Цитоплазма мен сыртқы ортада К+, Na+ иондарын белгілі бір арақатынаста ұстау

Посттранскрипциялықбақылау

• Транскрипцияның соңы мен трансляция басталудың арасындағы кезеңпосттрансляциялықкезеңдепаталады. Ондамынаүдерістер жүреді:

  
  

• А-РНҚ-ға «қалпақтың» («кэп») және «құйрықтың» жалғануы. Бұл үдерістердің анық мәнітолық шешілмеген, бірақ а-РНҚ-ны тануға және оның ядродан цитоплазмаға шығуынажағдайтуғызады деп жорамалдайды.

  
  

• ЯдролықРНҚ-ныңпроцессингікезіндеинтрондардыңқырқылыптүсіп,қалғанэкзондардың сплайсингі (жалғануы) жүреді.Процессингке арнайы ядролық бөлшектернемесе кіші ядролық рибонуклео-протеиндер (мя РНП) қатынасады. Олардың құрамындаУ1,У2, У3, У4, У5 жәнеУ6 кіші ядролық РНП-ларболады.

  
  

• Дифференциалды немесе альтернативтік сплайсинг дифференциацияланып жатқанлимфоциттерге қажет әртүрлі белоктардың түзілуін қамтамасыз етеді. Осы альтернативтіксплайсинг механизмі бойынша екі жетілген а-РНҚ-ға сәйкес екі түрлі белок молекулалары(иммуноглобиндер)түзіледі.Біра-РНҚ-ныңқұрамындаболатынақпаратжазылғаннуклеотидтер жүйесі (экзондар) альтернативтік сплайсинг нәтижесінде екінші а-РНҚ-даақпаратыжоқ интрондар түріндеболады.

  
  

• Ядродасинтезделетінбарлықа-РНҚ-ның5%-ғажуығыцитоплазмағашықпайядродақалады.Мұныңсебебіинтрондарыалыныптасталғаннанкейінгіа-РНҚмолекуласыбөліктерінің ядрода бұзылуы т.б. болуы ықтимал. Сонымен қатар кейбір интрондар а-РНҚ-нытанып,оныңцитоплазмағашығуынакөмектеседідегенжорамалайтылады(Maсlean,Hall, 1987).

  
  

• Түзілген а-РНҚ-ның біраз бөлігі цитоплазмада ыдырап кетеді. Эукариоттық а-РНҚ-ныңыдыраужылдамдығытүрліше.А-РНҚ-ныңыдыраужылдамдығыныңтүрлішеболуыгендерактивтілігінеәсер етуімүмкін.

  
  

• Мысалы,жасушалықциклдыңбарысындагистондыбелоктардыңқарқындысинтезделуі S кезеңінің бастапқы кезінде өте қажет, өйткені осы кезеңде жаңадан түзілгенДНҚтізбектерінуклеосомаларменқамтамасызетілуітиіс.Қазіргікездегистондарсинтезінің жылдамдығы транскрипциялық деңгейде ғана емес, сонымен қатар гистондықа-РНҚыдыраужылдамдығындағыерекшеліктермендереттелетініжайлыпікірлерайтылады.

  
  

жүктеу/скачать 2,84 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: