9.2. ҰЙҚЫБЕЗДІҢ ГОРМОНАЛЬДЫ-БЕЛСЕНДІ ІСІКТЕРІМЕН СЫРҚАТТАНҒАН НАУҚАСТАРДЫ ЗЕРТТЕУ ӘДІСТЕРІ
Қант диабетінен басқа, қазіргі таңда ҰБ-дің эндокринді бөлігінің аурулары панкреатикалық гормондардың шек тыс артық болуымен патогенетикалық тығыз байланысты, яғни гормональды белсенді ісіктермен тікелей байланысты (9.2 кесте). Бұл аурулардың клиникалық көрінісі гетерогенді және қандайда бір гормонның артық өндірілуіне байланысты көрінісімен анықталады, егер қатерлі ісік болса, оның инвазивті өсіп, метастаз берумен тікелей байланысты.
9.2 кесте. Ұйқыбез және асқазан-ішек жолдарының (ҰБ- ұйқыбез, 12ЕІ- он екі елі ішек, ВИП- вазоактивті интестинальды пептид) эндокринді ісіктері
Ісік
|
Басты симптомдары
|
Локализациясы
|
Бөлетін гормондары
|
Қатерлі ісіктерден үлес салмағы %
|
Инсулинома
|
Гипогликемиялық синдром
|
ҰБ
|
Инсулин
|
<5
|
Гастринома
|
Рецидив беруші ойық жаралар, диарея
|
ҰБ, 12ЕІ
|
Гастрин
|
>90
|
ВИПома
|
Ауыр диарея, гипокалиемия
|
ҰБ, симпатикалық баған
|
ВИП
|
<75
|
Глюкагонома
|
Некроздық миграциялаушы эритема
|
ҰБ
|
Глюкагон
|
>50
|
Карциноид
|
Диарея, бронхоспазм
|
Аш ішек, ҰБ
|
Серотонин, гистамин, простагландин
|
100
|
Гормональды-белсенді емес ісіктер
|
Болмайды
|
ҰБ, аш ішек
|
Болмайды
|
>90
|
ҰБ-дің гормональды-белсенді ісіктерінің дамуына күмән туғанда ең алдымен қандай бір гормонның гиперсекрециясын жоққа шығару қажет. Осы мақсатпен гормональды зерттеу тағайындалады. Гормональды зерттеу барысында гормон деңгейі, оның жолашары (С-пептид) немесе метаболиттерінің (5-ГИУК) деңгейі анықталады. Бірқатар жағдайларда функционалды сынақтар жүргізіледі (ашығу сынағы). Егер гормон гиперсекрециясы дәлелденсе, барлық гормональды-белсенді ісіктерге тән топикалық диагностика қағидаларына сай зерттеу жүргізіледі. Топикалық диагностикалау мақсатында келесі зерттеу әдістері қолданылуы мүмкін:
75>5>
Достарыңызбен бөлісу: |