БөЖ тапсырмалары
жүктеу/скачать 10,74 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Шығыс Ренессанс - Пиренейден Үндістанға, Египет пен Араб түбегінен Тяньшань тауларына дейінгі аймақты қамтыды.
Тарихта Шығыс Ренессанс дәуірі деп аталатын кезеңде Орталық Азия физика, химия, математика, астрономия, география, медицина және ауыл шаруашылығы сияқты ғылымдар мен салалардың дамуына баға жетпес үлес қосқан ұлы энциклопедиялық ғалымдар мен ойшылдарды әлемге сыйға тартты. Осы уақыттың көрнекті өкілдерінің бірі-қазіргі Өзбекстанда дүниеге келген Ұлы математик Әбу Джафар Мұхаммед ибн Мұса әл – Хорезми (780-850). Аль-Хорезми үнді-араб санау жүйесін кеңінен қолдануды, сондай-ақ сандарды жазуда нөлді қолдануды жүзеге асыруда шешуші рөл атқарды. Ғалым алгебраның негізін қалаушы әкесі ретінде әлемдік ғылымда кеңінен танылды және бұл оның шығармаларының арқасында алгебралық ұғымдар Еуропадағы математиканы зерттеуде кең таралды. Оның шығармаларының бірінің атауы әлемге "алгебра" терминін берді, ал "алгоритм" сөзі ойшыл есімінің латынша дыбысынан шыққан.
Шығыс Ренессанс - Пиренейден Үндістанға, Египет пен Араб түбегінен Тяньшань тауларына дейінгі аймақты қамтыды.
Шығыс Ренессансы туралы сөз еткенде оның тағы бір бастауы сопылық бағыт (суфизм) жөнінде айтпай кетуге болмайды. Қазақстан жеріндегі ұлы ғұламалар Жүсіп Баласағұн, Сүлеймен Бақырғани, әсіресе, Қожа Ахмет Иассауи шығармашылығында сопылық сарын үлкен орын алған. Онан соң Ренессанс идеясын тек Платон мен Аристотельдің шығыстық ізбасарлары қолдады деу де сыңаржақтылық. Сопылық бағыт ислам әлемінде о баста ресми дінге қарсы оппозициялық қозғалыс ретінде туады. «Суфь» термині арабтың «жүн шекпен» деген сөзіне орайластырып алынған. Сопылар Құдайды парасатпен емес, жүрекпен түсіну керек деп жариялайды. Осы бағыттың көрнекті өкілі, кейін мұсылман пірлерінің біріне айналған — Қожа Ахмет Иассауи. Оның ең үлкен жетістігі ғасырлар бойы қалыптасқан бай түрік мәдениетін мұсылман өркениетімен шебер байланыстыруында жатыр.
жүктеу/скачать 10,74 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|