Әлемді мойындатқан ғалым



бет1/2
Дата13.10.2022
өлшемі16,13 Kb.
#42990
  1   2
Байланысты:
ӘЛЕМДІ МОЙЫНДАТҚАН ҒАЛЫМ


"ӘЛЕМДІ МОЙЫНДАТҚАН ҒАЛЫМ" ( ӘБУ ӘЛИ ИБН СИНА )
«Асыл Арна» телеканалынан алынған бейнебаяннан түсінік.
Әбу Әли әл-Құсайын ибн Абдаллаһ ибн әл-Хасан ибн Әли ибн Сина 980 жылы Бұқар қаласының маңайындағы Афшана деген жерде туды. Ибн Сина бес жасқа толғанда, әкесi өз отбасымен сол кездегi феодалдық империяның астанасы - Бұқар қаласына көшiп келедi.
Кiшкене ибн Сина бес жасынан-ақ өзiнiң зеректiгi және тапқырлығымен маңайындағының бәрiн таңғалдырады. Бұқарға келгенде ол бүкiл Құранды жатқа бiледi екен. Дарынды бала медреседе өзiнiң қабiлеттiлiгiн бiрден көрсетедi. Ол ұстаздары үйреткен нәрсенiң қандайын болса да бiрден ұғып алып, өмiрi ұмытпайды екен. Оның соншалықты бiлiмдi болып өсуiне өз отбасындағы мәдениеттi өмiр де елеулi әсер еттi. Оның үйiне Орта Азиядан, Таяу Шығыстан, тiптi сонау араб елдерi - Мысырдан (Египет) қонақтар келiп, әкесi олармен ұзақ түндер бойы түрлiше ғылым-бiлiм тақырыбында әңгiме шертiседi екен. Бұл әңгiмелер көбiнесе әр елдердiң халықтарының тұрмысы, әдет-ғұрпы, салт-санасы, философиясы, архитектурасы, көркемөнерi жайлы болатын, Ибн Сина осы әңгiмелердi тыңдап қана қоймай, бәрiн де жадына тоқып отырады.

"ӨЗ ЗАМАНЫНЫҢ ЕҢ БІЛІМДІ АДАМЫ"
Ибн Сина ескi грек философиясымен, логика, физика, астрономия және тағы басқа ғылымдармен терең танысады. Содан кейiн медицинаны қолға алады. Аз уақыттың iшiнде мұны да толық меңгередi. Ерте заманның ұлы дәрiгерлерi Гиппократ пен Галеннiң шығармалары, Шығыс ғалымдарының медицина туралы түрлi еңбектерi оның қолынан түспейтiн болады. Осылайша, медицинамен практика жүзiнде айналысады, яғни маңайындағы ауырған адамдарды емдеу iсiмен шұғылданады. Бұл жұмысты көбiнесе тәжiрибе алу үшiн ақысыз-пұлсыз жүргiзедi. Ибн Синаның Бұқардағы барлық және жастық өмiрi осылайша үнемi оқу, үйренумен өтедi. Бiлiм қуған жас ұлан бiр бiлiмдi бiтiрiп, екiншi бiлiмге ауыса бередi. Сөйтiп жүрiп сол заманның бүкiл ғылымын өз бойына жинайды. Соның арқасында өз заманының ең бiлiмдi, ең оқымысты адамына айналады.
Осы кезде Бұқардың әмiрi Нух ибн Мансур қатты ауырып қалады. Сарай маңайындағы дәрiгерлер оған еш ем жасай алмайды. Сонан соң Ибн Синаны шақыртады. Жас дәрiгер әмiрдi табан астында жазып жiбередi. Сонан кейiн әмiр Ибн Синаға көптеген сыйлықтар бередi және сарай маңындағы кiтапханадан кiтап алып тұруға рұқсат етедi. Ибн Синаның айтуынша, бұл сол замандағы ең бай кiтапхана екен. Мұнда өзiнiң мазмұны және құндылығы жағынан дүние жүзiнде өте сирек кездесетiн кiтаптар болыпты. Ол заманның ғалымдарының көпшiлiгi мұндай кiтаптарды көрмек түгiл, өмiрде ондай кiтаптардың болуы мүмкiн деп те ойламаған. Мiне, Ибн Сина осы кiтаптарды мұқият оқып, одан өзiне қажеттi ғылым-бiлiмдердi ала бiлген.




Достарыңызбен бөлісу:
  1   2




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет