Антропоөзектік парадигма: көркем мәтіннің коммуникативтік-прагматикалық әлеуеті


КӨРКЕМДІК ЖҮЙЕНІҢ КОММУНИКАТИВТІК СИПАТЫНЫҢ ТАНЫМДЫҚ НЕГІЗДЕРІ



бет41/78
Дата31.12.2021
өлшемі0,64 Mb.
#21277
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   78
Байланысты:
Антропоөзектік парадигма көркем мәтіннің коммуникативтік-прагматикалық әлеуеті (Д. Исабеков шығармаларының негізінде)

КӨРКЕМДІК ЖҮЙЕНІҢ КОММУНИКАТИВТІК СИПАТЫНЫҢ ТАНЫМДЫҚ НЕГІЗДЕРІ





    1. Жазушының көркем әлемін құрудағы автор кейіпкер оқырман

үштағанының коммуникативтік қызметі


Атаның қанымен, ананың сүтімен дарыған ұлттық мәдениетімізді, ұлттық тәрбиемен қалыптасқан болмыс-бітімімізді, жылдар бойы жаңқалап, оқып-түйіп дамытқан танымымызды, өмірлік тәжірибемен жүйеленген аялық білімімізді тек тілдік білім арқылы көркем туындының тақырыбы мен идеясын ашуда қолдана аламыз. Сайып келгенде, ұлттық сана, ұлттық таным, ұлттық мәдениет деп отырғандарымыздың барлығы білімге бағынады. Себебі білім арқылы ғана бұл ұғымдар жандана түседі. Автордың тілдік білімі негізінде көркем мәтін көркем болады, ал ұлттық таным мен мәдениет арқылы терең мазмұнды болады. Ал оларды көркем шығармада айшықтап бейнелейтін – тілдің көптеген көркемдеуіш құралдары. «Тілдің көркемдеуіш құралдары көбіне көркем әдебиет стилінде қолданылады. Тілдегі көркемдеуіш құралдар қатарына теңеу мен эпитет, айшықтау және құбылтудың түрлері кіреді. Солардың ішінде актив қолданысқа ие болғаны – теңеу мен эпитет. Айшықтаудың түрлері шендестіру, қайталау, паралеллизм, риторикалық сұрақ- жауап, дауыс ырғағы болса, ал ауыстыру, кейіптеу, пернелеу, алмастыру, синекдоха, гипербола, литота, ирония, сарказм, перифраздар құбылту қатарына жатады» [123, 95 б.]. Жазушының шығармаларында ең көп қолданылатын көркемдеуіш құралдары – теңеу мен эпитет.


  1. кесте  Д. Исабеков шығармаларында қолданылатын көркемдеуіш құралдары үлгілері






Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   78




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет