7.2. Қан
161
тығыздығы жоғарылау болып келеді.
Цитоплазмасында рибосомалардын
мөлшері мол болады.
Орташа
көлемді
лимфоциттер
адам
канындағы
лимфоциттердің
10-12% кұрайды. Бүл жасушалардын
ядролары
дөңгелек пішінді, кей-
де бүршак тәрізді болып, ядро
кабығынын саусакка үксас ойықтары
анықталады. Хроматині босандау,
ядрошығы анык көрінеді.
Цито-
плазмада түйіршікті эндоплазмалык
тордың үзара түскен түтікшелері,
түйіршіксіз
тордың
элементтері,
еркім
рибосомалар
мен
полисо-
малар,
лизосомалар
орналасқан.
Центросома мен Гольджи кешені
ядро кабығының инвагинациясы-
ның аймағына жакын орныккан.
Кәдімгі
лимфоциттерден баска, адам канының кұрамында аздап
лимфо-
плазмоциттердің
(шамамен 1—2%) кездесуі мүмкін, олардың ядролары-
ның айналасында шеңбер кұрап орналаскан түйіршікті эндоплазмалык
тордың түтікшелері ажыратылады.
Лимфоциттердің негізгі кызметі иммундык реакцияларға катысу болып та-
былады. Бірак, лимфоциттердін популяциясы үстіңгі рецепторлардын сипаты
және иммундык реакциялардағы орыны бойынша әркилы болады.
Лимфоциттердің ішінде негізгі үш кызметтік класты ажыратады:
В-лимфоциттер, Т-лимфоциттер және нольдік лимфоциттер.
Алғаш рет
В-лимфоциттер
кұстардың фабрициялык калтасында
(bursa
Fabricius
) анықталған, сондыктан сәйкес атау алды.
Адам эмбрионында олар
дің жасушаларынан — бауырда және сүйек майында, ересектерде — сүйек
майында дамиды.
В-лимфоциттер айналымда жүрген лимфоциттердін 30%-ын кұрайды.
Олардын басты кызметі — антиденелерді өндіруге катысу, яғни гуморалды
иммунитетті камтамасыз ету.
В-лимфоциттердің плазмолеммасында
иммуноглобулиннің көптеген
рецепторлары
болады.
Антигендердің
әсері
кезінде
В-лимфоциттер
пролиферацияға және
плазмоциттерге
дифференциялануға кабілетті, ал олар
корғаныш нәруыздарын — иммуноглобулиндерді (Ig) өндіруге және бөлуге
кабілетті болғандыктан, канға түскен иммуноглобулиндердің көмегімен гумо
ралды иммунитетті камтамасыз ете алады.
Т-лимфоциттер,
немесе
тимусқа тәуелді лимфоциттер,
сүйек майы-
ның дің жасушаларынан пайда болады, ал жетілуі тимуста өтеді, сондык
тан осылайша аталады. Олар лимфоциттердің
популяциясында басымырак
болып аныкталады, айналымдағы лимфоциттердін 70%-ы шамасында бо-
Достарыңызбен бөлісу: