Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрлігі Тілдерді дамыту және қоғамдық


Ауыспалы немесе жалпы (анық) келер шақ



Pdf көрінісі
бет401/438
Дата06.01.2022
өлшемі20,41 Mb.
#11679
1   ...   397   398   399   400   401   402   403   404   ...   438
Байланысты:
Қазақ тілі В1 (оқулық)

Ауыспалы немесе жалпы (анық) келер шақ
Ауыспалы  немесе  жалпы  (анық)  келер  шақ  —  етістік  түбірге  көсемшенің  “-а”,  “-е”,  “-й” 
қосымшалары жалғанып, жіктеліп жасалады. Мыс.: “барады, оқиды”.
Ауыспалы келер шақ. Ӏс-қимылдың алдағы уакытта анық іске асатынын білдіреді. Ол етістіктін 
түбіріне / жұрнақтары жалғануы арқылы жасалады: Біз айтқанды орындаймыз.


317
сӨздІк ҚОр
1-бөлім. Қарым-қатынас. 1-сабақ
ақырында – в конце 
ашулану- злиться
ашуланбау – не злиться
араздасу – ругаться
біреуге ұқсау – быть похожим на кого-то
қарым-қатынас – отношение
байланыс – связь
бірге – вместе
ғаламтор - интернет 
дос – друг
ескі достар – старые друзья
жақын достар – близкие друзья
курстас – однокурсник
командалас – в одной команде
келісу – согласиться
келіспеу – не соглашаться 
құрбы – подруга
лақап ат  - псевдоним 
қамтамасыз ету – обеспечить 
құрметтеу – уважать 
лақап ат – псевдоним
мінез – характер
өкінішке орай – к сожалению
ренжу– обижаться
сыныптас – одноклассник
сыйлау– уважать
тату – дружный
татуластық – дружелюбность
таныс – знакомый
түсіну – понимать
түсініспеушілік - непонимание 
түсіністік – понимание
ұрысу – ругаться 
бәскелес – конкурент
байланыстың  үзілуі  –  прервать  отношения, 
прекращение отношений
байланыстың орнауы – установление связи
шеге – гвоздь
суыру – выдергивание, вытаскивание
кірбің – досада, недовольство
Танысып қой! – Познакомься!
Танысып  қойыңыз!  –  Познакомьтесь!  (  в  ед.ч. 
вежливой формы)
Танысқаныма  қуаныштымын!  –  (я)  рад 
знакомству! 
Танысып  қойыңдар!–  Будьте  знакомы!  (  во 
мн.ч.)
Танысып  қойыңыздар!  –  Будьте  знакомы!  (во 
мн.ч. вежл.  ф.)
1-бөлім. Достық. 2-сабақ
адал - честный
ашушаң - вспыльчивый
аласа– низкий
ақкөңіл - веселый
әдемі - красивый
баяу қимылдайды – медленно двигается
жомарт - щедрый
жолдас - товарищ
қысқа бойлы – с низким ростом (о человеке)
қаталдау - построже
келбетті – симпатичный, притегательный
мейірімді – добрый, милосердный
мақтаншақ – хвастун
қатігез – жестокий, суровый (о человеке)
тұйық – замкнутый, скрытный (о человеке)
ТМД - СНГ
мінез –характер
жұмсақ – мягкий 
момын – тихий, покладистый
мінезі жағымды – о характере (у человека)
орта бойлы – среднего роста
өтірікші – обманщик, врун, лгун
пысық – шустрый, предприимчивый
сылбыр – медленный (о характере человека)
сұлу - красивый
сараң - скупой
салмақты - сдержанный
сенімді - надежный
тартымды - привлекательный
ұзын бойлы – длинного роста
Қай жақтансыз? Қай жақтікісіз? – Вы откуда? 
Қай жақтансың? Қай жақтікісің? – Ты откуда?
2-бөлім. Баспасөз-медиа. 1-сабақ
атақты - знаменитый
ақпарат - информация
айтылады - говорится
аңду – преследовать
әлем - мир
әйгілі – знаменитый
бағдарлама - программа
бос сөз – болтовня пустая
бейнежазба – видеозапись
беріледі – передается (программа)
бұқаралық  ақпарат  құралдары  –  средства 
массовой инвормации
бай – богатый
дана - тираж
жиынтық – коллекция
жаңалық - новости
жеке өмір – личная жизнь 
қармағыңыз қапсын
  
- удачной ловли
кемшілік –недостаток
көгілдір экран– голубой экран
көрсету - показывать


318
көрсетіледі - покажут
күнделікті- ежедневный
қателік - ошибка
маңызды – важный
мәлімет - сведение
отандық - отечественный
оқырман – читатель
танымал – известный
теледидар - телевизор
тілші - журналист
тәуелді – зависимый
бәссауда - аукцион
Айтқаныңыз келсін! – Пусть сбудется то, что вы 
сказали!
Айтқаның  келсін!  -  Пусть  будет  так,    как  ты 
сказал!
Айтқандарың  /  айтқандарыңыз    келсін!  - 
Пусть сбудется, что вы сказали!
2-бөлім. Баспасөз-медиа. 2-сабақ
газет-журнал  айдары  –  рубрика  газети, 
журналов
бүгінгі – сегодняшний, настоящий
ертеңгі - завтрешний
зеріктіру – утомлять
жалықтыру – наскучить, надоесть
кешегі - вчерашний
кешкі – вечерний
көрермен – зритель
қиындық – трудности
қызықты – интересный
танымдық – познавательный
таңертеңгі – утренний
таңғы – утренний
түнгі – ночной
түскі – обеденный
тікелей эфир – прямой эфир
телебағдарлама – телепередача
уақыт бөлу – уделить время
хабар – передача
айып етпе – прости 
айып етпеңіз – простите 
жолыңыздан қалмаңыз – не задерживайтесь
заңды түрде – законно
алдады – обманул
жөтелу – кашлять
толқу – переживать, нервничать
3-бөлім. Өмір сүру салты. 1-сабақ
ауызғы бөлме –прихожая
әткеншек – качеля
балалар бөлмесі - детская
бұрыш – угол 
балалар алаңқайы – игровая площадка
демалыс бөлмесі – комната отдыха
жабдықтау – упаковать, оборудовать
жеке меншік – частный
жер үй – частный дом
жатын бөлме - спальня 
перде  - шторы 
киім ілгіш – вешалка
шынымен-ақ – в действительности
ыржию – улыбаться, осклабляться
жиһаз - мебель
жылжымайтын  мүлік  агенттігі  -  агентство 
недвижимости
жуынатын бөлме - ванная
жайлы- удобный, комфортный
жайсыз –неудобный, некомфортный
иіс - запах
көшу – переезжать
қолайлы – удобный
қауіпті –  опасный
қабырға- стена
қонақ бөлмесі  - зал, гостиная
қарастыру - рассматривать
ұра - погреб
Қоныстарың құтты болсын! – С новосельем! 
Айтсын!  Көрімдігі    сізден  болсын!  –  Спасибо! 
Подарок с вас! 
3-бөлім. Өмір сүру салты. 2-сабақ
әлеуметтік желілер – социальные сети
бейім – склонный
барынша – по максимуму 
ең бастысы – самое главное
место
жауапкершілік - ответственность 
кездестіру – встречать
қолданушы – потребитель
қолдау – поддержка
ұстаным – позиция, принцип
лездеме – летучка
майда-шүйде –мелочь
өкінішке орай – к сожалению
сұрастыру - поспрашивать
тұтынушы - потребитель
талқылау - обсуждать
үйренісу -  привыкать
ұшырату – встречать
ұсыну - предлагать
бір ауыз сөзбен – одним словом
ерекше орын алады – занимает особое
Есіме түсір (түсірші) – напомни, пожалуйста
Есіме түсіріңізші – напомните, пожалуйста.
Енді есіме түсті / түстіңіз – теперь вспомнила
ыржиып 
 
өтеді – проходит мимо  смеясь
Шынымен-ақ - в действительности


319
4-бөлім. Саяхат. 1-сабақ
әуежай - аэропорт 
бөлек – отдельно
бірге есептеу – считать вместе
дәл таптыңыз – верно угадали
естелік – на память
жалғыз – один 
жағажай - пляж
зымыран – ракета 
кеден – таможня
кәдесый – сувенир
кеме – параход
күнделік – дневник
көлік – транспорт
қону – приземляться
қайық – лодка
қонақүй - гостиница
майлық – салфетка
сүлгі – полотенце
тікұшақ – вертолет
төлқұжат – паспорт
тапсырыс – заказ, бронирование
үтік – утюг
ұшақ –самолет 
ұшу – летать
шабадан -  чемодан
шағым – жалоба
шағым және тілектер кітапшасы – книга жалоб 
и пожелании
дәл табу – попасть в точку
4-бөлім. Саяхат. 2-сабақ
ештеңе істемеу - ничего не делать
ел-жер аралау – путешествовать по странам
есте қалар - запоминающийся
қызықты  демалыс  –  интересный  отпуск, 
каникулы, отдых
қызықсыз  демалыс  -  интересный  отпуск, 
каникулы, отдых
құм - песок
құм қалашық – песочный замок
көрнекі жерлер - достопримечательности
мәдениет  - культура
серіктес жолаушы – сопутчик 
тарих - история
теңіз жағасы – берег моря
тарихи жерлер – исторические места
ұмытылмайтын  демалыс  –  незабываемый 
отпуск, каникулы , отдых
ұмытылмас  демалыс  -  незабываемый  отпуск, 
каникулы, отдых
шағымдану - обратиться с жалобой
5-бөлім. Тұлға. 1-сабақ
ақылды - умный
арманшыл-мечтатель
арсыз- бестыжий
аурушаң – болеющий
әлсіз- слабый
айтқыш - болтун
бақытты -счастливый
бақытсыз - несчастливый
бойшаң - высокий
дарынды - одаренный
дарынсыз -бездарный
еріншек-ленивый
жағымпаз-подхалим
жауапты - ответственный
жігерлі-усердный, энергичный
жігерсіз – слабовольный, нерешительный
қайратты – сильный, мощный
қайырымды - добрый
қарапайым - простой
қиялшыл - романтик
қызғаншақ - ревнивый
көрікті – красивый, миловидный
көріксіз – некрасивый, непривлекательный
көпшіл - общительный
кекшіл - мстительный
мінезді – с характером
мінезсіз - безхарактерный
мұңды - печальный
мұңсыз - беспечный
мұрынды - носатый
оқымысты – ученый
сөзшең – болтун, пустослов
сұсты – суровый, грозный
табанды – упорный, настойчивый
талантты – талантливый, одаренный
талантсыз - неталантливый
ұрыншақ – драчливый, задира
ұсқынсыз – некрасивый
ұрысқақ - скандальный
ұялшақ  - застенчивый
шыдамды - терпеливый
шыдамсыз - нетерпеливый
шағымданғыш–любящий жаловаться
шырайлы – обаятельный, изящный
жолы болғыш - везунчик
5-бөлім. Тұлға. 2-сабақ
адамзат-человечество
бірбеткей -упрямый 
бір ауыздан мойындау-быть согласным
бас тартпау – не отказываться


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   397   398   399   400   401   402   403   404   ...   438




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет