Макс Вебер, «дәстүрлі» қоғамды «капиталистік» қоғамға қарсы қояды. Капитализм бұл – “пайданың соңына ұдайы түсу” мен “еркін жұмыс күші нарығының тиімді ұйымдастырылуы”
Макс Вебер, «дәстүрлі» қоғамды «капиталистік» қоғамға қарсы қояды. Капитализм бұл – “пайданың соңына ұдайы түсу” мен “еркін жұмыс күші нарығының тиімді ұйымдастырылуы”.
Макс Вебер, «дәстүрлі» қоғамды «капиталистік» қоғамға қарсы қояды. Капитализм бұл – “пайданың соңына ұдайы түсу” мен “еркін жұмыс күші нарығының тиімді ұйымдастырылуы”.
В.В. Радаев атап көрсеткендей, “экономикалық теория үйреншікті нәрсеге редукция шығарады, ал экономикалық социология - үйреншікті нәрсеге проблемалық сипат береді”. Экономистер жай адамға қиын материяларды (бағалардың қалыптасуы, қаржы ағымдарының қозғалысы т.б.) түсіндіре отырып, дұрыс мағына логикасына, кәдімгі адамдардың жүріс-тұрысына әкеліп тірейді. Социологтар, керісінше, күнделікті өмірде біз дұрыс мағына деңгейінде қабылдайтын, “жай ғана” істермен айналысады. Неге тұтынушылар әр түрлі дүкендерге барады және бірдей затқа әр түрлі ақша төлейді? Неге кәсіпкерлер іскер әріптестерін қатаң түрде белгілі бір адамдар тобынан таңдап алғысы келеді? Неге қатардағы жұмысшылар өз әріптестерінің жалақысының мардымсыз жоғарылауына қызғанышпен қарап, “қатардағылар” мен “басшылар” табысының арасындағы үлкен айырмашылықты қалыпты нәрсе деп қабылдайды? Социологтар бұл сұрақтарға жауап іздей отырып, адамның жүріс-тұрысын күрделі әлеуметтік байланыстардың нәтижесі деп қарастырады.
Бұл пирамида адам қажеттіліктерінің маңыздылығына байланысты
иерархиялық тізбекте орналасқан. Алайда А. Маслоу еңбегінде
ешқандай да пирамида көрсетпеген. Тек тізбек иерархиялық түрде
болатынын атап айтқан. Пирамида түрінде 1975 жылы У. Стоптың
оқулығында жарияланған. Оның сөзінше, бұл нақты тізбек емес,
адамның жағдайына байланысты өзгеріп отыруы мүмкін. Пирамида
бес сатыдан тұрады. Әр сатыда адамның қажеттілігі орналасқан.
Оның өзектілігі де сол — адам пирамиданың жоғарғы
қажеттіліктеріне шығу үшін алдымен төменгі қажеттіліктерді
қанағаттандыру керек. Сарапшылардың айтуынша, Маслоу
пирамидасын ұзақ мерзімді жоспар мен болжау жасау кезінде
пайдаланған тиімді. Дегенмен Маслоу пирамидасын көптеген
ғалымдар сынға алған. Осы орайда Маслоуға адам өзінің төменгі
сатылардағы қажеттіліктерін қанағаттандырмай-ақ үлкен істер
жасап, өздерін таныта білген деген қарсы пікірлер айтылған.
Осындай сындарға американдық психологтың жауабы: «Ол
адамдардан сен бақытты болдың ба деп сұрап көру керек».
М А С Л О У П И Р А М И Д А С Ы
Д Е Г Е Н Н Е ?