71
III БӨЛІМ.
ТАҒАМ ӨНІМДЕРІНДЕГІ ХИМИЯЛЫҚ ЖƏНЕ
БИОЛОГИЯЛЫҚ ТЕКТІ КОНТАМИНАНТТАРДЫҢ
МІНЕЗДЕМЕСІ ЖƏНЕ ОЛАРДЫ АНЫҚТАУ ƏДІСТЕРІ
Шетел зерттеушілерінің мəліметі бойынша қоршаған ортадан
(тіршілік ету жағдайына байланысты) адам ағзасына түсетін бөгде
химиялық заттардың жалпы көлемінің 30-80 пайызы тағаммен
түседі.
Адам ағзасына тағам өнімдерімен түсетін, уыттылығы жоғары
бөгде заттарды ластағыштар немесе контаминанттар деп атайды.
Адам денсаулығына контаминанттардың кері əсер етуіне назар ауда-
ра отырып, уытты ластағыштарды сонымен қатар
ксенобиотиктер
(сөзбе-сөз аударғанда өмірдегі бөгде зат) деп атайды (3 кесте).
3 кесте
Уыттылығы жоғары бөгде заттар
БӨГДЕ ЗАТТАР
ХИМИЯЛЫҚ ТЕКТІ
БИОЛОГИЯЛЫҚ ТЕКТІ
УЫТТЫ ЭЛЕМЕНТТЕР: ҚОРҒАСЫН,
КАДМИЙ, СЫНАП, МЫШЬЯК,
МЫРЫШ, МЫС, ТЕМІР, ҚАЛАЙЫ,
ХРОМ, НИКЕЛЬ
ПЕСТИЦИДТЕР:
ХЛОРОРГАНИКАЛЫҚ, ТРИАЗИНДЕР,
ФОСФОРОГАНИКАЛЫҚ,
ПИРЕТРОИДТЕР,
ТИОКАРБАМАТТАР
АЗОТ ҚОСЫЛЫСТАРЫ:
НИТРАТТАР, НИТРИТТЕР,
НИТРОЗАМИНДЕР
ГИСТАМИН
ПОЛИАРОМАТТЫ
КӨМІРСУТЕГІЛЕР,
СОНЫҢ ІШІНДЕ
МИКОТОКСИНДЕР: Вь В2,
Gb G2, АЛЬФАТОКСИНДЕРІ
ДЕЗОКСИНИВАЛЕНОЛ
(ВОМИТОКСИН), Т-2
ТОКСИНІ, ЗЕАРАЛЕНОН,
ПАТУЛИН, А ОХРАТОКСИНІ,
СТЕРИГМАТОЦИСТИН
АНТИБИОТИКТЕР
МИКРОАҒЗАЛАР:
ІШЕК ТАЯҚШАСЫ
ТОПТАРЫНЫҢ БАКТЕРИЯЛАРЫ
(КОЛИФОРМАЛАР):
Е. COLI;
S. AUREUS, ВАС. CEREUS,
PROTEUS ТУЫСЫНЫҢ
БАКТЕРИЯЛАРЫ,
СУЛЬФИТҚАЙТАЛАНАТЫН
72
3 кестенің жалғасы
БЕНЗ(А)ПИРЕН
ПОЛИХЛОРЛЫ
БИФЕНИЛДЕР
Достарыңызбен бөлісу: |