Қоздырғыштың инфекциялшы дозасы - микроорганизмнің инфекциялық процесті тудыруға қабілетті минималды саны немесе
мөлшері. Инфекциялық доза белгілі бір дәрежеде
қоздырғыштың түріне, оның вируленттілігі мен
макроорганизмнің қорғаныс қасиеттеріне, иммундық
жүйеге және белгілі бір дәрежеде жұқпалы
аурулардың дамуына байланысты. Қоздырғыштың инфекциялық дозасы инфекциялық аурулардың
дамуы үшін жоғары.
Қоздырғыштың көбею жылдамдығы
Қоздырғыштың көбею жылдамдығы инфекциялық процестің дамуына және
ауырлығына әсер етеді. Қоздырғыштың көбею жылдамдығы инфекциялық аурулардың дамуын жеделдетеді. Мысалы, оба таяқшалары ағзада тез көбейетіндіктен, ағзаның иммундық жүйесі оған қарсы қорғаныс реакциясын жасауға
үлгермейді, сондықтан ауа ағзаға өте ауыр
тиеді.
Қоздырғыштың ену қақпасы мен ену жолы
Инфекцияның ені қақпасы белгілі бір микроорганизмнің түріне қарсы физиологиялық
қорғанышы жоқ ұлпалар қоздырғыштың микроорганизмге ену жолы болып табылады.
Микроорганизмге
енуіне қарай
Пантропизм Тропизм
Тропизм
Тропизм (грекше Trope - бағытталған), көптеген қоздырғыштарға тропизм, яғни белгілі бір ұлпаларға бағытталу
құбылысы тән. Мысалы, гонококк жыныс мүшелерінің немесе көздің шырышты қабығына түскенде ғанагонореяауруын тудырады. Дизентерия амеба ішектің шырышты қабығына түскен кезде амебалық дизентерияны тудырады. Микроорганизмдердің тек өздеріне сай шырышты қабаттар мен ұлпаларда ауру тудыру қабілеті олардың тропизмімен түсіндіріледі.
Пантропизм - қоздырғыштардың ену жолына қарамастан әр түрлі полиморфты зақымданулар тудыруы мүмкін. Пантропизмге қабілетті микроорганизмдер енген ұлпасы мен
мүшелеріне әр түрлі зақым келтіреді және
жұқпалы аурулар тудырады.
Мысалы, туберкулез (өкпенің, бүйректің,
жатырдың, сүйектің туберкулезі) немесе оба
таяқшалары бірдей қабілетке ие.
Пантропизм