2. Омыртқа жотасының жалпы құрылысы, бөліктері, иілімдері


Ауызша және жазбаша сөйлеудің қыртыстық орталықтары



Pdf көрінісі
бет181/199
Дата14.10.2023
өлшемі1,83 Mb.
#114838
1   ...   177   178   179   180   181   182   183   184   ...   199
Байланысты:
Анатомия сессия жауап 2021 Erkebulan

Ауызша және жазбаша сөйлеудің қыртыстық орталықтары 
Ауызшаанық сөйлеудіңқимыланализаторыныңқыртыстықшетісолжақта 
төменгімаңдайқатпарыныңартқыүштенбір бөлігіндеорналасады. 
Бұлаймақзақымданғандасәйкесбұлшықеттердіңнемесеолардыңтобыныңеріктіжиырылуым
үмкінболса да сөздіайтумүмкіндігіжоғалады.Жазбаша сөйлеудің көру анализаторыядросы 
көруанализаторыныңжалпыорталығыменбайланысыпсолтөменгішекеүлесшесіндегіgyrusa
ngylaris-те орналасады. Үрдістіоқубасқарады. Ядро зақымданғанда көружоғалмайды, 
бірақадамоқужәнежазғандытүсінумүмкіндігінжоғалтады. 
165.Комиссуралді және ассоциативті, проекционды талшықтар туралы түсінік. 
Сүйелді дене, күмбез, алдыңғы дәнекер, ішкі капсула: құрылысы, функционалдық 
маңызы. 
Уникальность 100 %
 
Ми сыңарының медиалды бетінде, facies medialis hemispherii,жекелеге үлестердің 
жүлгелері мен қатпарларынан басқа келесі 
құрылымдарды ажыратады. 
Сүйелді дене,
corpus callosum,– екі ми сыңарының біртектес бөліктерін бір-бірімен 
байланыстыратын, комиссуралық нерв талшықтарынан тұратын мықты дәнекер. Сүйелді 
денеде алдыңғы, ортаңғы және арткы бөлімдерін ажыратады. Сүйелді дененің алдыңғы 
бөлімі алға, төмен және артқа бұрылып, сүйелді дене тізесін,genu corporis callosi, түзеді, ол 
төменгі бөлімінде сүйелді дене кұстұмсығына, rostrum corporis callosi, жалғасады. 
Соңғысы жіңішке кұстұмсық табакшаға, lamina rostralis, жалғасады, ол алдыңғы ақ 
дәнекер, commissura alba anterior, алдынан шекаралыкттабақшаға, lamina terminalis, өтеді.
Сүйелді дененің ортаңғы бөлімі,сүйелді дене сабауы, truncus corporis callosi, бойлық 
бағытта шығыңқы түзіп, мидың үлкен дәнекерінің ең ұзын бөлігі болып саналады.
Артқы бөлімі, сүйелді дене буылтығы, splenium corporis callosi, мидың жоғарғы 
қосалқысы, epiphysis cerebri, және төбе табақшасының, lamina tecti, үстінде бос салбырап 
тұрады.
Сүйелді дененің жоғарғы бетінде сұр заттың жіңішке қабаты – сүйелді дененің сұр 
жамылғысы, indusium griseum corporis callosi, жатады, ол кейбір учаскелерде бойлық 
бағытта жүретін жолақ түрінде төрт кішкене буылтық түзеді. Жолақтар орталық жүлгенің 
- сүйелді дене жіктерінің жан-жағында екеуден орналасады. Екі медиалді бойлықжолақты, 
striae longitudinales mediales, және екі латералді бойлық жолақты, striae longitudinales 
lateralis, ажыратады.
Сүйелді дене сұр затының бөлігі алдыңғы бөлімінде кұстұмсық аймағында самай 
маңындағы катпарға, gyrus paraterminalis, немесе сүйеласты қатпарға, gyrus 


subcallosusөтеді; латералді бойлық жолақ артқы бөлімдерінде сүйелді дене буылтығының 
төменгі бетін орап, сұр жолаққа - таспалық жолаққа, gyrusfasciolaris, жалғасып, тістік 
қатпарға, gyrus dentatus, өтеді. Сүйелді дененің жоғарғы бетінде бойлық жолақтардан 
басқа бірнеше қатар сүйелді дененің көлденең жолақтары бар, олар латералді және 
медиалді бойлық жолақтардың арасында айкын көрінеді.
Сүйелді дененің жоғарғы беті деңгейінде жүргізілген ми сыңарларының көлденең 
кесінділерінде ми сыңарларының ақ затының орналасуы жақсы көрсетілген. Әрбір ми 
сыңарларында ақ зат жартылай сопақшалық орталык, centrum semiovale, атауын алады. 
Ақ зат шеткері үлкен ми кыртысын, cortex cerebri, кұрайтын сұр заттың, substantia grisea, 
қабатымен көмкерілген. Сүйелді денеден кететін ақ талшықтар әрбір ми сыңарының 
қалыңдығында радиалді тарамдалып, сүйелді дене тарамдарын, radiatio corporis callosi, 
түзеді, онда ми сыңарлары үлестеріне сәйкес маңдайлық,төбелік, самайлык жэне щүйделік 
бөліктерді, pars frontalis,parietalis, temporalis et occipitalis radiationis corporis 
callosi,ажыратады.
Сүйелді дене тарамдарының артқы бөлімдері шүйделік бөлік аймағында жіңішкеріп, бүйір 
карыншалардың төменгі және артқы мүйіздерінің төбесі жоғарғы қабырғасы, cornu inferius 
et cornu posterius ventriculi lateralis, саналып, жамылғы, tapetum, атауын алады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   177   178   179   180   181   182   183   184   ...   199




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет