I. Қыс өтіп, күлімдеп көктем, жарқырап жаз келгенде, шұрқырап жатқан қалың жылқы



Pdf көрінісі
бет383/542
Дата16.04.2022
өлшемі4,57 Mb.
#31208
1   ...   379   380   381   382   383   384   385   386   ...   542
Байланысты:
1560766279 (1)

14.Екінші азатжол қандай үлгіде 
жазылған? 
A.  Ой толғау. 
B.  Тарихи аңыз. 
C.  Сын мақала. 
D.  Шыншыл ертегі. 
E.  Аңыз әңгіме. 
16.Баянауылдағы 
«Қалмаққырылған» 
жерінің атауы қай батырға байланысты. 
A.  Бәсентиін 
B.  Олжабай 
C.  Абылай 
D.  Жасыбай 
E.  Бесен 
18. 
Мәтін қандай стильде жазылған? 
A.  Ауызекі сөйлеу стилі 
B.  Іс қағаздар стилі 
C.  Публицистикалық стиль 
D.  Ғылыми стиль 
E.  Ресми стиль 
 
20.Көлге неліктен Жасыбай атауы 
берілген? 
A.  Ру атына сәйкес 
B.  Көлдің байырғы атауы болғандықтан 
C.  Ханның ел басқаруына орай 
D.  Батыр ерлігіне орай 
E.  Жоңғар шапқыншылығына сәйкес 


207 
 
 
 
 
 
Киіз үйдің түрлері мен құрылысы 
1022-нұсқа 
1-мәтін 
Киіз  үйдің  құрылысы  мен  жасалу  жолдарына,  этнографиялық  ерекшеліктеріне  жеке 
тоқталайық.  Киіз  үйдің  қазақы  және  қалмақы  деп  аталатын  екі  түрі  бар.  Қазақы  үйлер 
дөңгелек,  толық  күмбезді  болады  да,  қалмақы  түрінің  төбесі  шошақтау  келеді.  Қазақ  үйлері 
пайдалануына,  сән-салтанатына  қарай  бірнеше  түрге  бөлінеді.  Мысалы:  қара  үй  (3  қанат), 
қоңыр үй (4 қанат), боз үй (5 қанат), ақ үй (6 қанат), ақ ала орда (8 қанат), ақ орда (12 қанат), ақ 
шаңқан  (18  қанат),  алтын  үздік  (24  қанат),  алтын  орда  (30  қанат)  деп  аталатын  түрлері  бар.  
Сол сияқты көшіп-қонуға, уақытша паналауға немесе шаруашылық, жұмыс ретіне бейімделген 
үй түрлері болады. Олар қос, абылайша, күрке, кепе, итарқа, жаппа, жолым үй, ас үй, қалқа деп 
аталады. 
Киіз үйдің іші 4 бөлімге бөлінеді: 
1. Төр - бұл үйдің жоғары әрі қымбат орны. Мұнда жүк жиналады, қонақтар орналасады. Жас 
келіндер бұл жерді баса бермейді. 
2. Сол жақ - (кіргенде оң жақ) үй иесінің отыратын және жататын орны. Босаға жақта азық- 
түлік, ыдыс-аяқ тұрады. Оны шимен жауып қояды. 
3. Оң жақ - (кіргенде сол жақ) мұнда балалары орналасады, Босаға жаққа қарай ер-тұрман, киім 
ілінеді. 
4. От орны - қасиетті орын саналады. Мұнда от жағылады, қазан асылады, 
1. Ең үлкен киіз үй 
A) Алтын орда 
C) Ақ ала орда 
E) Ақ орда 
B) Алтын үздік 
D) Ақ шаңқан 
2. Киіз үйдегі киелі орын 
A) Үй иесінің жататын орны 
D) Азық-түлік, ыдыс-аяқ тұратын орын 
B) Қонақтар орналасатын орын 
E) Ер тұрман, киім ілінетін орын 
C) От жағылып, қазан асылатын орын 
 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   379   380   381   382   383   384   385   386   ...   542




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет