Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі а. Ж. Сисенбердиева дене тәрбиесі теориясы мен әдістемесі алматы, 2011



бет184/219
Дата08.12.2023
өлшемі2,16 Mb.
#135399
1   ...   180   181   182   183   184   185   186   187   ...   219
Байланысты:
Дєріс тезистері-emirsaba.org

Дене шынықтыру сабағы (үлгі)
5-6 жасар аралығындағы балалар дене шынықтыру жұмысының нысаны -
дене шынықтыру сабақтары, таңертеңгі жаттығу, үзіліс уақытындағы қозғалыс
ойындары және дене жаттығулары, сергіту сәттері, сабақтан тыс нысандар (дене
шынықтыру демалыстары, дене шынықтыру мерекелері, дене шынықтыру
саяхаты) болып табылады Бұл нысандар мектептің бірінші сыныбына келгеннен
кейін де жалғаса береді. Ӛз мән-мағынасын жоймайды. Бірте-бірте күрделенген
қалыпта баланы жан-жақты дамыту мақсатында жалғаса бермек. Әйтсе де
осылардың ішінде дене шынықтыру сабақтарының алатын орны ерекше.
Мектепалды даярлық пен бірінші сынып арасында біріккен сабақтар ӛткізудің
педагогикалық сабақтастықты жүзеге асыруда беретін нәтижесі зор. Осы
мақсатта негізгі қозғалыстардың бірі жүру бойынша бірлескен сабақ ӛткізу ӛте
тиімді. Оның үлгі жоспары тӛмендегідей.

Сабақтың тақырыбы – Мүсінді және әдемі болайық (спорт алаңында,
жаймашуақ күні ӛткізіледі).
Пайдаланылған әдебеиет:
1. Л.А.Глазырина. Физическая культура-дошкольникам. –Москва: Владос,
2001. – 18-б.
2. 5(6) жастағы балаларды мектеп жағдайында мектепалды даярлаудың
бағдарламасы. Редакциялаған Татаурова Н.Л., Саймасаева Г.А. -Астана,
1999. – 9-б.
Сабақтың мақсаты
1. Балалардың әдемі және мүсінді болу туралы түсініктерін, дұрыс жүру
туралы дағдыларын қалыптастыру.
2. Шектеулі ортада тузу, сәнді жүру дағдысы.
3. Жүру тӛзімділігін тәрбиелеу дағдысы.



319
Сабақтың жабдықталуы: Ұзындығы 3-4 метр арқан (жіп), жұдырықтың


кӛлеміндей құм толтырылған қалта, топтағы бала санына сай суреттер, плакат.
Қолданылатын дене тәрбиесі құралдары: Дене тәрбиесі отырғыштары.
Гимнастикалық бӛрене. Жеңіл, ыңғайлы аяқ киімдер мен спорт костюмдері.
Әдіс-тәсілдер: Сӛздік, практикалық, кӛрнекілік-кӛру
Оқыту технологиясы: Ойын технолгиясы. Проблемалық.
Сӛздік жұмысы: Мүсінді, әдемі, сұлу, сымбатты



320
Сабақтың барысы

І.Ұйымда
стыру
(кіріспе)
бӛлімі
Тәрбиеші (мұғалім) қызметі Бала қызметі
Күтілетін
нәтиже
Балалармен
амандасу.
Қатарға тұрғызу. Сабақтың
басталғанын хабарлау.
Амандасу.
Тәрбиеші
сӛзіне
кӛңіл аудару
Сабаққа
деген ынта.
Сабаққа
деген құрмет
дағдысы.
ІІ.Негізгі
бӛлім
І.Балалар
(скамейкада)
ұзын
гимнастикалық
отырғышқа отырғызылады.
Бірінші
отырғышқа-
мектепалды
тобы,
2-
отырғышқа бірінші сынып.
Екі
топқа
суреттер
таратады. Суретте тұрған,
отырған, жүріп бара жатқан
адамдардың бірнеше түрі
бейнеленген.

Балалар
жақсылап

танысып
шығады.
Екі
топтан
бірнеше баладан: суретте не
бейнеленген?
Қайсысы
дұрыс,
қайсысы
бұрыс
екендігі сұралады.
Балалар
қолдарындағы
суретке
қарап
тұрып
кезекпе
кезек
ортаға
шығып ӛз ойларын
айтады
(Ортаға
қол кӛтеріп, ӛз
ойларын айтқысы
келген
балалар
шақырылады,
белсенді
емес
балалар
да
назардан
тыс
қалмау керек)
Ӛз
ойын
дұрыс
жеткізіп,
сурет
мазмұнын
түсіне білу
дағдысы.
2.Тәрбиеші
суреттерін
отырғышқа
қойғызып,
балалардың назарын үлкен
кӛлемде
ілуі
тұрған
плакатқа аударады (Плакат
бұл кезге дейін ілінбейді.
Тәрбиеші алдын ала арнайы
орын-тақта
дайындап
қояды. Сол жерге іледі).
Тәрбиеші үлкен тақтаға
ілінген плакаттағы сурет
арқылы балаларға қайталап
түсіндіріп,
кӛрсетеді.
Суретте
отыру,
тұру,
жүрудің
дұрыс,
бұрыс
бейнелері бар. Әлбетте,
балалар әдемі, сұлу дұрыс
Балалар
назарының
толықтай плакатқа
аууы.
Суретке
қызығушылық
тудыруы. Сӛздік
жұмысына ықылас
танытып,
ӛз
ойларын айтуы.
Бала
қызығушы
лығы. Сӛздік
қоры.
Ӛз
ойын
тосылмай
айту
дағдысы.



321
бейнені жақтайды. Олай


болса, тәрбиеші барлық
балалардан әдемі, сұлу,
мүсінді, сымбатты деген
сӛздердің мағынасын сұрай
отырып, түсіндіреді. Сіздер
де осындай болғыларың
келе ме деп сұрайды.
Балалар қосылады. Олай
болса суреттегідей әдемі
болудың
бастапқы
қадамдарын жасайық деп
ұсыныс айтады.

3.«Бір
сызық


бойына
қатарға тұр». Бір сызықтың
бойына қатар түзейміз.
Тәрбиешіге, бір-бірімізге,
ашық аспан мен жарқын
күнге сәлемдесейік. Содан
соң
«Оңға!»
Осы
бұрылумен үлкен шеңбер
жасап жүрейік. Шеңбер
алдынала
дайындалып,
сызылады.
Жүру
реті
түсіндіріледі.
Оңға
бұрылу.
Алдарындағы
шеңбермен
тіке,
сәнді,
тізені
бүкпей,
басты
шалқайта
ұстап
жүру.
Шеңберді
екі
айналып,
орындарына
түзуге тұру.
Дұрыс
жүруді
үйрену
дағдысы.

4.Кең қадамды жүріспен,


бірінші ӛкше содан соң
аяқтың басын басып, қолды
еркін сермеп жүру. Оң қол
алға,
сол
қол
артқа
сермеледі. Бір қол артқа
сермелгенде, екінші қол
шынтақтан бүгіліп, иыққа
тиюі керек. Бұл жаттығуды
екі топ та 10 метрге дейін
жүріп жасайды, сол жерден
айналып бастапқы орынға
қайта келеді. Жүргенде
алдағы
жүріс
тәртібі
сақталуы қажет.
Кең
қадаммен,
адымдап жүру. Оң,
сол сермесі, алға,
артқа
ережесін
сақтау. Бір-біріне
кедергі келтірмеу.
Дұрыс
жүруді
үйрену
дағдысы.



322


5.Тұрған орындарынан бір-
біріне кедергі жасамай,
соқтығыспай
артқа,
қайтадан алға бір қадам
жүріс жасайды. Тіке тұрған
қалыптарында оң, сол
жағына
бір-бір
қадам
қозғалады.
Қозғалыс
кезінде
бойларын
тіке
ұстап,
аяқ
бастарына
қарамай, бастарын кӛтеріп
жүру керек. Бұл жүріс 4 рет
жасалады.
Алға, артқа, оңға,
солға қадам жасау,
шегіну
жаттығулары.
Жүру
тәртібін
сақтау.
Дұрыс
жүруді
үйрену
дағдысы.

6.Қатарласып

жүру.
Белгіленген аралықта қол
ұстаспай,
бір-біріне
шынтақтарын,
қолдарын
тигізбей,
еркін
жүру.
Әңгімелесіп
жүреді.
Белгіленген аралықты 4 рет
жүріп ӛтіп, орындарына
келіп тұрады.
Белгіленген
аралықты,
қатарласып қол
ұстаспай,
бір-
біріне
шынтақтарын,
қолдарын тигізбей,
еркін, әңгімелесіп
жүру.
Дұрыс
жүруді
үйрену
дағдысы.
7.Жұптасып
жүру.
Әр
топтан бір ұл, бір қыз қол
ұстасып қолдарын сілтемей,
шайқамай жүреді. Жүріс
кезінде балалар бірін-бірі
бӛлмей,
мәдениетті
әңгімелеседі. Қыз сӛйлесе,
ұл мұқият тыңдап жауап
береді
және
керісінше.
Арнайы сызылған шеңберді
бір айналып жүріп келген
ұл қызды отырғышқы
отырғызып, ӛзі артында
тұрып тұрады.
Жұптасып жүреді.
Мәдениеттілік,
сыпайылық
танытады. Жүрісін
түзейді.
Бас,
аяғына
қарай
бермейді. Қызды
орнын
кӛрсетіп
отырғызады.
Ӛзі
тіке тұрып тұрады.
Жұптасып
жүру
тәртібіне,
жұбын, қыз,
ұлды
сыйлауға,
мәдениеттілі
к
ке
үйрену
дағдысы

8.Тәрбиеші-мұғалім


балалардың осыған дейінгі
жүрісін бағалайды. Содан
кейін
кезекпе-кезек
екі
топтан бір ұл мен қыз
жұпты шеңбер бойынша
жүргізеді. Қарап тұрған
Жұптардың әсем
жүрісі
Жүру
тәртібін
үйрену.Әділ
бағалау
дағдысы.



323
балалар


мен
тәрбиеші
кімнің жүрісі, жұбы әдемі
екенін сараптайды.

9. Екі топ екі бағанға


тұрып,
белгіленген
қашықтықта колонна болып
тізені жоғары кӛтеріп, бірі-
біріне кедергі келтірмей
жүріп ӛтеді.
Тізені
жоғары
кӛтеріп, бірі-біріне
кедергі келтірмей
жүріп ӛту.
Жүру
тәртібін
үйрену
дағдысы.

10.Гимнастикалық бӛрене


үстімен жүру. Бір-бірлеп,
асықпай, аптықпай, бойды
тіке, тепе-тең ұстау.
Гимнастикалық
бӛрене
үстімен
жүру
Жүру
тәртібін
үйрену
дағдысы.

11.Ойын «Тұзақ». 2 топ


бірігіп үлкен шеңбер
болып тұрады. Екі топтан
бір-бір бала ортаға шығады.
Жеребе бойынша бірінші
бір бала шетіне құм толы
қалта
байланған
жіпті
қолына алып шеңбердің
ортасына тұрады. Мысалы:
Шеңбердің диаметрі 6 метр
болса, жіптің ұзындығы 3
метр болуы шарт. Содан
соң ортаға отырып, жермен
жіпті шыр айналдырады.
Аралары
сирек
тұрған
балалар құм толы қалтаны
аяқтарына тигізбей, секіріп
ӛткізіп тұру керек. Секірген
кезде у-шусыз, бір-біріне
кедергі
келтірмей
қимылдау шарт. Орнында
тұрып секіреді. Қасындағы
шеңберден шығып қашуға,
адамды қағуға, құлатуға,
итеріп жіберуге болмайды.
Арнайы сайланған екі бала
кезекпен жіп айналдырады.
Қалтаға соғылған балалар
ойыннан
шыға
береді.
Ойынға
араласу,
ойын
тәртібін
бұзбау.
Ережені
орындауға
дағдылану.



324
Ойын соңында қай топтың


балалары кӛп ұсталды, сол
бойынша
ойын
қорытындыланады.
ІІІ.Қорыт
ынды
бӛлім
1.Балалар денешынықтыру
ӛтіп жатқан алаңды ӛздері
қалаған жұптарымен жүріп
айналып шығады. Бұл кезде
әдемі әуен жүріп тұрады.
Әуен тоқтатылған бойда
балалар екі топ бӛлек-бӛлек
екі сызық бойына тұра
қалады. Тәрбиешінің «сап
түзейік әдемі» деген сӛзі
бойынша тіке, түзу, әдемі
қатар түзеді.
Ән әуенімен әдемі
жүру. Ән ырғағын
бақылап жүру (ән
тоқтатылған бойда
тұра қалу). Нұсқау
бойынша
сап
түзеу.
Балалармен
қарым-
қатынас
жасай білу,
нұсқауға
бағыну,
ұжымда,
жолдастары-
мен
ӛзін
ұстай білу,
жүру
тәртібін
үйрену
дағдысы.

2.Тәрбиеші


сабақты
қорытындылайды.
Әдемі,
мүсінді деген сӛздердің
мағынасын түсіндіріп, тек
дене шынықтыруда емес,
барлық уақытта да осылай
жүру қажеттігін ескертеді,
сабақты
бағалайды.
Балаларды
ән
айтып
беседкаға барып демалып,
әңгімелесулеріне,
немесе
топқа әндетіп, әңгімелесіп
әдемі жүріспен баруларына
рұқсат береді.
Тәрбиеші
нұсқауын
орындау.
Сабақ
мақсатын
орындау,
балалардың
жүру
тәртібін
ұғыну, таныс
емес
балалармен
қарым-
қатынасқа
түсе
алу,
мектепке
бейімделу,
танымдық
дағдыларын
ың
қалыптасуы.

Бұл тәрбиешінің сабақты осылай ӛткізуі міндетті деген сӛз емес. Сабақ жоспары


үлгі ретінде ұсынылып отыр. Сабақтың ерекшелігі мектепалды дайындық пен
бірінші сынып балаларының байланысын қамтамасыз етуінде.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   180   181   182   183   184   185   186   187   ...   219




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет