Азаматтық ғимаратты электрмен жабдықтау жүйесін үш фазалық электрмен қуаттаймыз



бет11/11
Дата07.09.2023
өлшемі62,61 Kb.
#106454
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
26 билет

    1. кВ дейінгі кернеулі қондырғыларда электр желілерін қорғау

Автоматты өшіретін электр цептерін нормалды емес режимде қорғайтын аппаратты қорғаудың аппараты дейді.Желілерде және кернеу қондырғыларында 1 000 В дейін нормалды режим мүмкін, токтың жоғарылауымен байланысты, шамадан тыс көп электрдвигателдердің өздігінен қосылуына, қысқа тұйықталуына әкеледі.Бұл нормалды емес режим электр желілерінің және құралдарының бұзылуына, адам үшін қауіпті жағдайдың туыына әкеледі. Сондықтан желілер мен қондырғылар шамадан тыс токтың көбеюуінен және токтың қысқа тұйықталуынан қорғалуы тиіс. Электрлік желілер шамадан тыс токтың көбеюуінен және токтың қысқа тұйықталуынан және тек токтың қысқа тұйықталуынан қорғалуы керек.Шамадан тыс көбею қорғалуына:
Мекеме ішіндегі желілер, ашық қорғалмаған оқшаулана жүргізілген сымдар немесе сымның жанғыш тысы
мекеме ішіндегі желілер, қорғағыш сымдар орнатылған ,трубаға жүргізілген,құрылыстық жанбайтын конструкциялар.
 қоғамдық және сауда мекемелерінде жарықтандыру желілері, қызметтік -тұрмыстық мекемеде өнеркәсіптік кәсіпорында,тұрмыстық және тасымалды электрприемниктер желілерін қоса, сонымен қоса өртқауіпсіздігі өнеркәсіптік мекемесі
 өнеркәсіптік кәсіпорынның қуатты желілері , қоғамдық тұрғын ғимараттарында ,сауда мекемелерінде, технологиялық үдерістің шарты бойынша немесе желілердің жұмыс режимінде олардың шамадан тыс көбеюі мүмкін.Желілердің жарылу қаупі бар түрлері
Сыртқы қондырғылардың технологиялық үдерісіне немесе
Желілердің жұмыс режиміне тәуелді емес.
Қалған барлық желілер шамадан тыс көбеюден қорғанысты талап
Етпейді, сондықтан олар токтың қысқа тұйықталуынан қорғалуы тиіс. Қорғаныс аппаратына төменгі және жоғары шекті кернеуді сақтандырғыш және автоматты ажыратқыштар жатады
2) Өндірістік санитария жүйесі
Өндірістік санитария – зиянды өндірістік факторлардың жұмыс істеушілерге əсерінің алдын алатын ұйымдық, гигиеналық, санитарлық-техникалық іс-шаралар мен құралдар жүйесі.
1) кВ кернеулі электр қондырғыларындағы электр жүктемелерінің есебі
Желілердегі кернеуі 1000 В дейінгі электр жүктемелерін анықтауда (күш шкафы, магистралдар, шинасымдар) есептеудің келесідей дәйектілігі сақталады:
1) және де олардың орташа активті және реактивті жүктемелерін қосып есептейді;
t,ай
ЭЛЕКТР ҚОНДЫРҒЫЛАРЫНДАҒЫ 1 ШАРШЫ КЕРНЕУІ ЭЛЕКТР ЖҮКТЕМЕЛЕРІН ЕСЕПТЕУ
64
2)Топтық қолдану коэффициентін Ки қуаттың орташа алынған коэффициентін cosj анықтайды;
3)Электр қабылдағыштардың тиімді санын анықтайды пэ;
4) әр түрлі қолданыс көрсеткіштеріндегі активті қуаттылықтың көрсеткіштерінің тәуелдігінің қисықтары бойынша максимум көрсеткішіні анықтайды Kmax, ал сонан соң есептік активті қуатын Рр және есептік реактивті қуатын анықтайды Qp;
5)егер аталған есептк түйінде тұрақты жүктемесе кестесі бар электр қабылдағыштар болса, онда сомалық номиналды қуатын және осы электр қаылдағыштарының орташа жүктемесін анықтайды;
6)түйін бойынша жалпы есептік күш жүктемесін ауыспалы кестесі барэлектр қабылдағыштарының максималды жүктемелері мен тұрақты жүктеме кестелері бар электр қабылдағыштарының жүктемелерін қосу арқылы табады;
7)толық күш жүктемесін, есептік (жарты сағаттық) және ең жоғарғы токты анықтайды.


  1. билет

1)Автотрансформатор — трансформатордың бір түрі; бір немесе бірнеше ұшы бар жалғыз орамнан тұрады.
Кернеу төмендеткіш» автотрансформаторда ену кернеуі (электр желісінің кернеуі) бүкіл орамға беріліп, шығу кернеуі (жүктеме) оның бір ғана бөлігінен (шығу көзі мен орамның шеткі бір тарамының аралығында) таратылады; ал «кернеу күшейткіш» автотрансформаторда желі орамның бір бөлігіне және жүктеме қуат орамға тұтас қосылады.

2)Электр жарақаты – электр энергиясының әсерінен организмде жергілікті және жалпы өзгерістердің пайда болуы. Электр жарақаты салыстырмалы түрде сирек кездеседі және әртүрлі авторлардың пікірінше, барлық термиялық жарақаттардың 1-2,5% аспайды. Электр тогынан қайтыс болу жиілігі шамамен 10% құрайды. Жарақаттың жиі салдары зардап шеккендердің мүгедектігі болып табылады. Дене электр тогымен зақымдалған кезде токтың спецификалық және спецификалық емес әсері ажыратылады. Токтың ерекше әрекеті биологиялық, электрохимиялық, жылулық және механикалық әсерлерде көрінеді. Денеге электр тогының әсерінен жергілікті зақымданулардың келесі түрлері бар: контактілі зақымданулар (шынайы электрлік күйік); вольт доғасының жарқылынан жанып кетеді; қайталама термиялық күйіктер; аралас және аралас зақымданулар.



3) Уақыт релесі электр қозғалтқышының қуат тізбектерін басқару және қысқа тұйықталудан қорғауды қамтамасыз ету үшін қажет.
Уақыт релесі көмегімен автоматтандыруды қосу немесе өшіруді бағдарламалау, жарықтандыру жүзеге асырылады, сонымен қатар станоктардың жұмысы бақыланады.


  1. билет

1) Электрмен жабдыктау деп тутынушыларды
электранергиямен камтамасыз етуді айтады, электрмен жабдыктау жуйесі тутынушыларды электрэнергиямен камтамасыз етуге арналган
электркондырнылардын жиынтыны. Электрмен жабдыктау жуйесі ауданды, каланы, касіпорынды электрмен жабдыктайтын езара байланыстаны электр
кондыргылардын жиынтығы деп те аныкталуы мумкін.
Тутынушы - электрэнергия кабылдагыштары электр торабына косылан жане электрэнергиясын пайдаланатын касіпорын, мекеме, аймагы белек цех, курылыс аланы, патер.
2) Жоспардан тыс нұсқау тағайындамасы
Еңбек қорғау ережелері немесе технологиялық процестер өзгергенде, жұмыскерлер қауіпсіздік талаптарын бұзған жағдайларда, өндірісте жарақат, апат, жарылыс және өрт болған кезде, ұзақ уақыт үзіліс (30-60 күн) болған кезде өткізеді.
3)Қысқа тұйықталу шарттары бойынша электр аппараттарын және өткізгіштерді таңдау
Қысқа тұйықталу (одан әрі – ҚТ) тәртібінде мыналар тексерілу қажет: 1 кВ-тан асатын электр құрылғыларында:
Электрлік аппараттар, ток өткізгіштер, кәбілдер және басқа да өткізгіштер, сондай-ақ олар үшін тіреу және ұстап тұратын құрылғылар;
1 кВ дейінгі электр құрылғыларында – тек үлестіруші қалқандар, ток сымдары және күштік шкафтар. Тек ҚТ тәртібіндегі ток трансформаторлары тексерілмейді.
Сөрелермен, жабындармен және т.б. бөлінетін қоректендіретін жинақтық шиналардан (желіден таралатын – негізгі тізбектің элементтерінен) бөлінген және реакторға дейінгі өткізгіштер мен аппараттар орналасқан жабық тарату қондырғыларының реактивті желілерінде, егер реактор сол ғимаратта орналасса және шиналарымен жалғанса реактор артындағы ҚТ тогы бойынша таңдалады.
Жинақтық шиналардан шиналық тармақтар бөлгіш сөрелерге дейін және соңғысындағы оқшауланған өткізгіш ҚТ-дан реакторға дейін таңдалуы тиіс.


  1. билет

1)Электр энергетикалық жүйелерді
Электр энергетикалық жүйелердің жұмыс істеу ерекшелігі, электр станциялары тұтынушылардың жүктемесін, желінің өз қажеттіліктері мен шығындарын жабу үшін қажет болғандықтан, сонша қуат алу керек. Сондықтан станциялар мен желілердің жабдықтары тұтынушыларды күндізгі немесе жыл ішінде жүктелген кез-келген мерзімді өзгерістерге дайын болуы керек.Электр станциясының ең үнемді жұмыс істеуі үшін электр энергиясының диспетчерлік қызметтерінің қызметкерлері электр энергиясына деген сұраныстың қалай өзгеретінін білу керек. Бұл өзгерістерді біле отырып, персонал жүктемені азайту кезінде қажетті генераторлық санын тоқтатуға дайындала алады және, керісінше, энергияны тұтынуды арттыру арқылы бастапқы сақтық генераторларына дайындалады.
Сондай-ақ, бірқатар тұтынушылар энергетикалық жүйелерден электр энергиясын тұтыну болып табылатындығын ескеру қажет, бұл олар жазатайым оқиғалар мен адам өліміне алып келуі мүмкін, себебі кәсіпорындардың бос уақытын және тауарларды азайтуға әкелуі мүмкін және т.б. Сондықтан энергетикалық жүйелердің жұмысына мынадай негізгі талаптар қойылады:
Электр жабдығының үзіліссіз жұмысы және электрмен жабдықтау жүйелерінің сенімді жұмыс істеуі;
Кернеу мен жиілікте тұтынушыларға электр энергиясының қажетті сапасын қамтамасыз ету.
Бұл талаптарды қамтамасыз ету үшін энергетикалық жүйелер басқару, бақылау, байланыс, электр станцияларының, электр беру желілерінің және төмендеткіш шағын станциялардың орналасуының айқын мнемоникалық диаграммасымен жабдықталған арнайы бақылау бөлмелерімен жабдықталған.
Диспетчерлік қызметтің айырықша ерекшелігі – электр станцияларын, электр желілерін және тұтынушыларға электрмен жабдықтауды диспетчердің толық жауапкершілігі. Диспетчерді реттеу заң болып табылады және энергия жүйесінің барлық бөліктері сөзсіз орындалуы керек.
Максималды жүктемені қамту арқылы электр энергиясын өндіру және бөлу жоспарын іске асыру;

2)Кернеуі 1000 В жоғары электр қондырғыларындағы негізгі оқшаулағыш құралдар кернеуі 1000 В жоғары электр қондырғыларындағы негізгі оқшаулағыш құралдарға оқшаулағыш қарнақтар, оқшаулағыш жəне электр өлшегіш қысқыштар, кернеу сілтегіштері, оқшаулағыш алынбалы мұнаралар мен баспалдақтар, т.б., алаңдар жəне т.б., ал 1000 В дейінгі электр қондырғыларында, көрсетілгендерден басқа, оқшаулағыш тұтқалары бар диэлектрлік қолғаптар мен аспаптар жатады.


3) Сыртқы мақсаттарда найзағайдан қорғауды жерге тұйықтау, ағымдық қорғағыш пен найзағай детекторын орнату қарастырылған. Осындай жүйенің функциясы өте қарапайым: найзағай қабылдағышы шатырдың өзінде әсер етеді, содан кейін ол ағымдағы коллекторға ауысады, ал уақытты топырақтағы энергияны бейтараптайды.Найзағайдан қорғау ғимаратты өрттен қорғайды және электр жабдықтарын сақтайды. Осындай қорғанысты сыртқы және ішкі бөлімдерге бөлуге болады, біріншіден тікелей найзағай болмайды, ал ішкі электр тогының секірулерінде электр желісінің қауіпсіздігін қамтамасыз етеді.


  1. билет

1)Токпен зақымданудың қауіпті жағдайлары

    1. Ток өткізгіш бөліктерге кездейсоқ екі фазалы немесе бір фазалы

жанасу

    1. Адамның жоғары кернеулі шиналарға қауіпті қашықтыққа

жақындауы (нормативтер бойынша ең аз қашықтық -0,7 м)

    1. Оқшаулағыштың бүлінуінен немесе персоналдың қате əрекетінен

Кернеу астында болуы мүмкін жабдықтың ток жүрмейтін металл
Бөліктеріне жанасу

    1. Адам жерге құлап кеткен сымнан ток жүретін аймақ бойымен қозғалғанда немесе ток өткізгіш бөліктердің жерге тұйықталуынан адымдық кернеуге түсуі.

2)Шинасымдары өндірістік ғимараттарында, өнеркәсіптік кәсіпорындарында және т.б. электр қауатын тасымалдау және


Таратуға арналып қызмет атқаратын оқшауланбаған немесе оқшауланған өткізгіштерден, ажыратқыштар мен құрастырылымдарынан тұратын құрылғыны білдіреді.Электр сымдардың қарапайым түрлерімен салыстырғанда шинасымдары электрмен жабдықтаудың жоғары сенімділігін қамтамасыз етеді, монтаждау жұмыстары кезінде уақыттың және құралдардың тапшы шығындарын талап етеді, сонымен қатар оларды қауіпті жалғастырумен және ажыратумен және басқа электрқабылдағыштардың электр жабдықтауында үзіліссіз цехта электрқабылдағыштарды жылжытуға мүмкіндік береді
3)Дифференциалды қорғаудың тағайындалуы және жұмыс істеу қағидаты
Тағайындалуы: электр объектілерін уақыт ұстанымынсыз іріктелудің абсолюттік дәрежесі бар бақыланатын аймақтың ішінде туындайтын апаттардан қорғау.
Дифференциалды қорғанудың жұмыс істеу қағидаты. Өлшеу кешенімен ток трансформаторларынан және реледен тұратын дифференциалды орган жұмыс істейді, әр түрлі учаскелердегі токтардың бағытын үнемі қадағалап отырады және олар өзгерген кезде іске қосылады. Номиналды тұрғыда, жұмыс режимінде жүктеме тогы генераторлық
Ұшынан тұтынушыларға өтеді және барлық желі бойынша бір бағытқа ие
болады. Оны өлшеу релесі қадағалайды және ескереді. Егер бақыланатын
учаскеде қысқа тұйықталу пайда болса, онда токтар оны барлық жағынан
қоректендіре бастайды. Тұтынушы желісінің соңында ток бағытын қарама-
қарсы бағытқа ауыстырады. Бұл дифференциалды органмен есептеледі: ол ажыратуға логикалық сызбаны іске қосады және іске қосады. Дифференциалды қорғаныс екі түрлі
Қағида бойынша жұмыс істейді:
1.Бойлықпен;
2.Көлденең.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет