Ќазаќстан республикасыныњ



Pdf көрінісі
бет135/416
Дата07.01.2022
өлшемі1,82 Mb.
#18345
1   ...   131   132   133   134   135   136   137   138   ...   416
Байланысты:
5В020500-Филология

 
Айтыс 
Жанрдың  сипаттамасы  мен  зерттелу  тарихы.  Айтысты  мазмұны  мен 
тақырыбына,  түріне  қарай  жіктеу.  Әдет  –  ғұрыппен,  салтпен  байланысты 
айтылатын  айтыстар:  бәдік,  жұмбақ,  жар  –  жар  айтыстары.  Бәдік  наным  – 
сенімге, жар – жар үйлену салтына байланысты айтылуы. Бұлар тек дағдылы 
жолды  атқару  ретінде  ғана  орындалатын  айтыс  жанрының  ең  көне  түрі. 
Айтыс үлгісіндегі орындалатын мал мен иесі, өлі мен тірі, мысал өлеңдерінің 
осы  жанрға  қатысы.  Сүре  айтыс,  түре  айтыс,  қайым  айтыс  –  айтыс 
формаларының  түрлері.  Қыз  бен  жігіт  айтысы:  «Біржан  мен  Сара», 
«Кеншібай  мен  Айсұлу»,  «Манап  қыз  бен  Молда  Мұса»  т.б.  Айтыстың 
айрықша  дамыған  түрі  –  ақындар  айтысы.  Атақты  ақындар  айтысының 


 
79 
даралық  сипаты,  әдебиетке  ұласуы.  /Сүйінбай,  Шөже,  Кемпірбай,  Әсет, 
Жамбыл,  Ұлбике,  Ырысжан,  Майкөт  т.б  айтыстары/  Айтыста  саяси  – 
әлеуметтік  мәселелердің  көтерілуі  теңсіздіктің,  әділетсіздіктің,  қоғамдық 
кемшіліктердің сыналуы, ащы  шындықтардың айтылуы. Ақындық шеберлік 
пен тапқырлық. Айтыстың қазіргі сипаты мен дамуы. Айтыс – сынның өткір 
құралы екендігі. Айтыстың көркемдік ерекшеліктері.  
 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   131   132   133   134   135   136   137   138   ...   416




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет