Қ. Жарықбаев о. СаңҒылбаев

және грек. semantikos – белгілеуші) – 

қабылдау,  ойлау,  жад,  шешімдер  қа- 

былдау  процестеріне  негіз  болатын 

мағыналардың  жеке-даралық  жүйе- 

сінің генезисін, түзілімін және функ-

ция атқаруын зерттейтін психология 

саласы.  П.  индивидуумдық  санада 

мағыналардың  (бейнелер,  символ-

дар, символдық әрекеттер, сондай-ақ 

белгілік  және  вербальдық  нысан-

дар)  болуының  әртүрлі  нысандарын 

зерттейді,  субъектіде  қалыптасатын 

мағыналар  жүйесіне  мотивациялық 

факторлардың  және субъекттің эмо- 

циялық  күйінің  ықпалын  талдайды. 

Эксперименттік психосемантиканың 

негізгі әдісі индивидуумдық сананың 

категориялық  құрылымдарының 

модельдік түсінігі болып табылатын 

субъективтік семантикалық кеңістік- 

терін құруға саяды. П. категориялану 

процесінің  жалпы  психологиялық, 

сондай-ақ  дифференциалдық-пси- 

хологиялық  аспектілерін  зерттейді. 

Соңғы  жағдайда  психосемантика- 

ның міндеті – белгілі бір индивидтің 

әлем  туралы  түсініктерінің  жүйесін 

оның  индивидуумдық  мағыналары 

мен тұлғалық мәндер жүйесін қайта 

құру  жолымен  қайта  құрылымдау 

болып табылады.

+ thraреіа – емдеу). Қысқаша айтқан- 

да  П.  адамды  (пациентті)  психоло- 

гиялық құралдардың ықпалымен ем- 

деу дегенді білдіреді. П. – кең өрісті 

мағынасы  бойынша  сау  адамдарға 

(клиенттерге) әртүрлі психологиялық 

қиын  жағдайларга  немесе  психика- 

сын  өңдеуге  көмекті  қажетсінгенде 

жәрдем беруді іздейтін ғылым саласы. 

Ондай көмектерді жеке-дара немесе 

топты  формада  маман  ұйымдасты- 

рады. Қазіргі кезде П. адамның, тұл- 

ғааралық қатынастың, топтық үрдіс- 

тердің  болмысына  байланысты  әр- 

түрлі  теориялық-әдіснамалық  ба- 

ғыттары  –  психоаналитикалық,  нео- 

бихевиористік,  когнитивтік,  гума- 

нистік,  нейролингвистикалық  бағ- 

дарламалау (НЛБ) және т.б. бар. П. –