Адам физиологиясы
Дыбыс гербелістерін өткізу
жүктеу/скачать 28,52 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Есту талдагышынын шеткі бөлімі Дыбыс қабылдағыштары.
| Дыбыс гербелістерін өткізу. Дыбыс тербелістсрі үзеңгі арқылы
сопақша терезенің мембранасына беріледі жэне иірімді түтігінің жоғаргы, төменгі арналарындағы перилимфаны тербеліске келтіреді. Ол дөңгелек терезеге жстіп оның мсмбранасын ортаңғы құлак қуысына карай ыгыстырады. Кіреберістік мембрана өте жұқа болғандыктан, жоғарғы жэне орталык арналардағы сүйыктық тербелісі мембранамен бөлінбегендей біркелкі келеді жэне екеуі де біртұтас жалпы арна болып есептеледі. Жалпылай есептелетін жогарғы арнаны төменгіден бөліп түрған негізгі мембрана серпімді келеді. жогаргы жэне ортаңғы арналардың сұйыктыктары аркылы толқын тәрізді тарайтын дыбыс тербелістері осы мембрананы козгалысқа келтіреді, сойтін сол арқылы төменгі арнаныц перилимфасына беріледі. Есту талдагышынын шеткі бөлімі Дыбыс қабылдағыштары. Негізгі мембранада екі түрлі кабылдагыштық түкті жасушалар орналаскан: ішкі жэне сырткы, олар бір- бірінен спиральды (шиыршыкты) доғалармен бөлінген. 405 Ішкі тукті жасушалар жоғаргы арнаның ұзына бойына бір қатар болып орналасады. Олардың жалны саны Олардың жалпы саны 3500-ге жетеді. Сырткы түкті жасушалар жасушалар 3-4 қатардан ту рады, жалпы саны 12000- 20000. Түкті жасушалардың эрқайсысы узынша иішінді. Оның бір үйдегі (полюсі) нсгізгі мембранага бскітілген, екінші жагы иірімді түтігінің жарғақты арнасының қуысында орналасады. Қабылдагыштар осы үйектегі түктердіц орбір ішкі жасушадаты саны 30-40, өтс қысқа (45 мкм), ал сырткы жасушадагы түктердің саны 65-120-ға жетеді, бірак олар жіңішкелеу жэне узынырақ болады. Қабылдағыш түктері эндолимфамен жуылады жоне жарғакгы арнаның ұзына бойында булардың үстінде орналасқан жабынды (тектория) мсмбранаға тиіп турады (61-сурет). Дыбыс әсерінен негізгі мембрана тербеле бастайды, қабылдағыштардың түктері жабынды мембранага тиіп майысады. Бұл өзгерістер электрлік шаманың өрістеуіне экеліп соғады да, синапстар арқылы есту жүйесінің талшықтарында қозу толқынын тудырады. жүктеу/скачать 28,52 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|