ҚР ИТК 1304043 ОТ Есеп
Бет
14
Өзг
ш
Бет
Құжат №
Қолы
Қүні
8.1 Радиациялық қорғау қағидаттарын қолдану
Жоспарланған сәулелену жағдайларында әрбір тарап үшін жауапты осы
Тарапқа қатысты әрекет ететін кезде қорғау мен қауіпсіздікті қамтамасыз етуге
тиісті талаптар, ешқандай практикалық әрекеттер жасамайды негізделген болып
табылады. Авариялық сәулелену жағдайларында және қолданыстағы сәулелену
жағдайларында әрқайсысы қатысты болған кезде қорғау мен қауіпсіздікті
қамтамасыз етуге жауапты тарап осы Тараптың тиісті талаптары қолданылады,
қорғаныс құралдарының негіздемесін қамтамасыз етеді. Немесе қалпына келтіру
шараларын жүзеге асыру және оларды жүзеге асыру қорғау стратегиясында
көрсетілген мақсаттар. Сәулеленудің барлық жағдайларында әрбір тарап осы
Тарапқа қатысты әрекет ететін кезде қорғау мен қауіпсіздікті қамтамасыз ету тиісті
талаптар, қорғаныс пен қауіпсіздікті оңтайландыру. Медициналық сәулеленуді
қоспағанда, жоспарланған сәулелену жағдайларында, қорғауды және қауіпсіздікті
қамтамасыз етуге жауапты әрбір тарап осы Тарапқа қатысты тиісті талаптар
қолданылады, мыналарды қамтамасыз етеді: дозаның белгіленген шектерінен
асырмау.
Қорғауды және қауіпсіздікті қамтамасыз ету жүйесіне қатысты талаптарды
қолдану сәулелену жағдайымен байланысты радиациялық қатерлерге мөлшерлес
болуы тиіс. Үкімет қамтамасыз ету жөнінде тиісті шаралар қабылдануын
қамтамасыз етеді қазіргі уақытта да, болашақта да халықты және қоршаған ортаны
қорғау негізсіз шектеусіз иондаушы сәулелердің зиянды әсері байланысты қызмет
түрлерін жүзеге асыру немесе тәуекелдерді. Олардың қатарына қазіргі және болашақ
ұрпақтарды қорғау шаралары, сондай-ақ қолданыстағы қондырғылар мен
орындардан алыс аумақтарда тұратын халықтың қызметті жүзеге асыру. Осыған
байланысты I960 жылы қабылданған Бірліктердің Халықаралық жүйесі (СИ)
бойынша зиверттерде өлшенетін (1 Зв = 1 Дж/кг) эквивалентті дозаның шамасы
енгізілді, Зиверт иондаушы сәулеленудің әртүрлі түрлерінің организмі үшін тең емес
радиациялық қауіпті ескеретін коэффициентке көбейтілген сіңірілген дозаның
бірлігі болып табылады.
Эквивалентті дозаны бағалау үшін бэр (рада биологиялық баламасы) бірлігі де
қолданылады: 1 бэр = 0,01 Зв. Зиверттерде де тиімді эквивалентті доза өлшенеді – әр
түрлі тіндердің сәулеленуге әр түрлі сезімталдығын ескеретін коэффициентке
көбейтілген эквивалентті доза. Сәулеленген дененің (дене тіндерінің) массалық
бірлігіне сіңірілген сәулелену энергиясының мөлшері сіңірілген доза деп аталады
және грейлермен өлшенеді (1 Г – 1 Дж/кг). Алайда, бұл өлшем α-бөлшектердің
бірдей сіңірілген дозасында ßбөлшектер мен гамма-сәулеленуге қарағанда
әлдеқайда қауіпті екенін ескермейді.
Достарыңызбен бөлісу: