Электр машиналары жəне трансформаторлар
Тұрақты ток коллекторлық машиналардың жұмыс істеу принципі және құрылысы
жүктеу/скачать 17,39 Kb.
|
1 2
| Тұрақты ток коллекторлық машиналардың жұмыс істеу принципі және құрылысы
Электр энергиясын тұтыну процесінде ол энергияның басқа түрлеріне (жылу, механикалық, химиялық) айналады. Электр энергиясының шамамен 70% - ы станоктарды, механизмдерді, көлік құралдарын қозғалысқа келтіру үшін, яғни оны механикалық энергияға айналдыру үшін қолданылады. Бұл түрлендіруді электр машиналары жүзеге асырады - Электр қозғалтқышы-жұмыс машиналарының электр жетегінің негізгі элементі. Электр энергиясының жақсы басқарылуы, оны бөлудің қарапайымдылығы Жұмыс машинасының жекелеген буындары дербес қозғалтқыштармен қозғалатын кезде жұмыс машиналарының көп қозғалтқышты электр жетегін өнеркәсіпте кеңінен қолдануға мүмкіндік берді. Көп қозғалтқышты жетек Жұмыс машинасының механизмін едәуір жеңілдетеді (машинаның жеке буындарын байланыстыратын механикалық берілістердің саны азаяды) және әртүрлі технологиялық процестерді автоматтандыруға үлкен мүмкіндіктер туғызады. Электр қозғалтқыштары көлікте электровоздардың, электр пойыздарының, троллейбустардың және т. б. доңғалақ жұптарын айналдыратын тарту қозғалтқыштары ретінде кеңінен қолданылады. Соңғы уақытта қуаты аз электр машиналарын - қуаты бірнеше жүз Ваттқа дейінгі микромашиналарды қолдану айтарлықтай өсті. Мұндай электр машиналары автоматика және есептеу құрылғыларында қолданылады. Электр машиналарының ерекше класы тұрмыстық электр құрылғыларына арналған қозғалтқыштардан тұрады-шаңсорғыштар, тоңазытқыштар, желдеткіштер және т.б. бұл қозғалтқыштардың қуаты аз (бірліктерден жүздеген Ваттқа дейін), дизайны қарапайым және сенімді және оларды көп мөлшерде жасайды. Электр станцияларында өндірілетін электр энергиясын оны тұтыну орындарына, ең алдымен, қуатты электр станцияларынан жүздеген, кейде мыңдаған шақырымға алыс орналасқан елдің ірі өнеркәсіптік орталықтарына беру керек. Бірақ электр энергиясын беру жеткіліксіз. Оны әртүрлі тұтынушылар арасында бөлу керек-өнеркәсіптік кәсіпорындар, көлік, тұрғын үйлер және т. б. Электр энергиясын ұзақ қашықтыққа беру электр беру желілерінде ең аз электр шығыны қамтамасыз етілгеннен жоғары кернеуде (500 кВ дейін және одан да көп) жүзеге асырылады. Сондықтан электр энергиясын беру және тарату процесінде кернеуді бірнеше рет көтеріп, төмендету керек. Бұл процесс трансформаторлар деп аталатын электромагниттік құрылғылар арқылы жүзеге асырылады. Трансформатор электр машинасы емес, өйткені оның жұмысы электр энергиясын механикалық энергияға айналдырумен байланысты емес және керісінше; ол тек электр энергиясының кернеуін түрлендіреді. Сонымен қатар, трансформатор статикалық құрылғы болып табылады және оның қозғалатын бөліктері жоқ. Алайда, қозғалтқыштарында жүретін электромагниттік процестер электр машиналарының жұмысында болатын процестерге ұқсас. Сонымен қатар, электр машиналары мен трансформаторлар магнит өрісі мен өткізгіштің токпен әрекеттесуі кезінде пайда болатын электромагниттік және энергетикалық процестердің біртұтас сипатымен сипатталады. Осы себептерге байланысты трансформаторлар электр машиналары курсының ажырамас бөлігін құрайды. Қазіргі уақытта отандық электромашиналар айтарлықтай жетістіктерге жетті. Егер ағымдағы ғасырдың басында Ресейде өнеркәсіптік өнеркәсіптің дербес саласы ретінде электр машиналарын жасау іс жүзінде болмаса, онда соңғы 50-70 жыл ішінде біздің дамып келе жатқан халық шаруашылығымыздың электр машиналары мен трансформаторлардағы қажеттіліктерін қанағаттандыра алатын Электротехника саласы - Электр машиналары құрылды. Білікті электромашинист - ғалымдар, инженерлер, техниктер кадрлары дайындалды. Әрі қарайғы техникалық прогресс негізгі міндет ретінде өнеркәсіптік құрылғылар мен бип техникасы бұйымдарына арналған электр жетегі құрылғыларының нақты әзірлемелеріне Электротехниканың соңғы жетістіктерін іс жүзінде енгізу арқылы электромашинаның жетістіктерін шоғырландыруды анықтайды. Мұны жүзеге асыру өндірісті қарқынды даму жолына ауыстыруды талап етеді. Негізгі міндет-ғылыми-техникалық прогресті жеделдету, өндірісті техникалық қайта жарақтандыру және реконструкциялау, құрылған өндірістік әлеуетті қарқынды пайдалану негізінде экономиканы дамытудың қарқыны мен тиімділігі. Бұл мәселені шешуде халық шаруашылығын электрлендіру маңызды рөл атқарады. мұны үйрету керекэлектр көздеріне қойылатын экологиялық талаптардың артуы және дәстүрлі әдістермен қатар сошш, жел, теңіз толқындары, жылу көздерінің энергиясын пайдалана отырып, электр энергиясын өндірудің экологиялық таза (балама) тәсілдерін дамыту. Автоматтандырылған жүйелер халық шаруашылығының әртүрлі салаларына кеңінен енгізілуде. Бұл жүйелердің негізгі элементі автоматтандырылған электр жетегі болып табылады, сондықтан автоматтандырылған электр жетектерін шығаруды озық қарқынмен арттыру қажет. Ғылыми-техникалық даму жағдайында шығарылатын электр машиналары мен трансформаторлардың сапасын арттыруға байланысты жұмыстардың маңызы зор. Бұл міндетті шешу Халықаралық экономикалық ынтымақтастықты дамытудың маңызды құралы болып табылады. Ресейдің тиісті ғылыми мекемелері мен өндірістік кәсіпорындары шығарылатын өнімнің сапасы мен техникалық-экономикалық көрсеткіштеріне қойылатын қазіргі заманғы талаптарды қанағаттандыратын электр машиналары мен трансформаторлардың жаңа түрлерінің құрылуы бойынша жұмыстар жүргізілуде. жүктеу/скачать 17,39 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|
1 2