Әдебиет туралы жалпы түсінік әдебиет – араб сөзі, ол «үлгілі сөз»



бет38/245
Дата24.03.2022
өлшемі0,52 Mb.
#28640
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   245
Байланысты:
дебиет туралы жалпы т сінік дебиет – араб с зі, ол « лгілі с з

КЕТБҰҒА ЖЫРАУ

(XIII ғ.)



Қызметі: жырау, күйші, аңыз кейіпкері.

Орта жүз құрамындағы Найман тайпасының Бағаналы тармағынан шыққан. 14 ғасырда жазылған «Шәжарат әл-атрак» («Түрік шежіресі») атты кітаптағы деректер мен ел аузындағы аңыздарға қарағанда, Жошы хан аң аулап жүріп қаза тапқанда, Шыңғыс ханға қаралы хабарды жеткізуге ешкімнің батылы жетпейді. Сонда Кетбұға бас кетер ауыр міндетті өз мойнына алады. Әуелі: «Теңіз бастан былғанды, кім тұндырар, а, ханым? Терек түптен жығылды, кім тұрғызар, а, ханым?» - деп толғап, Шыңғыс ханды қаралы хабарға әзірлеп алады да, баласы Жошының өлімін күймен естіртеді. «Ақсақ құлан – Жошы хан» күйі осылай туыпты-мыс.

Бүгінгі күнге Кетбұғаның осы күйі және күй шығарар алдында айтқан бірнеше жол өлеңі ғана жеткен.

15 ғасырдың аяғы мен 16 ғасырдың алғашқы ширегінде өмір сүрген Доспанбет жырау Кетбұға биді құрметпен атап, оның сөздерімен өзінің таныстығын білдіреді. Халық өлеңдері мен аңыз әңгімелерінде де Кетбұға ел қамқоры, дана ақсақал ретінде бейнеленген2.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   245




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет