Л.Н. Гумилев атындағы ЕҰУ Хабаршысы

446

және нарықтық экономиканың талаптарына жауап беретінін түсіну қажет. Дамыған елдерді талдау 

барысында экономикасы білімді елдер тұрақты болып табылады. Білім беруге инвестицияланатын 

елдерде,  экономиканың  өсу  көрсеткіштерінің  жоғары  болғаны  байқалады.  Сондықтан  да,  елдің 

болашақ  экономикалық  көркейуі  сүйенетін,  тұғырнама  болып  табылатын,  білім  беруді  дамыту 

қажет. 

Қазақстандағы білім беру сапасы көшбасшы елдердің стандартына сәйкес келмейтінін көреміз.   

АӘДИ үшінші компоненті минималды табыс халықтың жан басына шаққандағы ЖІӨ арқылы 

анықталады.

Қазақстандағы жан басына шаққандағы ЖІӨ көрсеткіштері Катар мен Испанияға қарағанда 7 

және  2 есе төмен. 

АӘДИ  компоненттеріне  талдау  жүргізу  негізінде:  денсаулық  сақтау,  білім  беру,  минималды 

табыс Қазақстан орны АӘДИ рейтингісіндегі  ақиқатқа сәйкес келеді. Осыдан барып, инвестиция 

салудың  барлық  түрінің  ішінен,  адами  капиталға  инвестиция  салудың  маңыздылығын    айтып, 

қорытынды шығаруға болады. Шетелдік тәжірибелердің мәліметтерінен зерттеушілердің көпшілігі 

адами капиталға инвестиция салудың  келесі бағыттарын бөліп қарастырады: 

- білім саласына инвестициялау;

- индивидтің дене және ақыл ой денсаулығын қамтамасыз ететін, денсаулық сақтау облысына;

- тұрғын үй жағдайын жақсарту;

- дұрыс тамақтану.

Осы  айтылған  инвестициялардың  түрлері,  адами  капиталды  пайдалануда  әсерін  тигізетін, 

сапалы еңбек қызметі үшін жағдай жасайды [6, 386].  

Қазіргі  кезеңдегі  қоғамда  материалды  ресурстарға  салған  капиталдың  мәні  төмендеуде. 

Өнеркәсіп саласының тиімділігін  материалдық активтермен анықталуы азаюда; олардың орнына 

адами  капитал  енді,  сондықтан  да,  шетелдік  мемлекеттердегі  адами  капиталға  инвестиция  салу 

сұрақтарындағы тәжірибелер Қазақстан үшін өзекті болып табылуда.