b1, q параметрлерімен және bn = b1qn–1, n = 2, 3, …, (b1 – геометриялық прогрессияның бірінші мүшесі, q – еселігі) заңдылығымен берілген сандар тізбегі геометриялық прогрессия деп аталады.
Мысалы, келесі тізбек b1 = 1 және q = 3 болатын геометриялық тізбек болып табылады: 1; 3; 9; 27; 81;…; 3n–1;…
Бастапқы мүшесі b1 және еселігі q болатын геометриялық прогрессияның n-ші мүшесінің формуласы:
bn = b1qn–1.
Мысалы, егер b1 = 2 және q = 5 болса, онда b2 = 2 ⋅ 52–1 = 10, b3 = 2 ⋅ 53–1 = 50, b4 = 2 ⋅ 54–1 = 250. Осылай жалғастыра отырып ізделінген геометриялық прогрессияны аламыз: 2; 10; 50; 250; …; 2 ⋅ 5n–1;…
Бастапқы мүшесі b1 және еселігі q болатын геометриялық прогрессияның алғашқы мүшесінің қосындысының формуласы:
Мысал. b1 = 5 және еселігі q = 2 болатын геометриялық прогрессияның алғашқы алтыншы мүшесінің қосындысы келесі формуламен анықталады:
S6 =320.
n (n N) айнымалысына тәуелді тұжырымдарды дәлелдеудің бір жолы – математикалық индукция әдісі.
1) индукция базасы: жеке жағдай үшін тұжырымның туралығын тікелей тексереді немесе дәлелдейді (n = 1, кейде n = 0 немесе n = n0);
2) индукция болжамы: кейбір натурал n = k үшін тұжырымның туралығын болжайды;
3) индукция қадамы: индукция болжамынан шыға отырып, n = k + 1 үшін тұжырымның туралығын дәлелдейді.
Мысал. Келесі тепе-теңдіктің дұрыстығын математикалық индукция арқылы дәлелдейміз:
P(n) деп келесі өрнекті белгілейік:
P(n) = 12 + 22 + 32 + ... + n2.
1. n = 1 болса, теңдіктің орындалатынын көрсетейік: