Электролитік диссоциация теориясы §1 Электролиттік диссоциация теориясының негізгі қағидалары Электролиттер Электролит


§9VII-тарауға қатысты « Электролиттік диссоциация теориясы»



бет8/9
Дата20.10.2022
өлшемі256,43 Kb.
#44408
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Байланысты:
лекция -8

§9VII-тарауға қатысты « Электролиттік диссоциация теориясы»
бойынша шығарылатын типтік есептер мен жаттығулар

8.1 Қышқылдық-негіздік диссоциация


Мышьяк (ІІІ), азот (ІІІ), стронций оксидтерінің гидраттарының қышқылдық-негіздік қасиеттерін анықтап, диссоциациялану теңдеуін жазыңыз.
Жаттығуды шешу үшін осы көрсетілген элементтермен оттек, сутектің электртерістілігін анықтамадан жазып аламыз.

Берілгені: Шешуі:


1)χ(As) = 2,1 Гидроксидтің жалпы формуласы ЭOH арасындағы байланыстың қайсысы полюстірек екендігін электртерістілік мәндерін пайдалану арқылы есептейміз:
χ(N) = 3,07
χ(Sr) = 0,99 2) As – O – H. ∆χ(As – O) = 3,5-2,1 = 1,4
χ(O) = 3,5 ∆χ(O – H) = 3,5-2,1 = 1,4
χ(H) = 2,1 ∆χ(As – O) = ∆χ(O – H) = 1,4; олай болса қосылыс екідайлы:

Т/к: ∆χ-? 3) N – O – H. ∆χ(N – O) = 3.5 - 3.07 = 0.43
∆χ(O – H) = 1.4
∆χ(N – O) < ∆χ(O – H), олай болса, қосылыс қышқылдарша иондарға ыдырайды.


4) Sr - O – H. ∆χ(Sr - O) = 3,5 – 0,99 = 2,51
∆χ(O – H) = 1,4
∆χ(S r - O) > ∆χ(O – H), олай болса қосылыс негіздерше иондарға ыдырайды.

8.2 Күшті электролит диссоциациясы


Массасы 14,2г Na2SO4 900г суда еріген, ерітінді тығыздығы 1,08 г/мл болса, ерітіндідегі заттың диссоциациялану дәрежесі 80% болса, ерітіндідегі иондар концентрациясын анықтаңыз.

Берілгені: Шешуі:


1)m(Na2SO4) =14,2 г 2) Na2SO4 ↔ 2Na+ + SO42-
ν, моль 1 2 1
m(H2O) = 900 г 3)
ρ = 1,08 г/мл m = 900 + 14,2 = 914,2 г.
α = 80%
M(Na2SO4) = 142 г/моль; C(Na2SO4) = 14,2/(142·0,846) =
= 0,118 моль/л
Т/к: C`(Na+, SO42-)-? n(Na+) = 2 n(SO42-) = 1
4)C`(Na+) = 0,118·0,8·2 = 0,189 моль/л
C`(SO42-) = 0,118·0,8 = 0,095 моль/л
5) Жауабы: 0,189 моль/л, 0,095 моль/л.
8.3 Әлсіз электролит диссоциациясы
Концентрация 0,1 моль/л көгерткіш қышқылының диссоциациялану дәрежесін, және иондар концентрациясын анықтаңыз.
Берілгені: Шешуі:
HCN ↔ H+ + CN-
1)С(HCN) = 0,1 моль/л ν,моль 1 1 1
=
Т/к: α(HCN)-? 2)КД(HCN) = 5·10-10
3)
4) CI = C ∙α∙ n n = 1 [H+] = [CN-]
CI(H+) = 10-1∙ 7,071 ∙ 10-5 = 7,07 ∙ 10-6 моль/л
5) Жауабы: 7,071 · 10-6 моль/л

8.4 Сутектік көрсеткіш (күшті электролит үшін)


Концентрациясы 5,7·10-4 моль/л NaOH ерітіндісінің сутектік көрсеткішін есептеңіз.
Берілгені: Шешуі:
1)C(NaOH) = 5,7·10-4 моль/л 2)
Т/к: pH = ? С` = Cnα
3) C`(Na+ , OH- ) = 5,7·10-4 моль/л
4)

6)Жауабы: 10,76

8.5 Әлсіз электролит үшін сутектік көрсеткішін анықтау


б) Концентрациясы 0,02 молярлы азотты қышқылдың сутектік көрсеткішін есептеңіз.

Берілгені: Шешуі:


1)C(HNO2) = 0,02 моль/л 2)
Т/к: pH = ?
3)
4) С`(H+,NO2-) = Cnα; n = 1моль
С`(H+) = 2,10-2·1,596·10-1 = 3,19·10-3 моль/л
5) pH = -lg [H+]; pH = -lg3,19·10-3 =
=-(lg3,19 + lg 10-3) = -(0,504 – 3) = 2,495
Жауабы: 2,495
8.6 Тұздар гидролизі
Концентрациясы 0,1 молярлы калий цианиді ерітіндісінің гидролиздену константасын, гидролиздену дәрежесін сутектік көрсеткішін есептеңіз.
Берілгені: Шешуі:
1)C(KCN) = 0,1 моль/л 2)
т/к: КГ, Һ, pH = ?
3)
4)
5) С`(OH-) = Chn; n = 1
C`(OH-) = 0,1 · 1,414 ·10-2 = 1,414·10-3 моль/л
6)
7) pH = -lg [H+]; pH = - lg 7,072 · 10-12 = -(lg 7,072 +
+ lg10-12) = -(0,819 – 12) =11,18
pH > 7 – орта негіздік.
8) Жауабы: 2 · 10-5; 1,414 · 10-2; 11,18

8.7 Концентрациясы 0,1 молярлы аммоний хлоридінің ерітіндісінің сутектік көрсеткішін есептеңіз.


Берілгені: Шешуі:
1)С (NH4Cl) = 0,1 моль/л Тұз күшті қышқыл (HCl) мен әлсіз негіз (NH4OH)

Т\к: рН - ? әрекеттесуінен түзілген.


2) NH4Cl → NH4+ + Cl-
HOH → H+ + OH-



Олай болса, рН<7 болуы тиіс


3) pH = 7 -



РК (NH4OH) = 4,75

4)Жауабы: 5,13.

8.8 Концентрациялары 0,1 молярлы NH4CN және NH4NO2 тұздары ерітінділерінің сутектік көрсеткіштерін есептеп, салыстырып, түсіндіріңіз.




Берілгені:
1)С(NH4CN)=C (NH4NO2) = 0,1
моль/л

Шешуі:
2)NH4CN, NH4NO2 тұздары әлсіз қышқыл
негіз тұздарына жатады.
рК (NH4OH)=4,75; рK (HCN)=9,1;
рK (HNO2)=3,4


pH (NH4CNер-ді)> pH (NH4NO2 ер-ді)


Т/к: рН - ?




Цианид ортасы әлсіз негіздік болса, нитрит ерітіндісі - әлсіз қышқылдық, олай болу себебі көгірткіш қышқыл (HCN) азотты қышқылға (HNO2) қарағанда әлсіз.
3)Жауабы: 9,18; 6,33

8.9 Ерігіштік көбейтіндісі
Заттың ерігіштік көбейтіндісі бойынша ерігіштігін анықтау.
Ерігіштік көбейтіндісінің мәні 3,2·10-34 болатын алюминий гидроксидінің ерігіштігін мoль/л және г/л есебімен анықтаңыз.

Берілгені: Шешуі:


1)KS(Al(OH)3) = 3,2·10-34 2) AI(OH)3 ↔ AI+3 + 3OH-
Т/к: S{ моль/л, г/л } = ? ν,моль 1 1 3

3)Заттың ерігіштігін S = x моль/л деп белгілесек, оның қанық ерітіндісіндегі иондар концентрациялары:


4) С(Al3+) = x моль/л C(OH-) = 3x моль/л
5)
6) 3,2 · 10-34= x· (3x)3 = 27 x4

7)M(Al(OH)3) = 78 г/моль; m = νM
8)m(Al(OH)3) = 78·1,855·10-9 = 1,447·10-7 г

9)Жауабы: 1,855·10-9 моль/л; 1,447·10-7 г/л


8.10 Қаныққан күміс иодаты ерітіндісінің 3 литрінде 0,176г күміс болса, оның ерігіштік көбейтіндісі қандай?



Берілгені: Шешуі:
1)Vер-ді = 3л 2)
m(Ag) = 0,176г ν, моль 1 1 1
Т/к: KS(AgJO3) = ?
3)
4)Жауабы: 2,95·10-7

8.11Тұнбаның түсу шартына есеп


Диссоциациялану дәрежесі 75% Cd(NO3)2 – нің 1л, 0,05 моль/л ерітіндісіне көлемі 1л 0,005 моль/л диссоциациянің дәрежесі 87% Na2S ерітіндісі араластырылғанда кадмий сульфиді тұнбаға түсе ме, егер KS(CdS) = 7.1·10-28 болса?

Берілгені: Шешуі:


1)Vер-ді (Na2S)=Vер-ді (Cd(NO3)2=1 л

2)

C(Cd(NO3)2) = 0,05 моль/л
С(Na2S) = 0,005 моль/л
α(Cd(NO3)2) = 75%
α(Na2S) = 87%
С(Na2S) = 0,0025 моль/л 3) Ерітіндінің жалпы көлемі екі есе
артқандықтан, заттар
концентрациялары екі есе кемиді,
олай болса:
Т/к: тұнба түсе ме? C(Cd(NO3)2) = 0,025 м, 0,25 л
Cd(NO3)2↔ Cd+2 + 2NO3-
v, моль 1 1 2
n(Cd+2) = 1 моль


4)
5)
ν,моль 1 2 1
6)
7)моль/л
8)
7,1·10-28 < 4,078·10-5
олай болса, тұнба түседі.

9)Жауабы: тұнба түседі.


8.12 Күшті электролит ерітінділеріндегі иондардың активтілігін есептеу


Ерітіндідегі барий хлоридінің эквивалентінің молярлы концентрациясы 0,02 моль/л болса иондардың активтіліктерін есептеңдер.


Берілгені

Шешуі

= 0,002 моль/л
Т/к: a(Ba+2), a(CI-) -?

2) Заттың эквивалентінің молярлы концентрациясын молярлыға айналдыру.
=0,001моль/л
3) Иондардың концентрациясын есептеу.

ν, моль 1 1 2
C| = C∙α ∙ n ,
C|(Ba+2) = 0,001 моль/л
C|(CI-) = 2 ∙ 0,001 = 0,002 моль/л

4) Иондық күшін есептеу


; = 0,003
5) Активтілік көрсеткішін есептеу.
Ig f = - 0,5z2
Ig f (Ba+2) = - 0,5 ∙ 4 = -0,1095 = 1, 8905
f (Ba+2) = 0,7771
Ig f(CI-) = - 0,5 ∙ = -0,0274 = 1, 9726
f(CI-) = 0,9389
6) Иондардың активтіліктерін есептеу
a = f ∙ c
а(Ba+2) = 0,7771 ∙0,001 = 7,8 ∙ 10-4 моль/л
а(CI-) = 0,9389 ∙0,002 = 1,87 ∙ 10-3 моль/л
7)Жауабы: 7,8 ∙ 10-4 моль/л, 1,87 ∙ 10-3 моль/л

8.13 Кешенді қосылыстар диссоциациясы


Концентрациясы 0,05 моль/л кешенді қосылыс Na3[Ag(S2O3)2] құрамында концентрациясы 0,01 моль/л Na2S2O3 бар ерітіндіге калий сульфаты сульфиді мен хроматы ерітінділерімен әсер еткенде қай жағдайда тұнба алдымен түседі?Реакцияға қажетті хромат және сульфид, сульфат иондарының концентрацияларын есептеңдер.


Берілгені
1)C Na3[Ag(S2O3)2] = 0,05моль/л
C(Na2S2O3) = 0,01моль/л



Шешуі:2)Na3[Ag(S2O3)2] ↔ 3Na+ + [Ag(S2O3)2]3-
[Ag(S2O3)2]3- ↔ Ag+ + 2 S2O32-


Т/К СI(CrO42-) - ?
СI(S2-) - ?
СI(SO42-) - ?



Ерітіндіге бөлінетін күміс иондарының концентрациясын есептеу.


[Ag+] =
Кешенді ионның диссоциациялануынан пайда болатын тиосульфат иондарының концентрациясы ерітіндідегі натрий тиосульфатының бөлетін иондарының концентрациясына қарағанда өте аз, сондықтан СI(S2О32-) = 0,01 моль/л десек:

3)Күміс иондарын тұндыру қажетті хромат, сульфид, сульфат и иондарының концентрацияларын есептейік.
Кs(Ag2CrO4) = 4∙10-12,
Кs(Ag2SO4) = 2∙10-5,
Кs(Ag2S) = 6∙10-50
a) Ag2CrO4 ↔ 2Ag+ + CrO42-
б) Ag2SO4 ↔ 2Ag+ + SO42-
в) Ag2S↔ 2Ag+ + S2-
а) Кs = [Ag+]2 ∙ [CrO42-] = 4∙10-12
[CrO42-] =

Тұнба түсу шарты бойынша:
Кs<[Ag+]2 ∙ [CrO4-2], олай болса, хромат иондарының ерітіндідегі концентрациясы 1,3∙ 10-9 моль/л – ден артық болса, зат тұнбаға түседі.
б) [SO4-2] =

қажетті сульфат иондарының концентрациясы тым жоғары сондықтан күміс сульфаты тұнбаға түспейді.


в) [S-2] = , сульфид иондарының концентрациясы анықталған концентрациядан жоғары болса тұнба түседі.
Жауабы:қажетті аниондар концентрациясын өзара салыстырсақ:
СI(S-2)<(CrO4-2), сондықтан күмістің кешенді қосылысының бірдей мөлшерінен алдымен қара күміс сульфиді, содан кейін сары түсті хромат тұнады, ал күміс сульфатын тұндыра алмаймыз.





Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет