ҚазақТЫҢ 1001 ертегісі қазақ хақының халық ертегілер топтамасы

Email: 

1001ertek@gmail.com

 and WWW: 

http://www.elarna.com/ertegi_kk.php

                                              631 bet 

Жапалақ пен байғыздай 

Кебепке бүктеп салған от! 

Ұжмақтың едім дауысы, 

Тозақтың салып күніне, 

Қарғаның салып үніне, 

Қорлыққа мұнша салған от! 

Жұпардың едім киігі, 

Таудың зор үлкен биігі, 

Қына мен тасты жастанып, 

Күл болып, сөніп қалған от! 

Бақшада қызыл гүл едім, 

Базарда қымбат пұл едім, 

Хан басымды құл етіп, 

Тірідей жесір тұл етіп, 

Сүйгенімнен айырып, 

Тірлікте кетіп іштегі 

Көріме бірге барған от! 

Жас бала кетті жолмен жаяу жүріп, 

Екі етегін беліне алды түріп. 

Есен-сау ауырмастан, сырқамастан, 

Меккеге көп күн өтпей барды кіріп. 

Белгілі ішіп-жейтін ас және жоқ, 

Қорғалар жаңбыр жауса баспана жоқ, 

"Шаңырқап, шөлдеп қапсың!" — деп айтатын, 

Мүсіркер маңайында ата-ана жоқ, 

Жаяулық, жалғыздық пен кешті бастан, 

Қатып қап қара ағаштай бала жастан. 

Жол азабы жоқтықпен қабаттасып, 

Жаңа туған айдай боп бүгілді аштан. 

Бәйгі атындай аштықтан әбден жарап, 

Ақыл мен ой жан-жаққа кеткен тарап. 

Базарына отынның барып бала, 

Кешке шейін ертеңнен тұрды қарап. 

Базарлы жер әрқашан ұлы жиын, 

Тамақ алып ішуге, кәні, тиын?! 

Сонша жаннан бір адам танымаған, 

Бұл жалғанда іс екен ол бір қиын. 

Құса болып ішінен бала тынды, 

Жоқшылық сау кісіні қылар жынды. 

Телміріп көрінгенге көз салса да, 

Кез болмады анасы айтқан сынды. 

Бір мезгілде қарайды көзін салып, 

Екі жоқтық бір келіп қабатталып, 

Бір аһ ұрып жіберді жылап бала, 

Мөлт-мөлт төгіп көз жасын іркіп алып. 

Баланың ғазалы: 

Уа, менің басымды, 

Базарға салған-жетімдік! 

Ойнап бір күлер шағымды, 

Қолымнан алған - жетімдік! 

Табанымды жерге тигізіп, 

Email: 

1001ertek@gmail.com

 and WWW: 

http://www.elarna.com/ertegi_kk.php

                                              632 bet 

Ыстық бір күнге күйгізіп, 

Жамаулы киім кигізіп, 

Әр түрге салған жетімдік! 

Ішерге жоқ қып асымды, 

Ағызып көзден жасымды, 

Домалантып басымды, 

Шығарған үйден—жетімдік! 

Елден елді кездірген, 

Туған жерден бездірген, 

Жұртқа көзім сүздірген, 

Жөргекте соққан — жетімдік! 

Көрінген менен қашады, 

Артымнан топырақ шашады, 

Көмірдей жерге басады, 

Қалдырған жерде — жетімдік! 

Жерім де қалып жарысқан, 

Келіп едім алыстан, 

"Осында бар, — деп, — арыстан", — 

Көрсетпей қойдың—жетімдік! 

Әкем — бір жаным, қайдасың?! 

От болып балаң қайнасын! 

Тауыстың ғой хайласын 

Жалғыздың бүйтіп, жетімдік! 

Айырылып қала бердің мал туардан, 

Жаспенен екі бетті көз суарған. 

Жапырақ күз болғанда қуарады, 

Айдын көл де шілдеде бір қуарған. 

Жолында көрдім бейнет жазы-қысы, 

Ешкімнің меніменен жоқ жұмысы. 

Аштық-тоқтық, алыс пенен жуықтықты, 

Біледі көрмей дамыл жүрген кісі. 

Әкем деп құрып ынтам, келіп едім? 

Ойланып, түн ұйқымды бөліп едім! 

Көре алмай атам жүзін қалғаным ба?! 

Әдейі көрем ғой деп келіп едім! 

Жылады өксіп бала бұл сөзді айтып, 

Жыларлық іс болған соң тұрсын қайтіп?! 

Кім жылар, бұл жыламай, дүниеден зар, 

Қойған соң жастай құдай шын мұңайтып. 

Талықсып біраз тұрды есін танып, 

Кісіге өткен-кеткен көзін салып. 

Мең-зең боп, орнында тұрып қалды, 

Көруден—көз, сөйлеуден тілі қалып. 

Көркейіп нұрға толды базар іші, 

Көзіне жылы ұшырай беріп түсі. 

Жалаң аяқ, жалаң бас, ұзын бойлы, 

Келеді: "уһ!" — деп қызыл жүзлі кісі. 

Үстіне кигені және қара киім, 

Өзіне нардың жүгі емес бұйым. 

Алып келген отынын базарға үйді: — 

Апарып жағатұғын жоқ, — деп, — үйім! 

Email: 

1001ertek@gmail.com

 and WWW: 

http://www.elarna.com/ertegi_kk.php

                                              633 bet 

"Лә ила илла алла!" — айтқан сөзі, 

Қызыл иүзге (жүзге) жарасып нәркес көзі. 

Әр басқанда, екі бас намаз оқып, 

Өзге жұрттан форымы (бірден) бөлек өзі. 

Анасының айтуымен танып тұрды, 

Лапылдап тал отындай жанып тұрды. 

Елжіреп іші бауыры алып ұшып, 

Жуықтап маңайына барып тұрды. 

Базарда тұрып Сұлтан айғай салды, 

Үйіліп төбе болып отын қалды. 

— Адал еңбек сіңіріп алып келдім, 

Алыңдар ақ ниетпен адал малды! 

Бір адам үш құрышқа (ғаршыға) отын алды, 

Үймелеп кедей біткен жетіп барды. 

Жетім-жесір, міскінге үлестіріп, 

Алған жанның бәрі де мәз боп қалды. 

Бұзылған келді сұлтан ханасына, 

Мәз болып Аллаға айтқан наласына! 

Есіктен сәлем беріп бала кірді, 

Сайланып барды атасының панасына. 

— Уағаләйкум уәссалам, балам! — дейді, 

— Көп бөтен келмеуші еді адам! — дейді. 

— Кіріп келдің бас салып танығандай, 

Оңға қарай басылсын қадам! — дейді. 

Өксіп бала солқылдап жылай берді, 

Көздің жасын көл қылып бұлай берді. 

— Мен сықылды түрің бар, жылы ұшырайсың, 

Қайдан жүрсің, жаным?! — деп, сұрай берді. 

— Алыстан аңқам құрып келдім өзім, 

Телміріп күніменен екі көзім. 

Болмаса әдепсіздік бір аз ғана, 

Бар еді айтар сізге арыз сөзім. 

— Шырағым, жүрексінбей сөйле сөзің, 

Жөніңді айт, бой тоқтатып, кімсің өзің? 

Аяқ-қолды бір уыс қылып кеттің, 

Ішімді елжіретіп екі көзің. 

Жылады өксуменен бала зарлап, 

Екі көзден бірдей жас ақты парлап. 

— Шайқалмай жұмыртқамда қалған жанмын, 

Дүниенің келіп тұрмын жүзін шарлап. 

— Су ішіп, жедің отын қандай жердің?! 

Ойыңда өзің мені кім деп келдің?! 

Аузыңнан сүтің шыққан жас баласың, 

Шырағым, перзенті едің қандай елдің?! 

— Жете алмай жолда қалды талай атты, 

Ат түгіл, жету қайда құс қанатты. 

Әкемді, өзім-дағы танымаймын, 

Шаһардың баласы едім Балых атты. 

— Менің де туған жерім еді Балых, 

Құр сөйлеп өткен күнді не қылалық?! 

Қай дінде және кімнің баласы едің? 

Email: 

1001ertek@gmail.com

 and WWW: 

http://www.elarna.com/ertegi_kk.php

                                              634 bet 

Жөніңді айт, сұрасумен танысалық, 

Баланың бұл сөзді естіп, кетіпті есі, 

Бұзылып бір түрлі боп ажар-түсі. 

Өз әкесі кімсің деп сұрап тұрған, 

Құдайдың тамаша бір қызық ісі. 

Біраздан соң бала есін жиып алды: 

— Туған шешем артымда жалғыз қалды. 

Өзім іште жатқанда, қашып әкем, 

Керек қылмай кетіпті мал мен жанды. 

Патшалық пен қалдырып алтын тақты, 

Көңілге алып, көзге ілмей, дәулет-бақты. 

Зұлқия атлы қатынын тұл қалдырып, 

Жаяу жалғыз кетіпті іздеп Хақты! 

Мен шарана қалыппын іште жатып, 

Өмір бойы түн болып, таң жаңа атып. 

Кедейлікке байлығын айырбастап, 

Атлас тонын шекпенге кеткен сатып. 

"Меккеде аман-есен жүр, — деп — өзі!" — 

Әңгіме бұл заманда жұрттың сөзі. 

Алыстан әкем бар деп, аңсап келген, 

Мен едім тұғырында қалған ізі. 

— Алыс жолдан келіпсің жақсы, балам, 

Жетті деуге жарарлық болып адам. 

Ибалы жас, иманды кәрілерден, 

Біз көрген жан аман ба тегіс тамам? 

Сұрамай мені қайдан білдің танып, 

Көп жерден келіп тұрсың ашып-арып?! 

Тірідей тұл қалумен күйік тартып, 

Немене бар ма сорлы, анаң ғаріп? 

— Өлген, өліп, өлмеген қалып жатыр, 

Хабарыңыз тірі деген барып жатыр. 

Қайғымен кеш те, күндіз қапаланып, 

Бейшара болды-ау сорлы анам пақыр! 

Ертеңді — кеш ақылдан адасады, 

Қай түрлі қып айтсам да, жарасады. 

Аузынан "ah" дегенде, шыққан түтін, 

Ғаршы менен күрсіге таласады. 

Түтінмен кетер толып шаһар іші, 

Танымал болған бұған үлкен-кіші. 

Деседі бір-біріне сөйлеген жұрт: 

"Бауырының Зулқияның күйген иісі!". 

Сұлтанның есі ауыпты мұны естіп, 

Жаны ашып естуменен аяп кетіп. 

Есін жиып демін алып тұрғанында, 

Бір дауыс құлағына келді жетіп: 

— Ибраһим, алдандың ба балаңменен, 

Болды ма сенің көңілің алаң менен?! 

Бір қынға екі қылыш сыйғызып бақ, 

Өзіңнің бар күшіңше шамаңменен! 

Көруменен баланды шығыпты есің, 

Болмай кетті дәл бүгін бізбен ісің. 

Email: 

1001ertek@gmail.com

 and WWW: 

http://www.elarna.com/ertegi_kk.php

                                              635 bet 

Не балаңмен, болмаса, не бізбен бол, 

Бір тойда екі жар жоқ, білемісің?! 

Мінеки, естің анық шығар жері, 

Қалды да амалсыздан зорға тірі. 

Қайтармақ сөзге жауап оңай іс пе, 

Қиналып қысылғаннан ақты тері. 

— Сені іздеп, безіп едім алтын тақтан, 

Лағып қашып едім мал мен бақтан! 

Еңбегімді - еш, тұзымды сор қылмастай, 

Адастырмай оғымды тигіз ақтан! 

— Шарабын мұхаббаттың іштім! — дейді, 

— Өзіңді іздеп бұ жолға түстім! — дейді. 

— Боламын не болсам да өзіңменен, 

Разымын, мен баламнан кештім! — дейді. 

Хақ жарлығы осылай болып қалды, 

Кім толықсып, дүниеде тұрып қалды?! 

Хазіреті әзірейіл Хақтан келіп, 

Баланың тырп еткізбей жанын алды. 

Дәрігер керек жазатын ауруды емдеп, 

Кімге айтуға шара бар: "Қисық, жөн!" — деп 

Хақ жарлығы осылай және түсті: 

"Көп сақтамай баланды, жуып кем!"—деп. 

Құдайдың разы болды бергеніне, 

Өлімін жалғызының көргеніне. 

Елжіреп іш-бауыры жылай берді, 

Бейнет қып сонша жерден келгеніне! 

— Әдейі келіп едің ізлеп мені, 

Бас салды жігітлікте өлім сені. 

Қиылған қыршыныңнан, құлыным-ай, 

Уыз жас бәйшешектей деген күні. 

Лепіріп: "Атам бар!" — деп, келдің тасып, 

Тау асып, дария кешіп, тасты басып. 

Бинетіп жігіттікте кеттің, балам, 

Қылығың біреуінен біреуі асып! 

Құмарың тарқамады-ау мені көріп, 

Еңбегің еш болды ғой келген жүріп! 

Көк шыбық өрім талдай дер кезінде, 

Ағаш боп жетілместен кеттің өліп! 

Тапсырдым бір құдайға сені, балам, 

Жоқты бар қылған өзі Хақ тағалам! 

"Өлді!" — деп, қабыл етсе, соны ойлайын, 

Болмаса бір өлмек туған адам! 

Анаңның жол үстінде екі көзі, 

Сен болып күндіз-түні, сөйлер сөзі. 

Сарғайып санаменен бітеді ғой: 

"Балам қашан келеді?!" — деумен өзі. 

Хабарың сенің өлген барса жетіп, 

Таусылар дәл сол күні демі бітіп. 

Қайғымен қапаланып бітеді ғой, 

Әл-дәрмені таусылып түгел бітіп. 

Қан қақсап бұл сөзді айтып жылады зар, 

Email: 

1001ertek@gmail.com

 and WWW: 

http://www.elarna.com/ertegi_kk.php

                                              636 bet 

Жылатқан сүйген құлын Қадір жаббар! 

Атанған: "Сұлтанмахмұт зиараты", 

Бұл күнде жұртқа таныс күмбезі бар. 

Қолынан қойған жуып сұлтан өзі, 

Жуған — қолы, су құйған — екі көзі. 

"Иннаһи, илайһи ра жиғун!" — деп, қойып көрге, 

Езіліп, жылап сонда айтқан сөзі: 

— Іздесем де, таба алман, 

Қайдасың ботам, балам-ай! 

Көргелі келдің жүзімді, 

Сағынып, аңсап, балам-ай! 

Күйгенімнен бұлбұлдай, 

Сайрасын атаң, балам-ай! 

Қияметтің күнінде 

Жүзіңді көрсем, балам-ай! 

Аузымнан шыққан жалын от, 

Қаптар бір жұртты, балам-ай! 

Алланың ісі — ақ өлім, 

Өлді деп оған күймеймін! 

Мерзімді жетпей уақытыңда, 

Қазаң бір жеткен, балам-ай! 

Жүрегім талды үзіліп, 

Көзімнің жасы тізіліп, 

Еріп бір ақты езіліп, 

Күйгенімнен, балам-ай! 

Демеңдер мені жанбады, 

Ақыл-естен таңбады. 

Сөйлеуге шамам қалмады, 

Дәрменім кетіп, балам-ай! 

Ойымнан кетпес өлгенше, 

Басым бір жерге кіргенше, 

Тіріліп кайта көргенше, 

Басылмас көңілім, балам-ай! 

Түспейтін қолға асыл тас, 

Кетіп бір қалдың, қыршын жас, 

Өмір бойы таусылмас, 

Қасіреттің күні, балам-ай! 

Ғарасат болмай көру жоқ 

"Күйгенмен қанша өлу жоқ. 

Жақсыға, — деген, —жүру жоқ", 

Шын екен мақал балам-ай! 

Көзімнен жас сорғалар, 

Жер таппас жаным қорғалар, 

"Ah!",—деген даусым жер жарар, 

Естілмес саған, балам-ай! 

Жаңбырдай жауған көз жасы, 

Жүректің дертін қозғашы! 

Қызарып шыққан қызғалдақ 

Көзімнің қаны, балам-ай! 

Жылаумен күнім кешеді 

Мінезің көкей кеседі! 

Email: 

1001ertek@gmail.com

 and WWW: 

http://www.elarna.com/ertegi_kk.php

                                              637 bet 

Мұндай зор қайгы қасіретті 

Ұмытқан жақсы деседі. 

Ұмытайын десем де, 

Күн сайын зорлап өседі. 

Ұмытпастай іс қылып, 

Өртеп бір кеттің, балам-ай! 

Мен шыдамсыз ер ме едім?! 

Нәпсіге тізгін бермедім. 

Қиындық қанша кез келсе, 

Инедей көңіл бөлмедім. 

Әкетті бойдан күшімді, 

Жаңылтып ақыл-есімді, 

Күйіктен ауыр нәрсе жоқ, 

Жан болып өзім көрмедім! 

Шын ғаріплік осы екен 

Білдім ғой енді, балам-ай! 

Жүрегімнің қоры едің, 

Көзімнің раушан нұры едің, 

Жанымның кескін түрі едің, 

Қалмады еркім, балам-ай! 

Жалғанда менің жиғаным, 

Өлгенде жолдас-иманым 

Көз жасым, қайтсем, тыйғаным, 

Өмірімде көрген мейманым, 

Қонағасы ішпестен, 

Аттанып бір кеттің, балам-ай! 

Көгеріп талдай өскенің, 

Алмадай болып піскенің, 

Өксітіп көкей кескенің, — 

Қолымнан татпай сыбаға, 

 

348 - Бөлім: ӘДҺАМ ДИУАНА ЖӘНЕ ИБРАҺИМ 3 

http:www.elarna.comoku_kk.php?tur=11&id=2045 

 

 

Бинесіп кеткен, балам-ай! 

Ғажайып мұндай қарайып, 

Көрініп таудай зорайып, 

Созылып тұрдың мұңайып! 

Қалқайып келіп, қарайып, 

Жана түсіп шоқ болып, 

Көріне түсіп жоқ болып, 

Жастай бір кеткен, балам-ай! 

Қанды жас жуып жүзімді, 

Телміртіп екі көзімді! 

Дариядай ағып қайнасам, 

Тауыса алман айтып сөзімді! 

Өлгенмен мұнан құтылмас, 

Есіме түсіп, жан балам! 

Көрде бір жатып, "аһ!" десем, 

Кебінімді өртеп күл қылып, 

Email: 

1001ertek@gmail.com

 and WWW: 

http://www.elarna.com/ertegi_kk.php

                                              638 bet 

Күйдірер көрде өзімді! 

Көз алдымда елестеп, 

Тұрып бір қалдың, балам-ай! 

Көзімнен кетіп жанарым, 

Қалмады сабыр қарарым. 

Қоярға жанды жер таппай, 

Білмедім қайда барарым! 

Өзімді мұнша қуантты. 

Үйден бір алған хабарым, 

Қармасам қолды жоқ екен — 

Уайымнан басқа табарым! 

Мидай бір тақыр шөл болып, 

Құрып бір қалдың, балам-ай! 

Атаға бала ермек-ті, 

Қызығын аз күн көрмек-ті! 

Пенденің бар ма шарасы 

Жазбаса тірі жүрмек-ті! 

Жаратқан тумақ, өлмекті, 

Пендесі оған көнбек-ті! 

Шеберлікпен үйреткен 

Пенделігін білмек-ті! 

Иенің Жаббар өзіне 

Айналып арты келмек-ті! 

Жаратқан өзі және де 

Аз күн бір көңіл бөлмек-ті! 

Қыларға қайрат-күшім жоқ, 

Сабырдан басқа ісім жақ, 

Жылаудан титтей пайда жоқ, 

[Өлімге] хайла жоқ, 

Аман бол, енді, балам-ай! 

 

349 - Бөлім: ЕКІ ЖІГІТ ПЕН БІР ШАЛДЫҢ ӘҢГІМЕСІ. 

http:www.elarna.comoku_kk.php?tur=11&id=2046 

 

 

ЕКІ ЖІГІТ ПЕН БІР ШАЛДЫҢ ӘҢГІМЕСІ. 

Айтайын аз әңгіме, құлағың сал, 

Өлеңге қарапайым болмайды обал. 

Бір үшеу жолдас болып шыға қапты, 

Солардың екеуі — жас, біреуі — шал. 

Екі жас өз-өзінен ерігіпті, 

Жеріне тез жетпестей көрініпті. 

"Бір нәрсе осы шалға қылайық!" — деп, 

Екі жас өз-өзінен желігіпті. 

— Қасына екі жастың жалғыз шалсың, 

Алданып әңгімемен жол қысқарсын! 

Үш ауыз ер басына сөз сөйлейік, 

Үш ауыз сөз таппаған азапталсын! 

Байғұс шал мақұл көріп: 

— Жарар! — дейді!. 

— Ойланып білгенінше қазар, — дейді. 

Email: 

1001ertek@gmail.com

 and WWW: 

http://www.elarna.com/ertegi_kk.php

                                              639 bet 

— Екі жас үш ауыздан сөйлегенде, 

Ішінде жалғыз кәрі қалар!—дейді. 

— Өлеңді таба алмаған сырын айтсын, 

Жүргенде таба алмаса, тұрып айтсын! 

Үш ауыз айтарға сөз таппағанды, 

Жүгендеп ерттеп қана мініп алсын! 

Екі жас үш ауыздан сөз сөйлейді, 

Ұзартып кешіктірмей тез сөйлейді. 

Екі жас міндетінен құтылған соң, 

Баяғы байғұс шалға кезек келді. 

Екі жас бір кәріні мазақтайды, 

Байғұсты: "Өлең айт!" — деп, азаптайды. 

Үш ауыз әңгімені шал таба алмай, 

Байғұс шал сасқалақтап алақтайды. 

Жаздырып шал байғұсты ерттеп алды, 

Айтысқан үшеуінің серті бар-ды. 

Бірі мініп, біреуі жетелейді, 

Әбден-ақ шаршатады байғұс шалды. 

Бірі мініп, біреуі жетелейді, 

Арасын тау мен тастың төтелейді. 

Арада бірнеше күн өтуменен, 

Кез болып бір шаһарға жетеді енді. 

Шаһарға кіріп келді жүруменен, 

Ерттеп ап шал байғұсты мінуменен. 

"Адам мінген бұларды білейік!"—деп, 

Жиылды шаһар халқы күлуменен. 

Шал байғұс есі кетіп қалжырады, 

Есінен екі жігіт тандырады. 

Қатыны патшаның мұны көріп, 

Шақыртып үшеуін де алдырады. 

Көп ұрсып екі жасты қатты қысты: 

— Қылдың, — деп, — неге мұндай бұл байғұсты?!" 

— Атандай ақсақалды қатты қинап, 

Қылыпсың кешілместей жаман істі! 

Сөзінің екі жігіт бәрін айтты, 

Қорықпастан қалың топты жарып айтты. 

Үш ауыз әңгімені шал таба алмай, 

Дағдарған әңгімеден жерін айтты. 

Екі жігіт сонда тұрып: 

— Тыңда!—дейді. 

— Өтірікті қойып, нан шынға! — дейді. 

— Біз мініп бүл кәріні қинамадық. 

Айтысқан уағда бар мұнда! — дейді. 

Сонда ханым айтады: 

— Тоқта! — дейді, 

— Тұра тұр, екі жігіт, қорықпа! — дейді. 

— Сақалың ағарғанша, кәрі байғұс, 

Бір сырың бастан кешкен жоқ па?—дейді. 

Сонда тұрып шал айтты: 

— Тақсыр ханым, 

Адасқан ақылынан мен бір шалың. 

Email: 

1001ertek@gmail.com

 and WWW: 

http://www.elarna.com/ertegi_kk.php

                                              640 bet 

Айрылып жалғызымнан, диуана боп, 

Біле алмай бір хабарын біткен халім! 

— Жаман шал, уағдаңнан жаңылғаның, 

Атындай барымтаның сабылғаның. 

Айтуға бір үш ауыз сөз таба алмай, 

Көргенің мұнша бейнет не қылғаның?! 

Дүниеде не ғып жүрген сен, кәрі шал?! 

Үш ауыз сөз таба алмай болыпсың дал. 

Күн көзді, ай ауызды хан қызы едім, 

Айтайын өз көргенім, құлағың сал. 

Қызы едім ардақтаған мен бір ханның, 

Жақпаған ешбіреуі жүрген жанның. 

Ішінде алтын сарай отырдым да, 

Кісіге базардағы көзім салдым. 

Базарда бір жігітке көзім түсті, 

Көргенше отыра алмай ішім пысты. 

Шақыртып бір кемпірден алдырдым тез, 

Жоқ едім қылған мұндай бұрын істі. 

Қасыма шақырған соң келді жігіт, 

Ойымды менің бұзық білді жігіт. 

Жегізіп түрлі тамақ, төсек салдым, 

Қылуға енді сұхбат қылып үміт. 

Жігіттің қолым салдым мойынына, 

Кетсін деп бір түн жатып қойыныма. 

Құдайым таупық берген халал жігіт, 

Сөзіме менің айтқан мойыды ма?! 

Жігіт айтты: 

— Құдайға құл — мен! — дейді, 

— Күнәны біле тұра қылман! — дейді. 

— Сенімен бір түн ойын-қызық үшін, 

Қараны ақ жүзіме салман !— дейді. 

— Бірігіп сеніменен жатпан! — дейді, 

— Қорқамын жаратушы хақтан!— дейді. 

— Ойнаған аз ғана күн қызық үшін, 

Ақыретті жалғанға сатпан! — дейді. 

— Жарқ етіп көзге түстің қайдан? — дедім, 

— Бойыңда жоқ екен-ақ шайтан! — дедім. 

"Жабысты ханның қызы болмадым! — деп, 

— Сырымды көпке барып айтар!" — дедім. 

Масқара боларымды енді білдім, 

Жігітке қайырылмастай мен не қылдым?! 

Ілтипат қылып мойнын бұрмаған соң, 

Жігітті өлтіруге ыңғай бердім. 

Жігітке келдім жайып құшағымды, 

Көрсетпей тығып келдім пышағымды. 

Пышақпен қақ жүректен салып едім, 

Жығылып байғұс жігіт жанын берді. 

Бітіріп бұл ісімді алдым енді, 

Күнәға кешілместей қалдым енді. 

Астында тас орданың қазған қойы, 

Жігітті сүйреп соған салдым енді. 

Email: 

1001ertek@gmail.com

 and WWW: 

http://www.elarna.com/ertegi_kk.php

                                              641 bet 

Ешбір жан бұл сырымды біле алмады, 

Бір күң қызым бар еді таң қалады: 

"Баласы пәлен байдың жоғалды!"— деп, 

Шулатып жұрт құлағын жар салады. 

Маңыма келе алмайды бір жан батып, 

Ешкіммен сөйлеспеймін бір тіл қатып. 

Бір жеті, оннан аса күн өткен соң, 

Сасыды өлік дене орда жатып. 

Сырымды менің мұндай жан білмейді, 

Хан қызы бұрынғыдай сәнденбейді. 

Сүйреп-ақ түн ішінде тастар едім, 

Жігітке арыстандай (арысландай) әл келмейді. 

"Бұл істі неге қылдым әуел бастан?! 

Ажалы болып бізден өлді арыстан!" 

"Сарайы хан қызының сасыпты! — деп, 

Айтар!" — деп, енді жаман сонан сасқан! 

Сол кезде ханшаңыз қатты сасқан, 

Жалғанда не өтпейді ғазиз бастан?! 

Шақырып оңашада қасыма алдым, 

Бар еді бір қара құл қызылбастан. 

Қара құл мұны естіп, күлімдейді: 

— Ханша, ұнайтын сөз — мұның! — дейді. 

Өлікті бір аударып қойды-дағы: 

— Табайын енді мұның жөнін! — дейді. 

Қара құл бұл сырымды біліп алды, 

Жымыңдап бір мұртынан күліп алды. 

— Сырыңды мұндай қылған айтамын! — деп, 

Қара құл ханшаға бүлік салды. 

Екі жігіт, бір кәрі, мұны тыңда, 

Құтылмастай пәлеге қалдым сонда. 

— Қалағаның берейін жүз қайтармай. 

Айтпашы! - деп жалындым қара құлға. 

жүктеу/скачать 11,24 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: