Дәрілік заттардың мөлшері Мөлшер – бір реттік қабылдауға арналған препараттың мөлшері. Жоғарғы реттік мөлшер (ВРД) – асырғанда уытты әсер көрсететін, 1 қабылдауға арналған мөлшері. Жоғарғы тәуліктік мөлшер(ВСД) асырғанда уытты әсер көрсететін, 1 тәулікке арналған мөлшер. Орташа терапевтикалық мөлшер, жоғарғы реттік мөлшердің ½ немесе ¼ бөлігі.
Дәріге әсер ететін факторлар Жасы. Кейбір препараттарға орта жастағы адамдарға қарағанда, балалар (18 жасқа дейін) мен үлкен жастағы адамдардың (60 жастан жоғары) ағзасысезімтал келеді. МФ Х-да әртүрлі жастағы балалрға улы және күшті әсер ететін дәрілік заттардың ЖРМ, ЖТМ кестеде көрсетілген үлкендердің мөлшерінің 1/24-1/12; 1 жастағы балалрға 1/12, 12 жастағы -1/8; 4 жастағы-1/6; 6жастағы-1/2, 7жас-1/3, 14жас-1/2; 18жас-2/3-тең. Үлкен жастағы адамдарға ОЖЖ-не әсер ететін дәрілер, жүрек гликозидтері, диуретиктер ересектер мөлшерінің ½; улы және наркотикалық және күшті әсер ететін дәрілер ересектер мөлшерінің 2/3 құрайды.
Дене салмағысалмақ жоғарылаған сайын, мөлшер де жоғарылайды аурудың 1 кг мөлшеріне есептейді. Жынысы, кейбір заттарға (никотин, алкоголь) әйелдерге қарағанда еркектер сезімтал келеді.
Патологиялық жағдайы.Патологиялық жағдайда препарат күшті әсер етеді. Мысалы, дененің жоғары қызуын аспирин түсіреді, ал қалыпты жағдайда дене қызуына әсер етпейді.
Дәрілерді қайта қабылдағандағы болатын әсерлер Үйренгіштік-дәріні қайта қабылдағанда әсердің әлсіреуі. Тахифилаксия-бірнеше сағат ішінде, жылдам пайда болған дәріге үйренгіштік. Дәріге тәуелділік-эйфория тудыратын, дәріні қайта қабылдағысы келетін жағдай. Эйфорияда қанағаттану сезімі, көңіл күйдің жақсаруы, галлюцинация, жұмысқа қабілеттіліктің артуы және де ауырсынудың төмендеуі байқалады. Абстиненция-дәріге тәуелділік тудыратын дәріні қабылдауды доғарған жағдайды айтамыз. Жанама әсерлер терапевті мөлшерде байқалуы мүмкін. Аллергиялық емес жанама әсерлер әрбір дәрі-дәрмекке арнайы тән мөлшерге байланысты, олар спецификалық антагонистерімен жойылады.
