ҚазаҚстан Республикасының білім және ғылым министРлігі а и. артемьев, с.Қ. мырзалы ғылым таРиХы және ФилОсОФиЯсы

бостандықтардың  жақтаушысы  ретінде  әрекет  етеді.  Олардың  өзара 

байланыстарын  көрсете  отырып,  ол  саяси  бостандықтарға  басымдық 

береді.  Саяси  бостандық  болмаған  жерде  халық  өзінің  азаматтық 

құқықтарын қорғай алмайды.

Мемлекет мәселесін қараған кезде Пристли оның пайда болуының 

келісім-шарттық  теориясын  ұстанады.  Өздерінің  өмірге  деген 

құқықтарын,  еркіндігі  мен  меншігін  қорғау  үшін,  адамдар  мемлекет 

құруға  келіседі.  Өзін  демократияның  жақтаушысы  ретінде  көрсете 

156

отырып: «Бірақ егер шарт бұзылатын болса, онда халықтың одан бас 

тартуға және жаңа тәртіп орнатуға құқы бар», – деп санайды ойшыл.

Ағылшындық  Ағартудың  сипаттамасы  осы  дәуір  ойшылдарының 

адамгершілік  ізденістері  мен  ойларынсыз  толық  болмас  еді.  Бұл  іске 

философ,  эстетик  және  моралист  Энтони  Шефтсбери  (1671-1713)  өз 

үлесін  қосты.  Ол  адамгершілік  құндылықтарын  адамның  бастапқы 

жүктеу/скачать 2,22 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: