Экономикалық мазмұнды есептерді математикалық модельдеу в. А. Мамаева
жүктеу/скачать 54,24 Kb.
|
| Үнемдеу дегеніміз – құнды бүйымдарды, заттарды шығыннан сақтау, табиғи ресурстарды тиімді пайдалану.
Өндірістік практикада жиі кездесетін жай – күрделі есептерді шешу, олар арнайы есептерді керек етеді. Есептер жүйесіне практикалық жағдайды модельдеуге математикалық білімді колдануды көрнекі көрсетуге немесе керісінше, қандай-да бір математикалық модельмен сипатталатын әр түрлі экономикалық табыстарға мысалдар келтіру арқылы формуланың практикада қолданылуын, математиканың рөлін, абстрактілі ғылым екенін көрсетуге мүмкіндік беретін есептерді енгізу қажет. Мысалы: Есеп. х2-58х+480=0 теңдеуін шешіңдер. Есеп. Ұзындығы 116 м құрылыс материалы бар. Онымен құс фермасындағы ауданы 4,8 а, тіктөртбұрыш тәрізді үйрек қамайтын орынды қоршап шығуға бола ма? Оның қабырғаларының ұзындығын анықтандар. 3. Есеп. Зауыт белгіленген уақытта 480 машина жасап шығаруы керек еді. Әр күні бір машинадан артық жасай отырып, белгіленген уақыттан бір күн артық жұмыс істеп, жоспардан артық 59 машина жасады. Завод белгіленген уақытта жоспардан артық неше машина жасады? 4. Есеп. Ауылдан қалаға қарай велосипедші қашықтығы 24 км жолмен шықты. Ол қайтарда ұзындығы 30 км жолмен жүріп ауылға келді. Қайтар жолда жылдамдығын 2 км/сағ арттырса да, жолға 6 мин артық жұмсады. Велосипедші қайтар жолында қандай жылдамдықпен жүрді? Берілген есептер бірден қарағанда әр түрлі сияқты, өйткені есептердің құрылымы және шығарылу әдістері әр түрлі. Мысалы, 1-есеп. Квадрат теңдеуді шешуді талап етеді. 2-есеп. Практикалық мазмұнды, ол құрылымы қосындысы және көбейтіндісі бойынша сандарды табуға берілген есепке жатады. 3-есеп. Жұмысқа байланысты берілген. 4-есеп. Қозғалысқа берілген. 2, 3, 4 есептердің математикалық моделін құрайық. 2-есеп. , мұнда х - қабырға ұзындығы. 3-есеп. , мұнда х - бір күнгі шығарылатын машинаның саны. 4-есеп. , мұнда х - велосипедшінің ауылдан қалаға барғандағы жылдамдығы. Осы теңдеулерді шешу теңдеуін немесе 1- мысалды шешуге келтіріледі. 2-4 есептердің әрқайсысының табиғаты әр түрлі, бірақ та, осы есептердің элементтерінің арасындағы тәуелділікті математикалық өрнектеу, ол тәуелділікті осы есептердің математикалық моделі болатын мынадай теңдеу арқылы: х2-58х+480=0 жазуға жол ашады. Бұл теңдеу есептердегі элементтердің байланысын "таза" түрде, нақты мазмұннан тыс көрсетеді. 1. Монахов В.М. Роль математики в повышении экономической грамотости школников. //Советская педагогика . М., 1972, №6, 26 с. 2. Акчурин И.А., Введенов М. Ф., Сачков Ю.В. Познавательная роль математического моделирования. М., 1968, 48 С. ( Новое в жизни, науке и технике / Сер . Философия, №8) 3. Стукалов В.А. Использование представлений о математическом моделировании в обучении математике. Диссертация на соискание ученой степени кандидата педагогических наук. М., 1976, 156 с. 4. Штофф В.А. Моделирование и познание. Минск, 1974, с.212 5. Соболев С.Л. Судить по конечному результату // Математика в школе, 1984, №1, с. 15-19 6. Тихонов Н.Л., Костомаров Д.П. Рассказы о прикладной математике. М., 1979, 206 с. жүктеу/скачать 54,24 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|