REFERENCES
1.James R. Wertz. Space mission analysis and design. 1992 W.J. Larson and Microcosm, Inc. Fifth Printing, 1997.
2.A.A.Zelensky, V.F.Solodovnik. Satellite communications technology. - Kharkiv, HAI, 2004.
3.Mission Control. Tutorial in 2 parts, under the total. Ed. Lysenko LN - M .: Publishing House of the MSTU. NE
Bauman, 2009. - 426 p.
4.The Bible Delphi. Author: Michael Flenov.
5. Delphi 7. Course. Author: S. Bobrowski
6. http://ru.wikipedia.org/wiki/Угловая_скорость
7. http://ru.wikipedia.org/wiki/Солнечно-синхронная_орбита
Мырзағали Ə.Е., Юсупов Р.М. , Хисаров Б.Д., Омарова Г.А.
ЖЖС радиокөрімін есептейтін программа құру
Түйіндеме: Бұл жұмыстың басты мақсаты жер серігінің ең аз жəне ең көп радиокөрім уақытын есептейтін
программа жасау.
Түйін сөздер: радиокөрімнің ауданы, жұлдызды уақыт, сферойд, бұрыштық жыдамдық, геодезиялық кеңдік.
Mirzagali A.E., Duisenov I., Hisarov B.D.,Omarova G.A.
Developing an application for calculating radiovisibility satellites.
Summary. The aim of this work is to create a program which calculates the minimum and maximum time
radiovisibility (access) spacecraft.
Key words: Zone radiovisibility, sidereal time, spheroid, sub-satellite point, the angular velocity, geodetic latitude.
УДК 004.92
Мырзахмет С.Т. студент, Заманова С.К., Аманжолова К.Ы.
Казахский национальный технический университет имени К.И. Сатпаева
г. Алматы, Республика Казахстан
saida0996@mail.ru
СЕТЕВОЕ МОДЕЛИРОВАНИЕ В ГРАФИЧЕСКОЙ СРЕДЕ AUTOCAD 2015
Аннотация. В работе рассматривается сетевое моделирование архитектурной модели “Беседка” в
графической среде AutoCAD. Приводятся особенности и преимущества моделирования в этой среде.
Ключевые слова: 3d моделирование, AutoCAD, графическая среда.
Каждая новая версия AutoCAD несет в себе функционал, который позволяет инженерам,
архитекторам, конструкторам в полной мере воспользоваться возможностями, возникающими в
новой глобальной бизнес-среде.
Мощный функционал AutoCAD позволяет реализовывать самые сложные замыслы как при
моделировании в плоскости, так и в 3D пространстве.
Операции 3D моделирования в AutoCAD позволяют создавать чертежи с использованием таких
объектов, как тела, поверхности и сети [1].
Тела, поверхности и сети характеризуются разными функциональными возможностями, которые в
совокупности представляют собой мощный набор средств 3D моделирования. Например, можно
преобразовать твердотельный примитив в сеть, чтобы воспользоваться преимуществами формирования
сгибов и сглаживания сети. Затем можно преобразовать модель в поверхность, что позволяет
воспользоваться преимуществами ассоциативности и моделирования на основе NURBS-поверхностей.
Модель поверхности – это тонкая оболочка, не имеющая массы или объема. В AutoCAD
предусмотрено два типа поверхностей: процедурные поверхности и NURBS-поверхности. Процедурные
поверхности позволяют воспользоваться преимуществами ассоциативного моделирования, а NURBS-
поверхности – преимуществами образования рельефа с помощью управляющих вершин.
Стандартная процедура моделирования заключается в создании базовой модели из сети, тел и
процедурных поверхностей и их последующем преобразовании в NURBS-поверхности. Благодаря этому
используются не только уникальные инструменты и элементарные формы, предусмотренные для тел и
сетей, но и функциональные возможности поверхностей, позволяющие изменять форму (рис. 1).
298
Рисунок 1. Сетевые поверхности
Модели поверхностей создают с помощью тех же инструментов, что и твердотельные модели:
сдвига, выдавливания, поворота и построения по сечениям. Можно также создавать поверхности
путем создания перехода, замыкания, смещения, сопряжения и удлинения других поверхностей.
Модель сети состоит из вершин, ребер и граней, в которых для определения 3D формы
используется многоугольное представление, включающее треугольники и четырехугольники (рис. 2).
Рисунок 2. 3D формы сетевой модели
В AutoCAD, как и в случае с 3D телами, имеется возможность создавать примитивные формы сети
(ящики, конусы и пирамиды). Модели сети можно изменять способами, которые не предназначены для 3D
тел и поверхностей. Например, можно применять сгибы, разделения и повышенные степени сглаживания.
Для изменения формы объекта, можно перетаскивать подобъекты сети (грани, ребра и вершины).
Чтобы достичь большей зернистости, можно, перед тем как изменять сеть, в определенных областях
уточнить ее (рис. 3).
Рис. 3. Изменение формы объекта
Модели сети позволяют выполнять скрытие, тонирование и визуализацию модели тела, не
обладающей физическими характеристиками, такими как масса, моменты инерции и т.д.
Новый инструмент “Сетевая поверхность” позволяет создавать поверхности произвольной
формы, используя продольные и поперечные сечения (кривые в U и V направлении). В чём-то этот
инструмент похож на СДВИГ, но он более гибок [2].
299
Нами была разработана модель архитектурной беседки с помощью команд построения сетевых
поверхностей, появившихся в последних версиях программы AutoCAD. Показан ход построения
модели, где вы можете познакомиться с новыми возможностями программы. Вы узнаете об
инструментах, позволяющих автоматизировать работу на всём протяжении разработки проекта и
сможете оценить, насколько они облегчают вашу работу.
Построение осуществим с помощью улучшенной сети командой meshtype.
Сначала построим ступеньки (рис. 4, а), установив сначала тесселяцию: Сеть> Примитивы >
Ящик >Длина 10>Ширина 10 > Высота 1> Степень 0> ОК, используя три раза Сеть-ящик (для трех
ступенек), зададим размеры 1 (0,0Е>@160,160E>5E), 2 (5,5,5E>@150,150E>5E), 3 -
(10,10,10E>@140,140E>5E) и установим визуальный стиль Просвечивание.
Затем построим потолок с отверстием в середине (рис.4, а), для чего построим призму командой
Ящик (10,10,90>@140,140Е>5Е), Цилиндр (80,80,90Е>50Е>5Е) на высоте 90, и командой Вычитание
из призмы вычтем цилиндр (появилось отверстие).
Построим основание крыши, опирающиеся на потолок, равное по площади нижнему основанию
(рис. 4, б). Сначала перенесем систему координат на новое место командой Начало (0,0,95), построим
основание боковин командой Отрезок (0,0Е>Орто>вправо 160Е>вправо 160Е > влево
160Е>ПК>Замкнуть). Повернем систему координат вокруг Y на 90
0
командой ПоворотY (-90),
построим дуги над этими отрезками командой Дуга ( 0,0Е>15,80Е). Скопируем дугу в
противоположную сторону командой Копирование (выделим дугу, щелкнем по одному концу дуги,
щелкнем по концу противоположной стороны основания). Построим прилежащую дугу командой
Поворот X (90), Дуга (0,0Е>15, -80 Е>0,-160Е), скопируем дугу в противоположную сторону, для
чего командой Копирование (выделим дуги Е, щелкнем по одному концу дуги. щелкнем по концу
противоположной стороны основания). Таким образом, построены 4 дуги.
Построим крышу по четырем дугам, с помощью поверхности Кунса, командой
Поверхность
Кунса (щелкнем последовательно по четырем дугам) и образовалась поверхность (рис. 4, в).
Построим боковины крыши с помощью поверхности соединения Каталана командой
Поверхность соединения Каталана (щелкнем попарно дугу и отрезок ) и с обеих сторон построены
две боковины. По аналогии построим две другие боковины, сначала повернув объект, затем командой
Поверхность соединения (Каталана) (щелкнем попарно дугу и отрезок с обеих сторон) и
построены другие боковины (рис. 4, в).
а) б) в)
Рисунок 4. Процесс построения модели: а) ступени, б) потолок с отверстием, в) крыша
Построим колонны (рис. 5), выключив сначала слои Крыша и Потолок крыши (учитывая, что
они были построены на соответствующих слоях). Командой
Сеть-цилиндр (24,24,15Е>5
E>75 Е) построим цилиндр, командой
Сеть-тор ( 24,24,15.5 Е >5.5Е> 0.5Е) построим тор,
объединим тор и колонну, преобразовав сначала сети в тела командой Преобразовать сеть (выбрать
цилиндр),
(выбрать тор) и сети стали телами. Затем объединим их командой
Объединение (щелкнем по обеим поверхностям) и они стали единым телом. Можем для удобства
преобразовать нижние две ступеньки в тела командой
(щелкнем по обеим
ступенькам).
300
Рисунок 5. Процесс построения колонн
Установим эту колонну по пять штук в каждом углу площадки командой
Копирование
(выделим колонну>щелкнем по основанию цилиндра при этом должны быть включены привязки
Пересечение, Конточка, Центр, щелкнем по узловым точкам клетки) и создалось 20 колонн (рис. 5).
Затем включим лампы слоев Крыша и Потолок крыши и они появляются.
Построим купол с помощью цилиндра, сферы и конуса (рис. 6). Для начала перейдем к мировой
системе координат командой
Мировая, перенесем ПСК командой
Начало (80,80,110). Построим
цилиндрическую часть основания купола высотой 30 и радиуса 45 командой
Сеть-цилиндр
(0,0,0Е>45Е>30Е). Построим сферическую часть поверхности купола диаметром 90 командой
Сеть-сфера (щелкнем центр верхнего основания цилиндра (0,0,30 Е)>45Е). Построим
сферу диаметром 20 с центром, имеющую координату 0,0,75 командой
(0,0,75Е>10Е).
Построим конус с диаметром нижнего основания 9 и с координатой центра чуть выше центра сферы
командой:
Сеть-конус (укажем центр сферы( 0,0,76Е)>9 Е>20).
Затем включаем все слои, появились все элементы построенной модели (рис. 6), установим
визуальный стиль Просвечивание.
Рисунок 6. Архитектурная модель “Беседка”
Таким образом, можно наглядно убедиться в преимуществах использования 3D моделирования:
рассматривать модели из любой точки;
использовать автоматическую генерацию основных и дополнительных 2D видов;
создавать сечения и 2D чертежи;
подавлять скрытые линии и добиваться реалистичного тонирования;
проверять взаимодействия и выполнять инженерные расчеты;
добавлять источники освещения и создавать реалистичную визуализацию;
перемещаться по модели;
использовать модель для создания анимации;
извлекать характеристики, необходимые для изготовления.
ЛИТЕРАТУРА
1. Соколова Т.Ю. AutoCAD 2010. Учебный курс. Москва. 2009.
2. Левковец Л.Б. AutoCAD 2011.Самоучитель. Санкт- Петербург. 2010.
REFERENCES:
1. Sokolova TY AutoCAD 2010. The training course. Moscow. 2009.
2. Levkovets LB AutoCAD 2011. St. Petersburg. 2010.
301
Мырзахмет С.Т., Заманова С.Қ., Аманжолова К.Ы.
Autocad 2015 графикалық ортасында желілік моделдеу
Түйіндеме: Жұмыста AutoCAD графикалық ортасында “Саябан” архитектуралық моделін моделдеу
қарастырылған. Осы ортада моделдеу өзгешеліктері мен артықшылықтары келтірілген.
Түйін сөздер: 3d моделдеу, AutoCAD, графикалық орта.
Myrzakhmet S.T., Zamanova S.K., Amanzholova K.Y.
Network modeling in a graphical environment autocad 2015
Summary. This paper considers the network modeling architectural model "Chatter" in a graphical environment
AutoCAD. Given the features and advantages in this simulation environment.
Key words: 3d modeling, AutoCAD, graphical environment.
ƏОЖ 004
Мырзашова Р.Б., Қуаныш А.А., Мукапил К.
Қ.И. Сəтбаев атындағы Қазақ ұлттық техникалық университеті,
Алматы қ., Қазақстан Республикасы
raushana.myrzashova@bk.ru
БИОМЕТРИЯЛЫҚ АУТЕНТИФИКАЦИЯНЫ ACTIVE DIRECTORY
КАТАЛОГ ҚЫЗМЕТІНЕ ҚОЛДАНУ
Аңдатпа. Қолданушыларды жүйеге тіркеу процесінде, бір-бірімен тығыз байланысқан, бір-бірінен кейін
белгілі ретпен орындалатын үш процедурадан тұрады: идентификация, аутентификация жəне авторизация.
Қазіргі кезде адамның биометриялық мəліметтерін енгізуге болатын арнайы сканерлер мен құрал-
жабдықтардың бар екені белгілі. Адамның биометриялық мəліметтерін қолдану, мəліметтердің жоғары
дəрежеде қауіпсіздігін қамтамасыз етеді. Microsoft компаниясы мəліметтердің қауіпсіздігін биометрияның
көмегімен қорғау көзқарасын қолдап, оның дамуына өз үлесін қосқан бірінші компаниялардың қатарында.
Түйін сөздер: идентификация, аутентификация, авторизация, биометрия, биометриялық аутентификация,
Active Directory.
Кіріспе.
Ақпараттың қауіпсіздігін сақтау жолында көптеген əдістер белгілі. Ең қарапайым
түріне, қолданушы өз атынан құпия сөз құрып немесе өзіне ғана белгілі мəліметті кілт ретінде
қолдануын жатқызсақ болады. Сол сияқты, арнайы магниттік карталардың қолданылуын да
қарастырайық. Бірақ бұл əдістердің қауіпсіздігі бүгінгі күнге өте төмен. Биометриялық мəліметтерді
ақпараттың қауіпсіздігін сақтау жолында қолдану – ең тиімді əрі қауіпсіз болып саналады.
Біріншіден, барлық құрал-саймандар əрқашан қолданушының өзінде жүреді, ешқандай магниттік
карталарды өзімен бірге алып жүрудің қажеті жоқ. Екіншіден, қолданушы ешқандай құпиясөздерді
есіне сақтап жүрудің қажеті жоқ.
Идентификация (тұлғаның сəйкестендірілуі) – қолданушының жүйеге енгізген биометриялық
мəліметі, яғни, идентификаторы бойынша тексеру жəне анықтау процедурасы. Идентификация
процесінде субъект өзінің идентификаторын жүйеге ұсынады да, жүйе оны өзінің мəліметтер
қорында бар немесе жоқ болуын тексереді.
Аутентификация (немесе түпнұсқаны растау) – субъект өзінің кім екенін дəлелдеу процедурасы.
Яғни, субъект жүйеге тек өзіне ғана белгілі мəліметті жібереді. Мысалы: құпиясөз, кілт жəне т.б.
Авторизация – қолданушы аутентификация процедурасын өтіп болғаннан кейін, жүйеге кіру
үшін, белгілі құқықтар беру процедурасы.
Аутентификацияың үш түрлі факторлары бар. Бірінші, кез келген мəліметтердің жүйеге белгілі
болғандағы фактор (пинкод, құпиясөз жəне т.б.). Екінші, қолданушы магниттік кілт немесе
физикалық кілтке ие болғандағы фактор. Үшінші, биометрия негізінде алынған мəліметтер (бармақ
белгісі, дауыс толқындары жəне т.б.).
Биометрия – физиологиялық немесе мінез-құлықтық сипаттарына негізделген жеке тұлғалардың
идентификациясының автоматтандырылған əдістері мен құралдары.
Биометриялық идентификация – бұл файлдағы барлық белгілі биометриялық эталондық
шаблондары бар үлгіден алынған биометриялық үлгі немесе кодты салыстыру процесі [1].
Биометриялық сипаттамаларды жүйеге енгізу.
Биометриялық аутентификация, яғни адамның
бет-əлпет кескіні, дауыс толқындары, жəне т.б. сипаттамалар бойынша алынған мəліметтерді
бұрыннан қолданып келе жатқанымыз белгілі [2].
302
Биометриялық сипаттама – тірі адамның физиологиялық немесе мінез-құлықтық сипаттарымен
өлшенетін, адамның аты-жөнін анықтау үшін қолданылатын өлшем бірлік. Биометриялық параметр
əрбір адам үшін бірегей жəне бірфакторлық аутентификация үшін қолданылады. Биометриялық
сипаттамалар екі типке бөлінеді: физиологиялық жəне мінез-құлықтық. Физиологиялық сипаттамалар
адамның анатомиялық құрылысы бойынша өлшенеді. Оларға көздің шатырша қабығы, саусақ
таңбасы, адамның бет-əлпет кескіні, көз түбі (көздің торлы қабығы) жатады. Мінез-құлықтық
биометриялық сипаттамаларға дауыс ырғағы, жүректің соғу серпіні жəне т.б. жатады. Олар адамның
физиологиялық құрылысына байланысты болады жəне адамның көңіл күйіне байланысты өзгеріп
тұрады. Сондықтан мінез-құлықтық биометриялық сипаттамаларға қарағанда, физиологиялық
сипаттамалар əлдеқайда ыңғайлы. Өйткені физиологиялық сипаттамалар мінез-құлықтық
сипаттамаларға қарағанда өмірбойы өзгермейді [3-4].
Эталондық
шаблон
(Раушан)
1-сурет – Биометриялық жүйенің жұмыс істеу сұлбасы
Қолданушы өзінің өңделмеген суретін немесе физиологиялық сипаттамасының үлгісін, тіркейтін
құрал-жабдықтардың көмегімен (сканер немесе камера) жүйеге ұсынады. Биометриялық үлгі жүйеде
өңделіп, енгізілген ақпараттың ерекше белгілері бойынша бақылау шаблонын құрады. Шаблондар
үлкен сандық тізбектерден құралады. Жүйеде бақылау шаблоны, эталонды шаблонмен немес
физиологиялық сипаттамалар бойынша тіркелген шаблонмен салыстырылады. Бақылау жəне
эталонды шаблондар ешқашан 100%-ға сəйкес келмейтіндіктен, биометриялық жүйе олардың
жеткілікті мөлшерде бір-біріне сəйкес келуі не келмеуі туралы шешім қабылдайды. Бірақ бұл дəреже
арнайы енгізілген өлшемнен асып кетпеу керек (1-суретте көрсетілген).
Microsoft компаниясының операциялық жүйелеріне Windows7-ден бастап, Windows Biometric
Framework биометриялық платформасы енгізілген. Платформа арнайы саусақтардың үлгісін
сканерлейтін жəне т.б. құрылғыларды компьютерде қолданылуын қамтамасыз етеді. Оның
алдындағы Windows-тың нұсқаларында саусақтарды сканерлейтін құрылғыларды компьютерде
қолдану үшін, қолданушыға арнайы драйверлерден басқа арнайы программалық қамтамалар қажет
болатын. Қазіргі кезде қолданыстағы жүйелерде тек қана керек құрылғылардың драйверлері қажет.
Жұмысты бастау алдында группалық политикалар бөлімінде биометриялық құрылғыларды жөндеп
орнатуға жəне өзгертулер енгізуге болады. Windows Biometric Framework платформасында, Active
Directory каталог қызметін қолдана отырып, қолданушы жүйеге локальды түрде биометриялық
аутентификация арқылы кіре алады. Яғни, қазіргі уақытта Microsoft компаниясының операциялық
жүйелеріне биометриялық аутентификацияны қолдануға болады [5].
Қорытынды.
Ақпараттың қауіпсіздігін сақтау тұрғысынан қарағанда, биометриялық жүйелерді
қолдану, дəстүрлі құпиясөздік аутентификациядан əлдеқайда ыңғайлы əрі қауіпсіз. Себебі дəстүрлі
303
құпиясөз қорғанысының проблемасы құпиясөзді енгізу кезіндегі оның тұлғасыздандырылуы. Бұл
проблеманы шешудің бірден-бір жолы қолданушының өзінің биометриялық параметрлерін құпиясөз
ретінде қолдану болып табылады.
Биометриялық аутентификацияның принциптерімен жəне биометриялық жүйелердің қалай
жүзеге асатынымен танысқаннан кейін, біз қазіргі уақытта Microsoft компаниясының биометриялық
жүйелерді қолдап, бізге көптеген мүмкіндіктерге жол ашатынына көз жеткіздік. Сонымен,
құпиясөздер немесе арнайы кілттер арқылы өтілетін аутентификациялардан бас тартатын кез келді.
Қазіргі жаңа технологиялар ғасырында, қауіпсіздігі жоғары аутентификацияларды меңгеретін уақыт
жетті.
ƏДЕБИЕТТЕР
1. Болл Р.М., Коннел Дж.Х., Панканти Ш., Ратха Н.К., Сеньор Э.У. Руководство по биометрии. Мир
цифровой обработки. Издательство «Техносфера». 2007. 368 с.
2. Кухарев Г.А. Биометрические системы. Методы и средства идентификации личности человека.
Издательство «Политехника». 2001. 240 с.
3. Малыгин А.Ю. Нейросетевые преобразователи биометрических образов человека в код его личного
криптографического ключа. Нейрокомпьютеры и их применение. Издательство «Радиотехника». 2008. Книга
29. 88 с.
4. Мыльников С.В. Азы биометрии. Издательство «Н-Л». 2007. 60 с.
5. Леонид Шапиро. Биометрическая аутентификация в службе каталога Active Directory. Учебный Центр
«Специалист» при МГТУ им. Н.Э.Баумана. 2012. Иcточник: TechDays.ru
REFERENCES
1. Boll R.M., Konnel Dj.H., Pankanti Sh., Ratha N.K., Senor E.U. Rukovodstvo po biometrii. Mir cifrovoi
obrabotki. Izdatelstvo «Tehnosfera». 2007. 368 s.
2. Kuharev G.A. Biometricheskie sistemi. Metodi i sredstva identifikacii lichnosti cheloveka. Izdatelstvo
«Politehnika». 2001. 240 s.
3. Maligin A.Yu. Neirosetevie preobrazovateli biometricheskih obrazov cheloveka v kod ego lichnogo
kriptograficheskogo klyucha. Neirokompyuteri i ih primenenie. Izdatelstvo «Radiotehnika». 2008. Kniga 29. 88 s.
4. Milnikov S.V. Azi biometrii. Izdatelstvo «N-L». 2007. 60 s.
5. Leonid Shapiro. Biometricheskaya autentifikaciya v slujbe kataloga Active Directory. Uchebnii Centr
«Specialist» pri MGTU im. N.E.Baumana. 2012. Ictochnik: TechDays.ru
Мырзашова Р.Б., Қуаныш А.А., Мукапил К.
Биометрическая аутентификация в службе каталога Active Directory
Достарыңызбен бөлісу: |