Нейрон түрлері. Тармактарының санына карай нейрондар көпүйекті
(мупьтиполярлы), қосүйекті (биополярлы), бірүйекті (униполярлы) болып
бөлінеді. Адамның жұлын түйіндерінде биполярлы жэнс жалған униполярлы
нейрондар
бар.
Ал
мультиполярлы
жасушалар
көбіне
қозғалтқыш
(мотонейрондар) нейрондар арасындагы ең жиі кездесетіндері. Аткаратын
қызметіне қарай ссзімтал, қозгалтқыш, аралык нейрондар болып үшке
бөлінеді. Сезімтал нейрон кабылдагыштарда туган козуды орталықка
жеткізеді. Бүлар жүлын түйінінде, артқы ашасыңда, мидың барлық
бөлімдерінде
кездеседі.
Қозгалтқыш
нейрондар
жүйке
серпіністерін
орталықтан шеткі агзаларга апарады. Олар жұлынның сұр затының алдыңғы
жэне
бүйір
ашасында,
ми
қыргысының
қозгалтқыш
аймақтарында
(аймақтарында) ми бағананың ядроларында орналасқан. Аралық нейрондар
сезімтал нейрондардан шыккан ақпараттарды (серпіністерді) қозғалткыш
нейрондарга жеткізеді.
Аталған жасушалармен катар тежелу нейрондары да болады. Бұлар
түңгыш рет жүлында табылган. Оларды Реншоу жасушалары (нейрондары)
дейді. Реншоу нейрондары көбінесе козғалтқыш нейрондардың айналасында
орналасады. Олар крзгалтқыш нейрондардың аксон бұтагына келіп түскен
серпіністердің әсерінен қозып, мотонейрондағы қозуды бәсеңдетеді, не
өткізбей оның қызметін тежейді, яғни токтатып тастайды.
87
Казіргі кезде тежелу нейрондары мидьщ баска да бөлімдерінде, мэселен,
мишықта, ми қыртысында, ретикулярлық кұрылымда болатыны анықталды.
Ми бағаныңда, ми сыңарларында келіп түскен ақпараттарды талдайтын,
іріктейтін, сақтайтын арнайы нейрондар бар. Торлы құрылым нейрондары
козу жоне тежелу үрдістерін реттейді, олардың сөнуіне, тууына кажст
жағдайлар жасайды.
Достарыңызбен бөлісу: |