Бір-біріне тізбектей жалғанған индуктивтігі L катушкадан,
сыйымдылығы С конденсатордан және кедергісі R
резистордан тұратын тізбекті айнымалы токтың толық
тізбегі деп атайды.
Түсірілген кернеудің амплитудасын
Барлық тізбектегі кернеудің амплитудасы Пифагор
теоремасы бойынша
Ом заңына сәйкес
Айнымалы токтың толық тізбегі үшін Ом заңы
Импеданс (толық кедергі)
- реактивті кедергі
Индуктивті
кедергі
Сиымдылықты
кедергі
Кернеу резонансы. Резонанстық жиілік.
Егер индуктивті кедергі мен сыйымдылық кедергі бір-біріне тең болса,
толық кедергі ең аз мәнге ие болады.
Мұндай жағдайда ток пен кернеудің тербеліс фазаларының айырымы
Ом заңы бойынша ток амплитудасы
Резонанс байқалу үшін тізбекке түсірілген кернеудің жиілігі
- Томсон формуласы
Айнымалы ток тізбегінде бөлінетін қуат
Қуаттың лездік мәні
Қуаттың тербеліс периоды бойынша орташа мәні
(векторлық диаграммадан)
Барлық амперметрлер мен вольтметрлер осы мән бойынша көрсетеді
Қуат коэффициенті
Айнымалы ток тізбегіндегі орташа қуат
Тербелмелі контур
Индуктивтілік катушка L
және конденсатор C бар
электр тізбегінде электрлік
тербеліс пайда болады,
осы себепті мұндай тізбекті
тербелмелі контур деп
атайды.
Активті кедергі
Тербелмелі контурдың теңдеуі
Контурдағы ток
тізбегі үшін Ом заңына сәйкес
келесіні аламыз
Өшу
коэффициенті
Контурдың
өздік жиілігі
Өшуді сипаттайтын шамалар
* Өшу коэффициенті b
t және t+T уақыт моменттеріндегі өшпелі тербелістің
амплитудалары шамаларының қатынасын табайық
* Өшудің логорифімдік дектременті c
(T периодты көршілес амплитудалар қатынастарының натураль логорифмі)
немесе орындалса,
өшетін тербелістің теңдеуі мына түрде болады
Айнымалы ток тізбегінде индуктивтілік не сыйымдылықтың болуына байланысты ток күші (i) мен кернеу (u) арасында фаза ығысуы пайда болады. Фаза ығысуы салдарынан ваттметрмен өлшенетін айнымалы токтың орташа қуаты (P) әсерлік ток мәні мен әсерлік кернеу мәнінің көбейтіндісінен кем болады:
Индуктивтілік те, сыйымдылық та болмайтын тізбекте ток фаза бойынша кернеумен сәйкес келеді (3-сурет). Токтың әсерлік мәндеріне арналған Ом заңы мұндай тізбекте тұрақты ток тізбегіндегідей пішінде болады:
мұндағы r — тізбектегі актив қуат (P) бойынша анықталатын тізбектің актив кедергісі