Г. К. Кенжебаев ҚазаҚстан тарихынан әңгімелер Жалпы білім беретін 11 жылдық мектептің 5-сыныбына арналған оқулық



Pdf көрінісі
бет139/244
Дата30.04.2022
өлшемі6,79 Mb.
#32952
түріОқулық
1   ...   135   136   137   138   139   140   141   142   ...   244
Байланысты:
5 synyp

мына  мақал-мәтел дер ді 
қалай түсінесің?
Елдің көркі – ерімен
Отан көркі – жерімен.
***
Болар бала он бесінде 
баспын дер,
Болмас бала отызында 
жаспын дер.
***
Жақсымен жолдас бол саң, 
  жетерсің  мұ рат қа,
Жаманмен жолдас болсаң, 
қаларсың ұятқа.
***
Туған жердің 
жуасы да тәтті.
Туған жердің 
ауасы да шипа.
***
Туған жерге туың тік.


138
ортақ», «Талаптымен таласпа», т.б. мақал-
мәтелдер өмірдің барлық салаларын қамтиды.
Жұмбақ  – нақты бір затты тұспалдап айта-
тын және шешушінің тапқырлығын сынайтын 
ауыз әдебиетінің бір түрі. Қазақ әдебиетінде 
ақындардың ауызша және жазбаша жұмбақ ай-
тыстары көбірек кез деседі. Жұмбақ өлең жә не 
қарасөз түрінде де болады.
Жұмбақта бәсекеге түскен екі адамның 
ақыл-ойы мен алғырлығы сыналады. Жұмбақ 
шешуші адам қарсыласын сөзбен жеңіп, тізе 
бүктіруге тырысады.
нақыл сөздер (афоризм) – күрделі мә селелер-
ді өте дәл, терең жеткізетін, қысқа қайырымды, 
мағынасы кең, көп қырлы, көр кемдік дәрежесі 
жоғары сападағы қанатты сөздер. 
Нақыл сөздер ел аузында белгілі адамдардың 
есімімен қатар жүреді. Нақыл сөздердің адамды 
өнер-білімге, достыққа, сүйіспенші лікке, адам-
гершілікке тәрбиелеуде маңызы өте зор.
Нақыл сөздерді А. 
 
Байтұрсынұлы «ділмар 
сөз» десе, Шәкәрім «мәнді сөз» деп атаған.
Абайдың нақыл сөзі:
Бақпен асқан патшадан
Мимен асқан қара артық.
Сақалын сатқан кәріден,
Еңбегін сатқан бала артық.
 
Ауыз әдебиетінің салаларын ата.
 
Ертегіде қандай мәселелер баяндалады? Ертегілердің қандай  тәрбиелік 
мәні бар?
 
Аңыз-әңгіме дегеніміз не? Аңыз-әңгімелерде не туралы айтылады?
 
Батырлар жырында не суреттеледі?
 
Мақал-мәтелдер мен нақыл сөздерді, жұмбақтарды неліктен ел жаттап 
алады? Олар бізге қалай жетті?  


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   135   136   137   138   139   140   141   142   ...   244




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет