Дина5вд б. Б., Сапина с. М. Академиялық сауаттылықТЫҢ теориялық ЖӘне практикалық негіздері оқУ ҚҰралы
жүктеу/скачать 2,16 Mb.
|
| Дәйексөздерл’ ресімдеу
Кімге ж^не қайда сілтеме жасау керектігін анықтадық, енді пайдәланыдЕан-әд^биетке сілтемені қалай ресімдеу керектігіне келейік. Алдымен, жұмыста кёздёсетп^Есяерту деп аталатын белгілерге тоқталайық. Әңгіме сіздің түсіндіруіңіздіталап ететін, мәтініңізге керекті қосымша ақпаратты қамтитын, негізгі м соншалықты қажеті жоқ, дегенмен жалпы жұмыс үшін маңызды мәтін фрагм«<гтеоі туралы болып отыр. Орналастыруға байланысты Ескертуді екіге бөлуге болады. Біріншісі беттің төменгі жағына орналастырылатын жазбалар. Оқырман ескерту берілген ақпаратты ұмытып қалмай, бірден танысуы үшін ескертуді ресімдеудің осы түрі қолданылады. Екіншісі - мәтіннен тыс, жұмыстың соңына, негізгі мәтіннен кейін орналастьірьілатын^скертүлер^Егер^ескертулер негізгі мәтіннің ішіне енПзбёй-ақ Оеругеболатын жеке шағын зерттеулерді қамтыса, ресімдеудің осы түрін қолдануға болады. Мәтіннен тыс ескертулер - негізгі мәтінді жеңілдету үшін оның мазмұндау логикасын бұзбай қосымша ақпарат берудің кең таралған және ыңғайлы түрі. Енді дереккөздерді көрсетуге келейһс Өзгелердің мәтіндерін дәйексөз ретінде келтіру немесе келтірмеу кезінде жиі кездесетін қателіктер мынадай: дәйексөз алынған дереккөзге сілтеме жасамауг дәйексөз алынған дереккөзді толық сипаттамау; *~узаігасйексөз келтіру;_____ дәйексөзді қате беру; сілтеменіңбиблиографияға сәйкес келмеуі. Бірінші жағдай плагиат деп аталады. дегеніміз - өзге-адамның идеялары мен сөздерін алып, өзінікі ретінде ұсыну; дереккәзге сілтеме жасамай, өзгенің идеясын пайдалану. Бү ық құқықгар туралы заңнама талаптарына сай заңапдындажауаптылыққа>ерхұғаәкелуі мүмкін. Плагиатпен айналысу құқықтъіқ жаүаптылықпен қоса кәсіби акадедмялық этиканың ережелерін бұзу бЪпыл саиалады. Мұндай оқиғаларжиі кездеседі. Интернет жүйесінің дамуы да плагиат мүмкіндіктерін кеңейтіп отыр. Болашақта бұл жағдай өзгереді деп ойлаймыз. Академиялық көпшілік плагиат жасаумен іалысқан студент жұмысына қанағаттанарлықсыз баға қойылуы керек 55
деп санайды. Кейбір шетелдік оқу орындарында мұндай студентті ьп/цан шығару тәжірибесі де бар. Екінші қателікке сіз өзгенің сөзін тырнақшаға алып, авторын көрсетіп, __ £ірақ дереккөздің сипаттамасын анық бермеген немесе ондай мәліметті Үшінші қателік те кең таралған. Сілтеме тйпх^^оде ресімделген, бірақ келтірген дәйексөзіңіз тым көлемді, беттің жартыдьы алады, тіпті атап көрсеткендей, автордың ойынша» деп басталатын сөйлемнён кейін тырнақшаға алынған сол автордың бір бет мәтіні келтіріледі. Бұл дәйексөз келтіру-м^ргоға^н бұзғандық болып саналады. і^гтгғПмГқателік дәйексөзді дәл бермеумен байланысты. Дәйексөз 'Сбңғы үтір, нүктесіне дейін дәл берілуі тиіс. Егер автор сөзді курсивпен немесе қою әріптермен берсе, сіз де дәл солай қайталауыңыз қажет. Қазіргі грамматикалық немесе стилистикалық нормаларға сай келмейтін ескі материалдармен жұмыс жасасаңыз да, дереккөзді өзгертпей бергеніңіз жөн. Мәтінге сәл болса да өзгеріс кіргізсеңіз (сөз қосасыз, курсивпен жазасыз т.б.), бұл туралы жақша ішінде ескертуіңіз керек, мысалы, «(курсив біздікі)» деп жазу қабылданған. Келесі қателік алдыңғылары сияқты өрескел болмағанымен, кең таралған қате. Барлық дәйексөзіңізге тиісті сілтемелер келтірілген, алайда олар пайдаланылған әдебиет тізімінде көрсетілмеген немесе берілу реті сәйкес келмёйді. Бұл кемшілікті дұрыстау оңай деп ойлаймыз. жүктеу/скачать 2,16 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|