Эмбрионалдық қан жасау.Қанның тін ретінде дамуы.Қан жасаушы тіндер

Эмбрионалдық қан жасау.Қанның тін ретінде дамуы.Қан жасаушы тіндер.

Орындаған:Қуаныш Аида

Тобы:1008-педиатрия

Қабылдаған:Тулеуова Г.К

Жоспар

• Қан — ағзадағы ішкі сұйық ортаның бірі. Ол қантамырларының тұйық жүйесін бойлай ағып, тасымалдау қызметін атқарады. Қан барлық мүшелердің жасушаларына қоректік заттар мен оттегін жеткізеді және тіршілік әрекетінің өнімдерін зәр шығару мүшелеріне тасымалдайды.

Эмбриондарда қан бастапқы кезде сарыуыз қапшығының қабырғасында түзіледі, кейін бауырда, сүйек майында және лимфа түзуші органдарда (тимус, көк бауыр, лимфалық бездерде) жасалады. Қанның барлық клеткалары мезенхиманың клеткаларынан пайда болады. Эмбриондык қан жасалу кезінде қанның түзілуімен бірге тамырлар жүйесінің қалыптасуы жүреді. Бұл процесс жүретін жерде мезенхиманың клеткалары топтанып пішінін өзгертіп жүмырланып қан аралшықтарына, қан тамырының тамыр қанының бастамасына айналады.

Адамның қан жасау мүшелеріне сүйектің қызыл кемігі,тимус,лимфа түйіндері,көкбауыр,асқорыту,тыныс алу мүшелерінің шырышты қабаты,лимфоидты тіндер жатады

Миелоидты тінде қантүзуге қатысатын жасушалар мен ретикулалы ұлпа бірігіп жасайды. Миелоидты ұлпадағы қантүзу процесін миелопоэз деп атайды. Миелопоэз — бірнеше бағытта жүріп (эритроцитопоэз, гранулоцитопоэз, моноцитопоэз, тромбоцитопоэз), әртүрлі қан жасушаларының дамуын қамтамасыз етеді. Миелоидты ұлпаны қойнауша (синусоидты) қан қылтамырлары (капиллярлары) қоректендіреді.

Лимфоидты тін (анат.lymha лат. – таза су,ылғал+грек.-eides ұқсас) лимфоциттермин макрофагтардың комплексі,клеткалық ретикулярлық строма даорналасқан, функциялық паренхималық лимфоидты ағзаны құрайды.. Бұллимфоидты тін кілегейлі қабаққа микроорганизмдердің енуінекедергі(барьерлік) жасайды.Ішекте жиналатын лимфоидтыңжәне миндалинанаң кызметі: Тануқызметі-миндалиннің балалардағыжалпы көлемі өте үлкен(200 см2).Бұл көлемде әрқашанантигендер мен иммундық жүйеқарым-қатынас жасайды.Дәл осыжердің бөгде агенттер туралымағлұматтар орталық иммундықжүйеге жеткізіледі:тимус пен сүвеккемігі. Қорғау қызметі-кілегейліқабақта миндалин,ішекті пейертабақшасы,аппендикстаорналасқан.Т- лимфоцит термин Влимфоцит тер,лизоцим және т.б.заттар қорғаныш қызметіменқамтамасыз етеді.

Миелоидты тін грек тілінен myelos-қызыл сүйек кемігі және eidos-түрҚан жасаушы тін дегенді білдіреді.Қан жасаушы орган-қызыл сүйеккемігі.Оларға жалпы бір фукцияға бірігетін, ретикулярлы стромалық жәнегемопоэтикалық элементтер тән. Арнайы Т және В зоналарда Т және Влимфоциттер мен плазмоциттердің дифференцировкасы өтуіүшін,лимфатикалық түйіндер мен көкбауырда арнайы ретикулярлы жасушалармикроқоршауды жасайды.

Қан жасушаларының жасқа байланысты өзгеруіЖаңа туылған нәрестенің алғашқы сағаттарындағы қанындаэритроциттер саны 6,0-7,0*1012 /л болады. Кейін 10-14 тәуліктерде бұлкөрсеткіш ересек адамдардағы эритроциттер санына теңеседі. Ал 3-6айлық нәрестеде эритроциттердің саны азаяды, бұл физиологиялықанемия болып саналады. Ал лейкоциттердің саны 10,-30,0*109 /л болса,ол көрсеткіш екі аптадан кейін азаяды, 9,0-15,0*109/л. Жаңа туылғансәбиде нейтрофильдер мен лимфоциттердің саны ересектердікіндей 4,59,0*109/л.Бұл әрі қарай лимфоциттердің саны өсіп, ал нейтрофильдерсаны азаяды. Туылғаннан кейін төртінші тәулікте лимфоциттердің санытеңеседі. Мұны лейкоциттердің бірінші физиологиялық қиылысуы дейді.Баланың 1-2 жасында лимфоциттері 65%, ал нейтрофильдері 25%, 4жастағы балада қайтадан лимфоциттер азайып, ал нейтрофильдеркөбейіп, ересектермен теңеледі, мұны екінші физиологиялық қиылыукезеңі дейміз.