Инженерлік пәндер және тиісті практикалар кафедрасы
Айнымалы токтың тармақталмаған тізбектері
жүктеу/скачать 3,51 Mb.
|
5-такырып
| Айнымалы токтың тармақталмаған тізбектері
Элементтерді тізбектей қосқан кезде (2.5.10-сурет) кернеудің лездік және комплексті мәндері мына қатынастармен жазылады , . (2.5.12) , , болғандықтан векторлық диаграмма 2.5.11-суретте көрсетілген түрдегідей болады.
Векторлық диаграммадан кернеудің комплексті түрдегі өрнегін жазуға болады: , немесе . (2.5.13) айырымы реактивті кедергі деп аталады, оның комплексті түрі . ; ; (2.5.14) өрнектерін комплексті түрдегі толық кедергі деп атайды. Толық кедергінің модулін былай өрнектеуге болады: , (2.5.15) ал ток пен кернеу арасындағы бұрыш – мына қатынастан анықталады: . (2.5.16) Векторлық диаграммадағы тікбұрышты үшбұрышты кедергілер үшбұрышына түрлендіруге болады (2.5.12-сурет). Кедергілер үшбұрышынан мынадай қатынастар шығады: , , , (2.5.17) немесе . (2.5.18) Фазалық ығысу оң деп есептеледі, егер . 2.5.12-сурет. Кедергілер үшбұрышы: активті кедергі; реактивті кедергі; толық кедергі, ток пен кернеу арасындағы бұрыш Тармақталмаған тізбек үшін Ом заңы үшін әсерлі мәндері және комплексті түрдегі жазылуы: , , , . , . (2.5.19) Тармақталмаған тізбекті тұрақты токтың тізбегі сияқты символдық әдіспен есептеуге болады. 2.5.13-суреттегі тізбекті есептеу үшін толық кедергіні анықтау қажет, яғни мына қатынасты жазуға болады: . (2.5.20) 2.5.13-сурет. Активті және реактивті элементтері бар тізбек Сонымен барлық индуктивті кедергі « » символына көбейтіледі, ал барлық сыйымдылықты кедергі « » символына көбейтіледі. Егер , , , , , , онда . (2.5.21) Осыдан шығатын қорытынды: барлық тізбекті эквивалентті кедергімен ауыстыруға болады. Бұл кедергі нақты (активті кедергі 5 Ом) және жорамал (индуктивті реактивті кедергі 4 Ом) бөліктерден тұрады. жүктеу/скачать 3,51 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|