі қабатты: жоғарғы қабаттың салыстырмалы кедергісі -, төменгісі -.
Контурдың периметрі бойынша топыраққа диаметрі және ұзындығы болатын қимасы болатты жолақпен жалғанған тік элементтермен (өзекшелер) соғылған. Контурдың ішіндегі көлденең тор қима жолақтарынан тұрады.
Жердің жоғарғы қабатының қалыңдығы - .
Электродты жерге батыру тереңдігі және жер бетінен электродқа дейінгі қашықтық - .
мұнда ψ – көп қабатты жердегі маусымдық өзгерістер қабаты үшін маусымдық коэффициенті. Оңтүстік аудандар үшін ψ = 2 .
III климаттық аймақтағы маусымдық өзгерістер қабатының шартты қалыңдығы жердің жоғарғы қабатының қалыңдығынан аз болғандықтан осы теңдеуге тең деп аламыз:
Маусымдық коэффициентті ескере отырып қатынасы:
Жерлендіру моделіндегі электродтар арасындағы қашықтықты қабылдаймыз: .
а мәні белгілі кезінде тік электродтардың санын анықтаймыз:
мұндағы S – жерге тұйықтағыш алып отырған аумақтың ауданы, м2;
n – тік электродтар саны.
немесе
Тік электродтың жоғарғы бөлігінің салыстырмалы ұзындығы, яғни жердің жоғарғы қабатындағы бөліктер осы теңдеумен анықталады:
3.3 сурет – Жерлендірудің есептік моделі
Тік электродтары бар көлденең тор түріндегі тұтас жерге тұйықтау үшін екі қабатты жердің баламалы үлестік кедергісі мынадай формула бойынша анықталады:
онда
Тік тұйықталу контурынан тұратын, қатты жерге тұйықтаудың кедергісін анықтаймыз. Ол контурдың ішінде орналасатын көлденең электродтар мен торға қосылған болады.
Тордан және тік өткізгіштердің қатарынан тұратын күрделі жерге тұйықтағыштың кедергісі келесі өрнекпен анықталады:
онда
n – тік өткізгіштердің саны;
L – өткізгіштердің жалпы ұзындығы.
Суретте екі қабатты жер үлгісі көрсетілген:
3.4 сурет – Жердің екі қабатты моделі
Жанасу кернеуінің коэффициенті өткізгіштердің біркелкі үлестіруімен және тік өткізгіштермен толықтырылған тор үлгісіндегі жерге тұйықтағыштар үшін келесі жақындау өрнегінен анықталуы мүмкін.
онда P – тор периметрі, м;
M – функция қатынасы ,
Жердің жоғарғы қабатының меншікті кедергісіне байланысты жанасу кернеуінің төмендеу коэффициенті осы формуламен анықталады:
онда - жердің жоғарғы қабатының меншікті кедергісі
- адам денесінің кедергісі.
Жанасу кернеуі келесі формула бойынша анықталады:
Жанасу кернеуін және адым кернеуін есептеу үшін ұсынылатын уақыт бойынша АПВ есебімен рұқсат етілген кернеу 450 В құрайды.
Жерге тұйықтағыштың потенциалы осы формула бойынша анықталады:
Жанасудың максималды кернеуін табамыз:
Тиімді жерге тұйықтау желісінде ЖҚ аймағындағы жерге тұйықталған құрылғыларға адамның жанасу қауіпсіздігі жағдайынан:
онда Ih - адам арқылы өтетін ток.
Қауіпсіздік жағдайын тексереміз, мұнда ГОСТ 12.1.038 – 82 анықталады.
Шарт орындалады.
Торлардан және тік өткізгіштер қатарынан тұратын күрделі жерге тұйықтағышқа арналған қадам кернеуінің коэффициенті жерге тұйықтағыштың түріне байланысты анықталуы мүмкін. Қабылдаймыз . Келесі формулаға сәйкес жердің жоғарғы қабатының меншікті кедергісіне байланысты қадам кернеуінің төмендеу коэффициентін анықтаймыз:
Келесі формула бойынша қадам кернеуін анықтаймыз:
Ток тарату аймағында адымдайтын адам үшін қауіпсіздік шарты:
мұнда ГОСТ-қа сәйкес АПВ есебімен қысқа тұйықталудың әрекет ету уақыты үшін: .
Адам арқылы өтетін ток келесі формуламен табамыз:
Қауіпсіздік жағдайын тексереміз:
Шарт орындалады.
Осы жерге тұйықтағышты талаптар бойынша пайдалану мүмкіндігін қарастырайық :
Есептеу нәтижесінде алынған жерге тұйықтау кедергісі шарттарды қанағаттандырады.
Достарыңызбен бөлісу: |