Еcтеріңетүсіріңдер:
• Startup де ге ні міз не?
• Startupтың не гіз гі си пат та ма
ла ры қандай?
• Startupтың қан дай да му ке зең
де рін бі ле сіңдер?
Меңгерілетінбілім:
• Crowdfunding анық та ма сы;
• Crowdfundingтің түр ле рі;
• Қа зақ стан да ғы та ны мал плат
фор ма лар.
Сөздік:
Краудфандинг–Краудфандинг –
Crowdfunding
Платформа–Плат фор ма – Platform
146
Сти вен Брэд форд Crowdfunding-тің бес ба за лық моделiн
атап көр сет ті (3-сыз ба):
қайырымдылық
ақысыз сыйақы
алдын ала тапсырыс
қарыздық капиталды тарту
акционерлік капиталды тарту
3-сыз ба. Crowdfunding-тің бес ба за лық моделi
Ал ғаш қы үш мо дель «пат ро наж дық Сrowdfunding» шарт-
ты атауы мен бі рік ті рі луі мүм кін, өйт ке ні ин вес тор лар не ме се
олар ды ақ ша ре су рс та ры ның ор ны на «бэк кер лер» (де меу ші лер,
до нор лар) деп те атай ды не бол ма шы же ңіл дік тер/ар тық шы-
лық тар ала ды. Қай ырым ды лық мо де лі шең бе рін де қай ырым-
ды лық альтруизм не гі зін де жә не алу шы үшін еш қан дай мін-
дет те ме лер сіз жа сал ған ерік ті ак ті лер бо лып та бы ла ды.
Клас си ка лық мы сал – ем деу ге не ме се қай ырым ды лық
ұйым ды қол дау ға қа ра жат жи нау. Бұл мо дель та за күй ін де жиі
кез дес пей ді. Сый ақы сыз де меу ша ғын қай ырым ды лық үшін
бар лық жо ба лар да қа рас ты рыл ған.
Көр се тіл ген мо дель дер дің төр тін ші жә не бе сін ші мә ні ин-
вес ти ция лық Сrowdfunding не ме се Crowdinvesting бо лып та бы-
ла ды. Бұл – та ны малдығы аз, бі рақ Сrowdfunding-тік жо ба лар-
ға бэк кер лер дің қа ты суы ның әлем дік эко но ми ка үшін өте перс-
пек ти ва лы жә не сы ни тұр ғы дан ма ңыз ды мо де лі. Оның не гіз гі
си пат та ма сы жә не бас қа объект ілерден ерек ше лі гі – қар жы лық
сый ақы ның бо луы.
Қа зақ стан да Crowdfunding 2014 жы лы пай да бол ды. Он-
да ған іс ке асы рыл ған жо ба лар бар. Ең ірі отан дық плат фор ма
starttime.kz бір жыл ішін де са лым шы лар дан 215 қай ырым ды-
лық, әлеу мет тік жә не ком мер ция лық жо ба лар дың пай да сы на
31,7 млн тең ге жи на ды.
147
Достарыңызбен бөлісу: |