Ел бірлігі – ең асыл қасиет



бет2/9
Дата03.06.2023
өлшемі45,8 Kb.
#98498
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Байланысты:
Ел бірлігі – е асыл асиет

Діни экстремизм

Осы ДЭ түсінігін ашу үшін ҚЗ мысалында түсіндіре кетсем. ҚР алғаш Тәу-тің тұғырына қол жеткізген жылдары жұртшылықтың ой-санасында әлеуметтік-экономикалық мәселелер бірінші кезекке шығып, рухани құндылықтардың кешеуілдегені байқалғанды. Қоғамда пайда болған осы рухани бостықтың орнын басқа елдерден келген әр түрлі діни экстремистік идеялар толтыруға тырысып бақты. Сондай-ақ, еліміздегі діни-сенім бостандығы туралы заңның әлсіздігін пайдаланған шетелдік миссионерлер тамырларын жайып үлгерді. Экстремистік топтардың жансақ идеологиялары - ұлтаралық араздық пен алауыздыққа негізделген. ДЭ өте ауыр әлеуметтік-құқықтық және психологиялық мәселе бола отырып, көпаспектілі де болып табылады. Демек, діни алауыздық, жеккөрушілік және дінді саясаттандыру секілді қисынсыз көзқарастары мен әрекеттері арқылы пайда болатын қоғамға кері әсерін тигізетін құбылыс болып табылады.


Грек жұрнағымен аяқталатын «экстремизм» деген латын сөзі «шеттеу», яғни орталықтан ауытқу, кандай да бір белгіленген шектен тыс кету деген мағына береді. «Экстремизм» сөзінің ең жақын синонимі «радикализм». Бұл сөз де жанама түрде мейлі дінде, мінез-құлықта, пікірде болсын, қалыпты, дұрыс деп қабылданған деңгейден ауытқу. Экстремизм жалпы түрде ешбір мөлшерді, тәртіпті мойындамайтын, өзінің шектен шыққан пікірі мен іс-әрекеттері арқылы ерекшеленген адамдарды білдіреді. Саясиортадапайдаболган Экстремизм - саяси Экстремизм, ал діниортадапайдаболган Экстремизм -ДЭ депаталады. XXI ғасырдыңсоңғыжылдарындадінижағдайларменбайланысқан Экстремизм қанатынкеңжайыпкеледі. АлайдабұлЭкстремизмніңпайда болу сахнасысаяси орта болғандықтан, шынмәніндедіни Экстремизм бола алмайды. Экстремизмніңпайдаболуы. Экстремизмніңбіріншібелгісіадамныңнадандыққа, соқырлыққанегізделгенөзкөзқарасы, пікірініңорындалуынтабандытүрдеталапетуі. Мұндайадамдарбасқакөпшіліктіңқажеттіліктері мен ақиқижағдайынтүсінбейдінемесетүсінгісікелмейді. Олар, жөнбілетін, дұрысбагыткөрсетеалатынадамдардыңешқайсысынмойындамайды. Өзіне сын көзіменқараудегентүсініколарүшін жат. Олардыңтүсінігінде тек оларғана тура, басқаныңбарлығы да адасушылар. Сондықтан да оларбасқалардыәділетсіз, әріқатігездепайыптаудыөзінеміндетсанайды, өздерінкіршіксіз, таза Пайғамбардыңорнындакөреді. Сондықтан, аяғыәртүрліқақтығыстарғаалыпбаратынжалғанпікірлертаратып, мәжбүрлеуарқылы осы пікірлердімойындайтын, шариғатқа, заңғақайшыкелетінқадамдаржасайды. Экстремистердіңпайдаболуыныңекіншісебебі, олардыңешбірқажетіболмаса да әрістешектентысшығыпкетугебейімтұруы. Басқаларды да осығанитермелейді. Нәтижесіндеадамдарарасындағықалыптықарым-қатынасбұзылып, қоғамдағыүйлесімдітіршілікарнасынанауытқып, әлеуметтіктолқулардыңтууынасебепболады
Жалпы қортындылай кететін болсам діни экстремизмге - жаппай санада «экстремизм», «діни экстремизм» ұғымдары агрессиялықтың, жеккөрушіліктің, қатігездік пен алауыздық деген мағанаға келеді. Ол дінді адамдардың санасына әсер ету құралы ретінде қолданып.Қазіргі зайырлы мемлекеттердің конституциялық құрылымын бұзуды көздейді.




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет