Әдеби тіл туралы ұғым, қазақ әдеби тілінің даму кезеңдері


Қазақ әдеби тілі Қазан революциясынан кейін басталады



бет3/6
Дата14.10.2023
өлшемі103,52 Kb.
#113795
түріКонспект
1   2   3   4   5   6
Байланысты:
Галимова М СӨЖ Әдеби тіл

Қазақ әдеби тілі Қазан революциясынан кейін басталады (Т.Қордабаев).



  • Қазақтың төл әдеби тілі ауызша дамыған авторлы поэзия түрінде оның халық болып құралған кезеңінен, XV-ХVI ғасырлардан басталады, ал ескі жазба әдеби тілі XVI-ХVII ғасырлардан, жаңа ұлттық, жазба әдеби тілі XIX ғасырдың II жартысынан басталады (Р.Сыздықова, Қ.Өмірәлиев, Б.Әбілқасымов, А.Ысқақов, Ә.Құрышжанов т.б.).

Филология факультеттерінің студенттеріне арналған «Ер- тедегі қазақ әдебиеті хрестоматиясын» құрастырушылар (Б.Кенжебаев, Х.Сүйінішәлиев, М.Жолдасбеков, М.Мағауин, 1967) қазақ әдебиетінің тарихын бес дәуірге бөледі:

  1. Көне дәуір (V-ХIV ғ.) – қазақ қауымының рулық-ұлыстық дәуірі. Бұл кездегі әдеби шығармалар – көптеген түркі халық- тарына ортақ мұра.

  2. Хандық дәуірдегі әдебиет (XV-ХVIII ғ.) – қазақтың төл әдебиетінің басталу шағы, алғашқы дәуірі.

  3. XIX ғасырдағы әдебиет.

  4. ХХ ғасырдың басындағы (1900-1920) бұқарашыл әдебиет.

  5. Социалистік дәуір әдебиеті.

«Қазақ Совет энциклопедиясында» берілген «Қазақ әдебиетінің ертедегі нұсқалары» деген мақалада түркі тілдес халықтар мен қазақ ру-тайпаларының әдеби туындыларын мынадай тарихи дәуірлерге бөліп қарайды:

  1. IV – VIII ғ. – түркі дәуіріндегі әдебиет.

  2. IX-ХII ғ. – мұсылман дәуіріндегі әдебиет.

  3. XIII-ХIV ғ. – Алтын Орда дәуіріндегі әдебиет.

  4. XV-ХVIII ғ. – Қазақ хандығы дәуіріндегі әдебиет

Н.Сауранбаев қазақ әдеби тілінің тарихы әлі толық зерттелмеген, сондықтан оны дәуірлеу қиын дей келіп, «пікір тудыру үшін өз ойымызды айтуды дұрыс көрдік» деп, бұл тарихты үш дәуірге бөледі:
1) XIX ғасырдың II жартысына дейінгі,


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет