Тапсырма 5 Әлеуметтанудың ғылым ретінде қалыптасуына әсер еткен ойшылар кімдер?Презентация дайындаңыздар.
Талқылау сұрақтары 1. Әлеуметтану нені зерттейді және оның негізгі қызметтері қандай?
2. Әлеуметтануды қатаң ғылымдар қатарына жатқызуға болмайды деген көзқараспен сіз келісесіз ба?
3. Әлеуметтік құбылыстарды танып білу өзгешілігі неде?
4. Жаратылыс ғылымдарында танып білудің негізгі әдісі-тәжірибе болып табылады. Сіздің ойыңызша, әлеуметтік танып білуде тәжірибілер қолданылама?
Шығармашылық тапсырма 1. «Әлеуметтану пәні бізге не бере алады» атты тақырыпқа кішігірім шығарма жазыңыздар.Бұл жұмысты жазу барысында әлеуметтанушылық білімдерді қалай пайдалануға болатындығың көрсетіңіздер: әр азамат және сіз оқып жатқан маман иесі ретінде.
2. Қазақ ойшларының әлеуметтік тақырыптарға арналған шығармаларың оқып шығыңыздар.Эссе жазыңыздар.
Әлеуметтік құрылым және қоғамның стратификациясы
Тапсырмалар Тапсырма 1 Кестеңі толтырыңыздар«Қоғам туралы анықтамалар»
№
Анықтама
Авторлар
Тапсырма2 Кестеңі толтырыңыздар « Қоғамның тарихи типтері мен түрлері»
№
Қоғамның тарихи типтері мен түрлері
Тарихи кезеңі
Сипаттамасы
Тапсырма 3 Аталған терминдерге анықтама беріп, кестеңі толтырыңыздар:
Тапсырма 4 Кесте әзірлеу. «Әлеуметтік стратификацияның тарихи типтері.»
№
Типі
Сипаты
Тапсырма5 Ұсынылғандардың ішінде таптық және жеке мобильділік факторларың таңданыз.
Оларды кестеге еңгізіңіз:
ә) әлеуметтік революциялар;
а) әскери төңкерістер;
б) билікті иелену;
в) табиғи апаттар;
г) демократияны құру.
д) неке;
ж)білім алу
М обилділік түрі
Жеке мобилділік
Таптық мобилділік
Фактор
Тапсырма 6 Постиндустриалдық қоғамдағы негізгі таптарды атап, сипаттаңыз.
Презентация жасаңыз.
Тапсырма 7 Келтірілген қоғамның тарихи әлеуметтік жіктелу типтерің сипаттап,келесі кестені толтырыңыздар:
Құлдық стратификациялық жүйе
Касталық стратификациялық жүйе
Таптық стратификациялық жүйе
Талқылауға арналған сұрақтар 1.Экономикалық теңсіздіктің үш белгісі-табыс,байлық және жалақыны негізге алып, тұрғындардың өмір сүру деңгейін анықтауға болама?
2.Қаншалықты қоғамның белгілі бір мүшесі байы түседі(адал еңбегімен), соншалықты қоғамда байыды деген пікірмен келісуге бола ма?
3.Қазіргі Қазақстан қоғамындағы қандай таптарды атауға болады? Оларды сипаттаңыздар
4.Ғасырлар бойы көптеген ойшылар жеке меншікті теңсіздіктің және зұлымдықтың қайнар көзі деп есептеді.Оны жоюды ұсынды. Қалай ойлайсыз, егерде жеке меншікті қоғамдық меншікпен ауыстырса адамдардың арасындағы қарым-қатынас жақсарады ма? Өзіңіздің көзқарасыңызды дәлелдеңіз.
5.Адамзат тарихында құлдыққа, кастаға, сословияға,таптарға бөлінудің себебі неде болды?
6. Ф. Теннистің ойынша, сословия қауымдастыққа, ал таптар қоғамға негізделген. Қаншалықты оның пікірімен келісуге болады. Ф. Теннистің еңбегің оқыныздар.
7.К. Дэвис және У. Мурдің теңсіздіктің функционалдық теориясының мазмұның ашыңыздар.
8.АҚШ-тағы кәсіби бедел шкаласының мазмұның ашыңыздар.Қалай ойлайсыздар,не себепте біздің елде мұндай шкала жоқ?
9.К. Маркстың таптық теориясының негізгі ерекшелігің сипаттаңыз.
10.М. Вебердің таптар теориясының мазмұны неде?
11. А. Гоулднердің жаңа тап теориясының мазмұның ашыңыздар. Қандай тапты «мәдени буржуазия» деп атады?
12.Кейбір ғалымдардың ойынша, адамдардың кедейленуі елдің өнеркәсіптік арта қалуынан емес, ал оларды мемлекетпен аса қанауынан туындайды. Мемлекет орта таптың бастамасың тежейді. Ал, егерде қоғамда мықты орта тап болмаса, сол елде бай мен кедейге бөлінуі кең етек алады. Қаншалықты сіз осы көзқараспен келісесіз?
13.Сіздің ойынша, кедейлікпен қалай күресуге болады?
14.Марксистік әлеуметтік-экономикалық формация неше сатыдан тұрады?
Шығармашылық тапсырма 1.Қазіргі Қазақстанның көше-қон саясатың сипаттаңыз.Эссе жазыңыздар.
2.Абсолютті және салыстырмалы кедейлікті жеңуге септігің тигізетің әлеуметтік шаралар жүйесің тізбектеп,ұсыңыздар. Презентация жасаңыздар.
3.Салыстырмалы зерттеу «Кәсіби топтардың беделдерің анықтаңыз».
ә) оқытушы; ж) инженер;
а) физик; е) сот;
б) етікші; и) әлеуметтанушы;
в) менеджер; к) тележүргізуші;
г) министр; л) қасапшы;
д) дәрігер; м) кәсіпкер.
Беделділік 100ден(максималды) 1 ге (минималды)дейін өлшенеді.Беделділіктің орташасын шығарыңыздар.
4.Өзіңіздің ата-анаңыздан және өзге жасы үлкен тұған-түыстарыңыздан олардың әлеуметтік мобильділігі (әртүрлі әлеуметтік баспалдақты пайдаланып, жоғарға қарай көтерілу) қалай болғандығың сұрап біліңіздер.
Қазіргі таңдағы әлеуметтік мобильділікпен салыстырыңыз.
5.Таңдау бойынша, екі тапты алып,олардың өмір салтың, табысың, баспана жағдайын, тұтынушылылық мүмкіндігің сипаттаңыз. Сүлба жасағыздар.