1 дәріс. Механикалық қозғалыстардың теориялық негіздері

9.5.Гироскоптық күштер. Теңестірілмеген гироскоп 
9.5.1. Гироскоптық күштер 
Гироскоп прецессиясына қарағанда оған моменттері гироскоп осі ұшының 
қозғалысымен бағыттас күштер әрекет жасайды. Бұл қозғалыстың бағытын гироскоп 
денесінің айналу бағытымен бұрылған оң бұранда қозғалысы көрсетеді. Сыртқы 
F
1
және 
F
2
күштер әрекет жасаған гироскоп қозғалысын қарастырайық (9.5.1-сурет). Бұл күштердің 
моменттері 
'
'
O O
осі бойымен бағытталған. Сыртқы күш 
M
моментінің әрекетінен 
гироскоп импульсының моменті 
M
векторымен бағыттас 
dL
өсімше қабылдайды. Импульс 
моментінің бұл өсімшесі гироскоп осі ұшының 
dL
бағытындағы ығысуын тудырады. 
Демек, гироскоп осі " "
O O
осін айнала бастайды да 
dt
уақыт аралығында 
ω

=dφ
/
dt=M
/
L
бұрыштық жылдамдықпен 
dφ=dL
/
L
бұрышқа бұрылады. Келтірілген қатыстар тек 
L
, 

ω
векторлары өзара перпендикуляр болғанда ғана емес, олардың арасындағы бұрыштың кез 
келген мәндерінде де орындалады. Сондықтан олардың арасындағы байланысты 
(
)

=

M
ω L
(9.5.1) 
векторлық түрде жазуға болады. Сонымен, гироскоп осін 
'
'
O O
осьті айналуына 
әрекеттенгенде (9.5.1-сурет) гироскоп " "
O O
осьті айналуға тырысады, яғни оның осі ұстап 
тұрған подшипниктерге 
'
1

жүктеу/скачать 3,36 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: