Электролитік диссоциация теориясы §1 Электролиттік диссоциация теориясының негізгі қағидалары Электролиттер Электролит

§9VII-тарауға қатысты « Электролиттік диссоциация теориясы»

жүктеу/скачать 256,43 Kb.

бет	8/9
Дата	04.09.2023
өлшемі	256,43 Kb.
	#106081

1 2 3 4 5 6 7 8 9

Байланысты:
лекция -8

§9VII-тарауға қатысты « Электролиттік диссоциация теориясы»
бойынша шығарылатын типтік есептер мен жаттығулар

8.1 Қышқылдық-негіздік диссоциация

Мышьяк (ІІІ), азот (ІІІ), стронций оксидтерінің гидраттарының қышқылдық-негіздік қасиеттерін анықтап, диссоциациялану теңдеуін жазыңыз.
Жаттығуды шешу үшін осы көрсетілген элементтермен оттек, сутектің электртерістілігін анықтамадан жазып аламыз.

Берілгені: Шешуі:

1)χ(As) = 2,1 Гидроксидтің жалпы формуласы ЭOH арасындағы байланыстың қайсысы полюстірек екендігін электртерістілік мәндерін пайдалану арқылы есептейміз:
χ(N) = 3,07
χ(Sr) = 0,99 2) As – O – H. ∆χ(As – O) = 3,5-2,1 = 1,4
χ(O) = 3,5 ∆χ(O – H) = 3,5-2,1 = 1,4
χ(H) = 2,1 ∆χ(As – O) = ∆χ(O – H) = 1,4; олай болса қосылыс екідайлы:

Т/к: ∆χ-? 3) N – O – H. ∆χ(N – O) = 3.5 - 3.07 = 0.43
∆χ(O – H) = 1.4
∆χ(N – O) < ∆χ(O – H), олай болса, қосылыс қышқылдарша иондарға ыдырайды.

4) Sr - O – H. ∆χ(Sr - O) = 3,5 – 0,99 = 2,51
∆χ(O – H) = 1,4
∆χ(S r - O) > ∆χ(O – H), олай болса қосылыс негіздерше иондарға ыдырайды.

8.2 Күшті электролит диссоциациясы

Массасы 14,2г Na₂SO₄ 900г суда еріген, ерітінді тығыздығы 1,08 г/мл болса, ерітіндідегі заттың диссоциациялану дәрежесі 80% болса, ерітіндідегі иондар концентрациясын анықтаңыз.

Берілгені: Шешуі:

1)m(Na₂SO₄) =14,2 г 2) Na₂SO₄ ↔ 2Na⁺ + SO₄^2-
^{ν, моль 1 2 1}
m(H₂O) = 900 г 3)
ρ = 1,08 г/мл m = 900 + 14,2 = 914,2 г.
α = 80%
M(Na₂SO₄) = 142 г/моль; C(Na₂SO₄) = 14,2/(142·0,846) =
= 0,118 моль/л
Т/к: C`(Na⁺, SO₄^2-)-? n(Na⁺) = 2 n(SO₄^2-) = 1
4)C`(Na⁺) = 0,118·0,8·2 = 0,189 моль/л
C`(SO₄^2-) = 0,118·0,8 = 0,095 моль/л
5) Жауабы: 0,189 моль/л, 0,095 моль/л.
8.3 Әлсіз электролит диссоциациясы
Концентрация 0,1 моль/л көгерткіш қышқылының диссоциациялану дәрежесін, және иондар концентрациясын анықтаңыз.
Берілгені: Шешуі:
HCN ↔ H⁺ + CN^-
1)С(HCN) = 0,1 моль/л ν,моль 1 1 1
=
Т/к: α(HCN)-? 2)К_Д(HCN) = 5·10^-10
3)
4) C^I = C ∙α∙ n n = 1 [H⁺] = [CN^-]
C^I(H⁺) = 10^-1∙ 7,071 ∙ 10^-5 = 7,07 ∙ 10^-6 моль/л
5) Жауабы: 7,071 · 10^-6 моль/л

8.4 Сутектік көрсеткіш (күшті электролит үшін)

Концентрациясы 5,7·10^-4 моль/л NaOH ерітіндісінің сутектік көрсеткішін есептеңіз.
Берілгені: Шешуі:
1)C(NaOH) = 5,7·10^-4 моль/л 2)
Т/к: pH = ? С` = Cnα
3) C`(Na⁺ , OH^- ) = 5,7·10^-4 моль/л
₄₎

6)Жауабы: 10,76

8.5 Әлсіз электролит үшін сутектік көрсеткішін анықтау

б) Концентрациясы 0,02 молярлы азотты қышқылдың сутектік көрсеткішін есептеңіз.

Берілгені: Шешуі:

1)C(HNO₂) = 0,02 моль/л 2)
Т/к: pH = ?
3)
4) С`(H⁺,NO₂^-) = Cnα; n = 1моль
С`(H⁺) = 2,10^-2·1,596·10^-1 = 3,19·10^-3 моль/л
5) pH = -lg [H⁺]; pH = -lg3,19·10^-3 =
=-(lg3,19 + lg 10^-3) = -(0,504 – 3) = 2,495
Жауабы: 2,495
8.6 Тұздар гидролизі
Концентрациясы 0,1 молярлы калий цианиді ерітіндісінің гидролиздену константасын, гидролиздену дәрежесін сутектік көрсеткішін есептеңіз.
Берілгені: Шешуі:
1)C(KCN) = 0,1 моль/л 2)
т/к: К_Г, Һ, pH = ?
3)
4)
5) С`(OH^-) = Chn; n = 1
C`(OH^-) = 0,1 · 1,414 ·10^-2 = 1,414·10^-3моль/л
6)
7) pH = -lg [H⁺]; pH = - lg 7,072 · 10^-12 = -(lg 7,072 +
+ lg10^-12) = -(0,819 – 12) =11,18
pH > 7 – орта негіздік.
8) Жауабы: 2 · 10^-5; 1,414 · 10^-2; 11,18

8.7 Концентрациясы 0,1 молярлы аммоний хлоридінің ерітіндісінің сутектік көрсеткішін есептеңіз.

Берілгені: Шешуі:
1)С (NH₄Cl) = 0,1 моль/л Тұз күшті қышқыл (HCl) мен әлсіз негіз (NH₄OH)

Т\к: рН - ? әрекеттесуінен түзілген.

2) NH₄Cl → NH₄⁺+ Cl^-
HOH → H⁺ + OH^-

Олай болса, рН<7 болуы тиіс

3) pH = 7 -

РК (NH₄OH) = 4,75

4)Жауабы: 5,13.

8.8 Концентрациялары 0,1 молярлы NH₄CN және NH₄NO₂ тұздары ерітінділерінің сутектік көрсеткіштерін есептеп, салыстырып, түсіндіріңіз.

Берілгені: 1)С(NH₄CN)=C (NH₄NO₂) = 0,1 моль/л	Шешуі: 2)NH₄CN, NH₄NO₂ тұздары әлсіз қышқыл негіз тұздарына жатады. рК (NH₄OH)=4,75; рK (HCN)=9,1; рK (HNO₂)=3,4 pH (NH₄CN_ер-ді)> pH (NH₄NO_{2 ер-ді})
Т/к: рН - ?

Цианид ортасы әлсіз негіздік болса, нитрит ерітіндісі - әлсіз қышқылдық, олай болу себебі көгірткіш қышқыл (HCN) азотты қышқылға (HNO₂) қарағанда әлсіз.
3)Жауабы: 9,18; 6,33

8.9 Ерігіштік көбейтіндісі
Заттың ерігіштік көбейтіндісі бойынша ерігіштігін анықтау.
Ерігіштік көбейтіндісінің мәні 3,2·10^-34 болатын алюминий гидроксидінің ерігіштігін мoль/л және г/л есебімен анықтаңыз.

Берілгені: Шешуі:

1)K_S(Al(OH)₃) = 3,2·10^-342) AI(OH)₃ ↔ AI⁺³ + 3OH^-
Т/к: S{ моль/л, г/л } = ? ν,моль 1 1 3

3)Заттың ерігіштігін S = x моль/л деп белгілесек, оның қанық ерітіндісіндегі иондар концентрациялары:

4) С(Al³⁺) = x моль/л C(OH^-) = 3x моль/л
5)
6) 3,2 · 10^-34= x· (3x)³ = 27 x⁴

7)M(Al(OH)₃) = 78 г/моль; m = νM
8)m(Al(OH)₃) = 78·1,855·10^-9 = 1,447·10^-7 г

9)Жауабы: 1,855·10^-9 моль/л; 1,447·10^-7 г/л

8.10 Қаныққан күміс иодаты ерітіндісінің 3 литрінде 0,176г күміс болса, оның ерігіштік көбейтіндісі қандай?

Берілгені: Шешуі:
1)V_ер-ді= 3л 2)
m(Ag) = 0,176г ν, моль 1 1 1
Т/к: K_S(AgJO3) = ?
3)
4)Жауабы: 2,95·10^-7

8.11Тұнбаның түсу шартына есеп

Диссоциациялану дәрежесі 75% Cd(NO₃)₂ – нің 1л, 0,05 моль/л ерітіндісіне көлемі 1л 0,005 моль/л диссоциациянің дәрежесі 87% Na₂S ерітіндісі араластырылғанда кадмий сульфиді тұнбаға түсе ме, егер K_S(CdS) = 7.1·10^-28 болса?

Берілгені: Шешуі:

1)V_ер-ді (Na₂S)=V_ер-ді (Cd(NO₃)₂=1 л

C(Cd(NO₃)₂) = 0,05 моль/л
С(Na₂S) = 0,005 моль/л
α(Cd(NO₃)₂) = 75%
α(Na₂S) = 87%
С(Na₂S) = 0,0025 моль/л 3) Ерітіндінің жалпы көлемі екі есе
артқандықтан, заттар
концентрациялары екі есе кемиді,
олай болса:
Т/к: тұнба түсе ме? C(Cd(NO₃)₂) = 0,025 м, 0,25 л
Cd(NO₃)₂↔ Cd⁺² + 2NO₃^-
v, моль 1 1 2
n(Cd⁺²) = 1 моль

5)
ν,моль 1 2 1
6)
7) моль/л
8)
7,1·10^-28< 4,078·10^-5
олай болса, тұнба түседі.

9)Жауабы: тұнба түседі.

8.12 Күшті электролит ерітінділеріндегі иондардың активтілігін есептеу

Ерітіндідегі барий хлоридінің эквивалентінің молярлы концентрациясы 0,02 моль/л болса иондардың активтіліктерін есептеңдер.

Берілгені

Шешуі

= 0,002 моль/л
Т/к: a(Ba⁺²), a(CI^-) -?

2) Заттың эквивалентінің молярлы концентрациясын молярлыға айналдыру.
=0,001моль/л
3) Иондардың концентрациясын есептеу.

ν, моль 1 1 2
C^| = C∙α ∙ n ,
C^|(Ba⁺²) = 0,001 моль/л
C^|(CI^-) = 2 ∙ 0,001 = 0,002 моль/л

4) Иондық күшін есептеу

; = 0,003
5) Активтілік көрсеткішін есептеу.
Ig f = - 0,5z²
Ig f (Ba⁺²) = - 0,5 ∙ 4 = -0,1095 = 1, 8905
f (Ba⁺²) = 0,7771
Ig f(CI^-) = - 0,5 ∙ = -0,0274 = 1, 9726
f(CI^-) = 0,9389
6) Иондардың активтіліктерін есептеу
a = f ∙ c
а(Ba⁺²) = 0,7771 ∙0,001 = 7,8 ∙ 10^-4 моль/л
а(CI^-) = 0,9389 ∙0,002 = 1,87 ∙ 10^-³ моль/л
7)Жауабы: 7,8 ∙ 10^-4 моль/л, 1,87 ∙ 10^-³ моль/л

8.13 Кешенді қосылыстар диссоциациясы

Концентрациясы 0,05 моль/л кешенді қосылыс Na₃[Ag(S₂O₃)₂] құрамында концентрациясы 0,01 моль/л Na₂S₂O₃ бар ерітіндіге калий сульфаты сульфиді мен хроматы ерітінділерімен әсер еткенде қай жағдайда тұнба алдымен түседі?Реакцияға қажетті хромат және сульфид, сульфат иондарының концентрацияларын есептеңдер.

Берілгені
1)C Na₃[Ag(S₂O₃)₂] = 0,05моль/л
C(Na₂S₂O₃) = 0,01моль/л

Шешуі:2)Na₃[Ag(S₂O₃)₂] ↔ 3Na⁺ + [Ag(S₂O₃)₂]^3-
[Ag(S₂O₃)₂]³^- ↔ Ag⁺ + 2 S₂O₃^2-

Т/К С^I(CrO₄^2-) - ?
С^I(S^2-) - ?
С^I(SO₄^2-) - ?

Ерітіндіге бөлінетін күміс иондарының концентрациясын есептеу.

[Ag⁺] =
Кешенді ионның диссоциациялануынан пайда болатын тиосульфат иондарының концентрациясы ерітіндідегі натрий тиосульфатының бөлетін иондарының концентрациясына қарағанда өте аз, сондықтан С^I(S₂О₃^2-) = 0,01 моль/л десек:

3)Күміс иондарын тұндыру қажетті хромат, сульфид, сульфат и иондарының концентрацияларын есептейік.
К_s(Ag₂CrO₄) = 4∙10^-12,
К_s(Ag₂SO₄) = 2∙10^-5,
К_s(Ag₂S) = 6∙10^-50
a) Ag₂CrO₄ ↔ 2Ag⁺ + CrO₄^2-
б) Ag₂SO₄ ↔ 2Ag⁺ + SO₄^2-
в) Ag₂S↔ 2Ag⁺ + S^2-
а) К_s = [Ag⁺]² ∙ [CrO₄^2-] = 4∙10^-12
[CrO₄^2-] =

Тұнба түсу шарты бойынша:
К_s<[Ag⁺]² ∙ [CrO₄^-2], олай болса, хромат иондарының ерітіндідегі концентрациясы 1,3∙ 10^-9 моль/л – ден артық болса, зат тұнбаға түседі.
б) [SO₄^-2] =

қажетті сульфат иондарының концентрациясы тым жоғары сондықтан күміс сульфаты тұнбаға түспейді.

в) [S^-2] = , сульфид иондарының концентрациясы анықталған концентрациядан жоғары болса тұнба түседі.
Жауабы:қажетті аниондар концентрациясын өзара салыстырсақ:
С^I(S^-2)<(CrO₄^-2), сондықтан күмістің кешенді қосылысының бірдей мөлшерінен алдымен қара күміс сульфиді, содан кейін сары түсті хромат тұнады, ал күміс сульфатын тұндыра алмаймыз.

жүктеу/скачать 256,43 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6 7 8 9