Э. А. Абдыкеримова



Pdf көрінісі
бет22/85
Дата03.02.2023
өлшемі1,31 Mb.
#65038
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   85
 
 
Дәріс №5.
 
Сандық автоматтарда ақпаратты ӛрнектеу. Санау 
жҥйелері 
Дәріс жоспары: 
5.1 Ақпаратты ӛрнектеу ҥшін санау жҥйесін таңдау 
5.2 Позициялық емес санау жҥйесі 
5.3 Позициялық санау жҥйесі 
5.4 Ондық санау жҥйесі 
5.5 Екілік санау жҥйесі 
5.6 Сегіздік санау жҥйесі 
5.7 Он алтылық санау жҥйесі 
 
5.1 Ақпаратты ӛрнектеу ҥшін санау жҥйесін таңдау 
Ақпарат ЭЕМ-ге қатысты сыртқы дҥниеде ҥздіксіз немесе дискретті тҥрде 
ӛрнектеледі. ЭЕМ ішінде ақпарат әрқашанда белгілі бір санау жҥйелеріндегі 
сандар тҥрінде ӛрнектеледі. Сандық автоматтардағы санау жҥйелерін таңдау 
туралы сҧрақ - жеке қҧрылғылардың алгоритмдерінің қызметін жобалаудың
сондай-ақ осы автоматтың техникалық сипаттамаларын есептеудің маңызды 
сҧрақтарының бірі болып табылады. 
Санау жҥйелері - сандарды цифрлық таңбалар немесе символдармен 
жазудың тәсілдері мен ережелерінің жиынтығы. Бізге кеңінен таныс санау 
жҥйесі ондық санау жҥйесі болып табылады, онда сандарды жазу ҥшін 0, 1, ..., 9 
цифрлар қолданылады. Сандарды цифрлы таңбалармен жазудың кӛптеген тҥрі 
бар. Практикалық қолдануға арналған кез келген санау жҥйесі тӛмендегілерді 
қамтамасыз етуі тиіс: 


40 
- шамалардың қарастырылып отырған аралығында кез келген санды 
ӛрнектеу мҥмкіндігі; 
- ӛрнектеудің жалғыздылығы (символдардың әрбір тіркесіне тек қана бір 
шама сәйкес қойылуы қажет); 
- сандарға амал қолданудың қарапайымдығы. 
Сандарды ӛрнектеу жҥйелерінің барлығы позициялық және позициялық 
емес болып бӛлінеді. 
Сандарды жазудың ең қарапайым тәсілі тӛмендегі ӛрнекпен сипатталады








k
i
i
i
k
D
D
D
D
D
A
1
2
1
...

мҧндағы А
D
 - D санау жҥйесінде А санын жазу; D
і 
- жҥйенің D={D
1
, D
2
, …, D
k

негізін қҧрайтын символдары. Санаудың позициялық емес жҥйесі осы ҧстаным 
бойынша қҧрылған. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   85




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет